به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



سه‌شنبه، آبان ۳۰، ۱۳۹۱

دموكرات‌بودن، بدون پرسش از معناي دموكراسي ناممكن است


حقيقت دموكراسي
ژان- لوك نانسي
ترجمه پويا ايماني
چاپ اول، 1391
نشر مركز

حقيقت دموكراسي از سه متن تشكيل شده كه ژان- لوك نانسي در باب مسائلي چون معنا، حقيقت و آينده دموكراسي به رشته تحرير درآورده است.

جستار نخست «حقيقت دموكراسي» نام دارد كه به مناسبت چهلمين سالگرد مه 68 و انتقادهايي كه طي سال‌هاي اخير به اين رويداد تاريخي بوده، نوشته شده است. در اين جستار نانسي نشان مي‌دهد كه چطور اين لحظه استثنايي و البته همچنان بحث‌برانگيز در تاريخ فرانسه طرز فكر ما درباره سياست و دموكراسي را به طور ريشه‌يي و از بيخ و بن دگرگون كرد. و نانسي انگار كه بخواهد، در اين جستار در مقام دفاعي صريح و قاطع از مه 68 برآمده، و گويي يكي از مشهورترين شعارهاي مه 68، 40‌سال پس از آنكه براي نخستين‌بار با خطي كج و كوله بر ديوار دانشگاه‌ها و ويترين مغازه‌هاي فرانسه نقش ببندد، اكنون نانسي در حقيقت و دموكراسي به روشن‌ترين و عميق‌ترين تفصيل نظري، آن را عيان مي‌كند: «واقع‌بين باش، ناممكن را طلب كن!» جستار دوم «معناهاي دموكراسي» نام دارد كه به مرور مفاهيم و معناهاي مختلف دموكراسي از روسو تا توكويل و ماركس مي‌پردازد و سپس نانسي تعريف خاص خود را از دموكراسي ارائه مي‌دهد. و جستار سوم و نهايي كتاب حاضر «آيا همه‌چيز سياسي است؟» نام دارد كه بسياري از مضامين مطرح شده در دو جستار پيشين را دربرمي‌گيرد. «حقيقت دموكراسي»، نخستين كتابي است از ژان لوك نانسي فيلسوف برجسته فرانسوي كه به فارسي برگردانده شده. اين مجموعه با سياقي تقريبا مانيفست‌گونه، نوشته شده و به گونه‌يي خود دعوتي است سرزده و نابهنگام كه خواننده را جانانه و غرا به تامل دوباره وامي‌دارد در باب دموكراسي، نه به عنوان رژيم يا نظامي سياسي در ميان ديگر رژيم‌ها و نظام‌هاي سياسي، بل به مثابه آنچه نفس تجربه همگاني بودن را برقرار مي‌كند و آن را گشوده و برقرار نگاه مي‌دارد. حقيقت دموكراسي، بافت و چارچوب خاص خود را دارد و همين موجب مي‌شود كه خواننده بتواند آن را به نحو ثمربخشي بر اساس ضوابط و معيارهاي خاص خودش و به عنوان تجديدنظري اساسي در مفاهيم و آرمان‌هاي عموما هم‌بسته با دموكراسي (نظير آزادي، برابري، حاكميت و غيره) بخواند.