به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



یکشنبه، اسفند ۲۱، ۱۴۰۱

لوموند : توافق تهران و ریاض چرخشی ژئوپولتیکی و موفقیتی برای دیپلماسی چین در غیبت آمریکا است

مسئولان امنیت ملی ایران و عربستان در کنار وزیر امور خارجۀ چین در پکن

روزنامۀ لوموند در مطالبی، ازسرگیری مناسبات دیپلماتیک میان ایران و عربستان را سرآغاز چرخش مهم ژئوپولتیکی و افزایش نفوذ چین به عنوان قدرت جهانی در منطقه و فرامنطقه دانسته است.


گزارشگران لوموند نوشته‌اند قطع مناسبات سیاسی میان عربستان و ایران طی بیش از هفت سال خاورمیانه را در ورطۀ سقوط قرار داد و آنچه حیرت‌آور است این است که ریاض و تهران در دهم مارس گذشته ازسرگیری مناسبات خود را در پکن اعلام کردند و به این ترتیب چین در واقع در غیبت آمریکا و خروج این کشور از منطقه خود را به عنوان عامل راهبردی در خاورمیانه معرفی کرد.


به گمان لوموند کاهش تنش در مناسبات ریاض و تهران می‌تواند سرآغاز چرخشی ژئوپولتیکی باشد و دو کشور بعد از  بازگشایی سفارتخانه‌های خود توافقات امنیتی و اقتصادی پیشین را از نو فعال کرده و متعهد شوند که در امور داخلی یکدیگر دیگر دخالت نکنند.  حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجۀ جمهوری اسلامی، عادی شدن مناسبات عربستان و ایران را سرآغاز حل برخی منازعات منطقه از جمله در سوریه و لبنان نیز دانسته و مشاور امنیت ملی عربستان ابراز امیدواری کرده است که توافق امضاء شده میان دو کشور به بهبود ثبات و امنیت منطقه بر اساس حُسن همجواری کمک کند.


لوموند می‌افزاید که توافق پکن میان تهران و ریاض به منزلۀ فاصله‌گیری بیشتر عربستان از آمریکا است آنهم در حالی که دو کشور سرگرم مذاکره بر سر ضمانت‌های امنیتی در منطقه هستند. به نوشتۀ لوموند توافق میان تهران و ریاض به منزلۀ تردید عربستان دربارۀ نقش آمریکا در تضمین امنیت منطقه و مهار تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران است، هر چند این توافق، به گفتۀ کارشناسان، بمنزلۀ پایان رقابت‌های عربستان و ایران در خاورمیانه نیست. به گمان کارشناسان توافق پکن به عربستان و ایران امکان می دهد که تنش های دو جانبه و مهم خود را بهتر مدیریت کنند.


گزارشگران لوموند افزوده‌اند که حملات مستقیم و غیرمستقیم ایران به زیرساخت‌های عربستان و نفتکش‌های این کشور در خلیج فارس طی سال‌های گذشته هم شکنندگی دولت عربستان را نشان دادند هم این نگرانی را در نزد مقامات ریاض تشدید ساختند که جنگ با جمهوری اسلامی ویرانگر خواهد بود.


لوموند با اشاره به پنج دور مذاکرۀ ایران و عربستان در دو سه سال گذشته در عراق و عمان افزوده است که این مذاکرات در دسامبر گذشته به حال تعلیق درآمدند و رژیم ایران رسانه های و شبکه‌های تلویزیونی عربستان را عامل گسترش اعتراض‌های خیابانی در ایران معرفی کرد. مقامات ایرانی گفته‌اند که بسته شدن این رسانه‌ها یکی از موارد توافق میان تهران و ریاض بوده است. به گمان لوموند چنگ یمن که به باتلاقی برای عربستان تبدیل شده دولت ریاض را به نزدیکی و مذاکره با تهران سوق داده است. فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجۀ عربستان، پنجشنبۀ گذشته در مسکو گفت که اولویت عربستان برقراری یک آتش‌بس پایدار در یمن است و از تابستان گذشته عربستان و حوثی های یمن گفتگوهای خود را برای رسیدن به این هدف از سر گرفته‌اند.


لوموند در ادامه نوشته است که توافق پکن همزمان است با یکی از بحرانی‌ترین لحظات حیات جمهوری اسلامی ایران که هم با خیزش سراسری روبرو است و هم با سقوط بی وقفۀ ارزش ریال در مقابل دلار. در صحنۀ بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران بیش از پیش به دلیل سرکوب معترضان در این کشور و نقض توافق اتمی منزوی‌ به نظر می‌رسد.


در هر حال، لوموند می نویسد که توافق میان ریاض و تهران موفقیتی برای دیپلماسی چین است و هم نقش آن به عنوان قدرت جهانی تازه نفس و از صعود موقعیت آن در خاورمیانه خبر می‌دهد. به یاری این توافق چین نشان می دهد که ابتکار عمل آن برای امنیت جهانی می تواند به موفقیت بینجامد.    

 ناصر اعتمادی / رادیو فرانسه