توران میرهادی |
صبح زود جمعه بود و خانه هنرمندان میزبان سیاهپوشانی که یکی از خوبان ایران را راهی خانه ابدیاش میکردند، آنان به یاد «توران» جمع شده بودند؛ بانویی که بیش از ٦٠ سال و بهطور مداوم لحظهای از فعالیت و کار نایستاده بود؛ بانویی که به شهادت یکی از دوستان صمیمیاش، «نوشآفرین انصاری»، خواستار صلح و دوستی است.
انصاری در این مراسم چنین گفت: «اگر از توران سؤال میشد که چه آرزویی دارد، بهطور یقین خواهد گفت صلح، آرامش و امنیت برای همه فرزندان این سرزمین، برونراندن رقابتها از دلها، خانوادهها، مدارس و نظام آموزش و پرورش، به پایان رساندن ویرایش اول فرهنگنامه کودکان و نوجوانان». نمیتوان از میرهادی سخن گفت بدون نامبردن از فرهنگنامه که هنوز به پایان نرسیده و هم کودکان و هم متخصصان از آن استفاده میکنند. چشمها گریان بود و دوستانش بارها بر پیکرش بوسه زدند.
احمد مسجدجامعی از صفای باطن توران میرهادی و دغدغهای که نسبت به کودکان داشت، گفت؛ اینکه چگونه عشق کودکی در رفتارهایش نیز بازتاب پیدا میکرد. زنان زیادی در این مراسم حضور داشتند، هرکدام یاد و خاطرهای از او داشتند و در نهادی یا کلاسی همراهش بودند؛ چه آنان که از شورای کتاب کودک آمده بودند و چه دوست دیگرش از مؤسسه مادران امروز. آن دیگری از موزه عروسکها آمده بود و دیگری از همکارانش در ساخت مدرسههایی بود که شورا در سیستانوبلوچستان میساخت.
تعدادی هم از دانشآموزان «مدرسه فرهاد» بودند؛ مدرسهای که «توران میرهادی» به یاد برادرش ساخته بود. نکتهای که در این چند روز و پس از رفتن «میرهادی» بسیاری بر آن تأکید کرده بودند، اعتقاد به «ایران سرافراز» بود. مسجدجامعی که زمانی وزیر فرهنگ و ارشاد دولت اصلاحات بود، گفت: «او در تلاش بود تا ایران سرافرازی داشته باشیم، او ارتباط و تعامل با جهانیان را بین کودکان برقرار میکرد».حالا «توران میرهادی» رفته است و به قول مسجدجامعی، «خاطرات بزرگ و تجربیات بزرگ او که راههای نرفته را رفت و رازهای ناگشوده را گشود» مانده است و البته «بار سنگینی بر دوش همه آنان که دلسوز آموزشوپرورش، تعلیم و تربیت و کودکان و نوجوانان این سرزمین هستند»، نیز گذاشته شد تا قدمی در این راه بردارند.
این مراسم فرصتی بود تا از آموزشوپرورش نیز گلایه شود؛ وزارتی که بیشترین تعامل با کودکان را دارد، اما تمام راههای ارتباطی برای ورود نویسندگان و فعالان کودک را بسته است. برای بسیاری همیشه این سؤال مطرح بود که چرا شیوه آموختن بدون ترس از نمره و ارزیابی که سالها پیش میرهادی در مدرسه فرهاد مطرح کرده بود، در آموزشوپرورش ما جایی ندارد؛ شیوهای که اکنون در سراسر جهان با استقبال روبهرو شده است. جواب این سؤال از نظر «نوشآفرین انصاری»، دبیر شورای کتاب کودک این است: «چون متولیان آموزشوپرورش ما به خودی احترام نمیگذارند و به پژوهشهای سرزمینی توجهی ندارند. نگاه آنان کمعمق و شتابزده به غرب است، بنابراین میرهادیها، سهرابها، یمینیشریفها را نمیبینند و الگوی خود را در جای دیگری جستوجو میکنند».
شاید یکی از بهترین انتخابها که برای بدرقه پیکر این بانوی ادبیات کودک که بسیاری از فعالان او را همچون مادر، خواهر و مادربزرگ دوست داشتند، خواندن سرود «ما برای آنکه ایران خانه خوبان شود»، از سرودههای نادر ابراهیمی بود که با این نوا او را به سمت امامزاده عبدالله در شهرری برای آرامش ابدی منتقل كردند. برنامههای مختلفی برای این اهل ادبیات در روزهای منتهی به آغاز هفته کتاب در تدارک است. دیروز نکوداشت توران میرهادی در نیشابور با حضور محمود برآبادی، علی سیدآبادی، فرمهر منجزی و شکوه حاج نصرالله برگذار شد.