اعطای  دکترای افتخاری دانشگاه یورک به نسرین ستوده 

پیام ستودنی نسرین ستوده به مسوًولان دانشگاه یورک در کانادا

نسرین ستوده، وکیل حقوق بشری و نویسنده، روز چهارشنبه، ۲۲ خرداد، از دانشگاه یورک دکترای افتخاری دریافت کرد. او که از سال ۱۳۸۹ در زندان به سر می‌برد از دوست و همکار دیرین خود عبدالکریم لاهیجی، رییس فدراسیون بین المللی جامعه‌های حقوق بشر، خواست پیام او را در دانشگاه بخواند و دکترا را از جانب او بپذیرد.

دانشگاه یورک، یکی از معتبرترین دانشگاه های کانادا تورونتو/کانادا، امروز در مراسم با شکوهی دکترای افتخاری حقوق را به نسرین ستوده، وکیل دادگستری و مدافع حقوق بشر زندانی اعطا کرد. آقای عبدالکریم لاهیجی، حقوقدان و رییس فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر و رییس جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران، به نمایندگی از نسرین ستوده پیام او را که از زندان اوین ارسال شده بود در این مراسم خواند و دکترا و ردای دانشگاه را دریافت کرد.
نسرین ستوده با مبارزه شجاعانه خود در حمایت از حقوق بشر و حقوق زنان شناخته شده است. او پس از پایان دوره تحصیلی در دانشگاه شهید بهشتی در تهران و پذیرش در حرفه وکالت مسئولیت پرونده های متعدد حقوق بشری را از جمله در باره کودکان و خشونت در خانواده به عهده داشته است و در عین حال از فعالان منتقد نیز دفاع کرده است. از این میان، او وکیل شیرین عبادی، گیرنده جایزه نوبل و خانواده های زندانیان سیاسی اعدامی بوده است. او یکی از مبتکران کمپین «یک میلیون امضا» بود که هدف آن انجام اصلاحات در قانون خانواده جمهوری اسلامی است. ستوده در شهریور ۱۳۸۹ دستگیر و ابتدا به ۱۱ سال و سپس در تجدید نظر به شش سال زندان محکوم شد و مدت زیادی را در زندان اوین تهران در سلول انفرادی در حبس به سر برد. سال گذشته، او مدتی طولانی  در اعتراض به مجازات های وضع شده علیه خانواده اش در زندان دست به اعتصاب غذا زد.
نسرین ستوده چندین جایزه بین المللی دریافت کرده است از جمله از کمیته حقوق بشر ایتالیا، جایزه آزادی نوشتن باربارا اسمیت از انجمن قلم آمریکا و جایزه مشهور ساخاروف برای آزادی اندیشه از پارلمان اروپا.

پیام ستودنی نسرین ستوده 
ریاست عالی محترم دانشگاه یورك،
رییس محترم دانشگاه،
رییس محترم دانشکده علوم انسانی و مطالعات حرفه ای،
اعضای محترم سنا، همکاران،
خانم‌ها و آقایان،
درودهای صمیمانه‌ی مرا از ایران پذیرا باشید. همچنین احترام فراوان خود را تقدیم جایگاه علم و خرد می‌نمایم و سپاس خود را تقدیم رییس محترم و مسئولان گرامی دانشگاه پرآوازه‌ی یورک می‌نمایم كه افتخار بزرگی را نصیبم كرده‌اند. از استادان هم میهن خود، دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه یورک نیز که مرا برای این افتخار بزرگ نامزد کردند، سپاسگزارم.
می‌دانید من نیز در یكی از دانشگاه‌های ایران درس خوانده‌ام. دانشكده‌ی حقوق دانشگاهی كه من در آن تحصیل كردم به آموزش اصول اخلاق حرفه‌ای و تسلط حقوقی دانشجویان‌اش بسیار اهمیت می‌داد.
اما پیش از هرچیز دوست دارم به شما بگویم چطور شد رشته‌ی حقوق را انتخاب كردم؟ و چطور شد به فعالیت در زمینه‌ی حقوق بشر پرداختم؟
زمانی كه جوان بودم و قرار بود رشته‌ی تحصیلی‌ام را انتخاب كنم، سخت آرمان‌گرا بودم و تشنه‌ی حقیقت و عدالت. به این نتیجه رسیده بودم كه می‌توانم این دو را در رشته‌ی حقوق بیابم. اكنون كه به آن روزها فكر می‌كنم، به یاد می‌آورم برای به دست آوردن حقیقت حاضر بودم دست به هر خطری بزنم.
اندك اندك مثل همه‌ی انسان‌ها دریافتم كل حقیقت نزد هیچكس نیست. اما همچنان كه می‌خواهم، با آنكه از داشتن كل حقیقت محروم‌ام، حقوقم به عنوان یك انسان محترم شمرده شود، پس حقوق همگان نیز باید با همه‌ی اشتباهاتی كه در طول زندگی مرتكب می‌شوند، محترم شمرده شود. بدین ترتیب بود كه وارد دنیای پرپیچ و خم حقوق شدم.
حقوق، در خصوص بایدها و نبایدهای اجتماعی سخن می‌گوید. از حقوق افراد و تكالیف‌شان سخن می‌گوید. از جرم و مجازات‌ها سخن می‌گوید، از حق مالكیت انسان‌ها، از حق آزادی بیان، آزادی مطبوعات، تساوی حقوق زن و مرد، حقوق كودكان و ... البته رشته های علوم انسانی و اجتماعی نیز این ایده های عالی را از زوایای متفاوتی آموزش می دهند و ارج می گذارند.
اینها همه از این جهت كه راهی روشن را نشان می‌داد برایم جالب و شگفت‌آور بود. با این همه، در دنیای حقوق و به ویژه حرفه‌ی وكالت، شما همیشه هم با قضیه‌ی كاملا روشنی مواجه نیستید. موضوع پرونده در سایه روشن‌های متوالی، متناوبا رنگ می‌بازد و وكیل یا قاضی پرونده را دچار تردید می‌كند. معهذا ” حقوق بشر” این سایه روشن‌ها را راحت‌تر پشت سر می‌گذارد.
اقلیت‌های دینی حق دارند مطابق با باورهای مذهبی‌شان زندگی كنند. مطبوعات باید از حق آزادی بیان و آزادی مطبوعات برخوردار شوند. مردم حق برخورداری از اطلاعات آزاد و صحیح را دارند. كودكان حق برخورداری از حقوق‌شان را دارند.
زنان و مردان، كودكان و كهنسالان با هر رنگ و نژاد و جنس و زبان و قوم و مذهبی حق دارند از حقوق انسانی‌شان برخوردار شوند. آنها حق دارند از تعقیب غیر قانونی در امان بمانند، حق دسترسی به دادرسی عادلانه را دارند، حق برخورداری از وكیل را دارند، وكیلی كه فارغ از ترس و تهدید مداوم به دفاع از موكلان‌اش بپردازد.
برای تحقق این حقوق، كوشش لازم است و به ویژه پرهیز از سكوت، روی گردانی یا كتمان، كه هر سه از ویژگی‌های بارز جامعه‌ی استبداد زده است.
صادقانه اذعان می‌دارم در زمانی كه به دفاع از موكلانم می‌پرداختم و نومیدانه مشغول كار فشرده بودم، برای دفاع از كسانی اقدام می‌كردم كه در جلوی چشمانم مورد ظلم و ستم قرار گرفته بودند و حقوق بنیادین آنها مورد بی اعتنایی قدرت رسمی قرار گرفته بود و این طبیعی‌ترین كاری بود كه انجام می‌دادم، زیرا سوگندی كه در ابتدای كار وكالت یاد كرده بودم مرا از سكوت در قبال ظلم آشكاری كه بر هموطنانم می‌رفت، منع می‌كرد.
می‌دانید كه هم اكنون در زندان به سر می‌برم. زندان فرصتی است تا نگاهی دقیق‌تر به گذشته بیاندازید و ژرف‌تر آن را بكاوید.
در زندان بارها از خود پرسیده‌ام چطور شد كه زندگی‌ام اینگونه رقم خورد؟ می‌دانستم گریزی از آن وجود ندارد، اما رنجی از درون مرا به اعتراض وا می‌داشت. اعتراض به نقض مستمر حقوق بشر در جامعه‌ای كه من، خانواده‌ام و میلیون‌ها انسان دیگری كه به آنها عشق می‌ورزم، در آن زندگی می‌كردیم.
با این حال اما حقوق، وكالت، قضاوت، حقوق بشر، نهادهای حقوقی منطقه‌ای، دادگاههای حقوق بشر، دیوان كیفری بین‌المللی، كمیسیون‌های حقیقت یاب و دیگر نهادها و مفاهیم حقوقی و بالاتر از همه “حقیقت” و “عدالت” راه را همواره پیش چشم ما روشن نگاه می‌دارند.
می‌دانیم چه می‌خواهیم و می‌دانیم چگونه آنها را به دست آوریم.
آرام و صبورانه گام بر می‌داریم تا استقلال قضایی و نهادهای حافظ حقوق بنیادین بشر را در جامعه‌ی خویش مستقر كنیم.
بار دیگر مراتب سپاس و تقدیر خود را به دانشگاه  یورک، سنای دانشگاه، همکاران و اساتید گرانقدر آن، دانشجویان، و دانش آموختگان آن به خاطر حمایت پرارزش آنها تقدیم می‌نمایم و برای تمام دانشجویان آن دانشگاه آرزوی موفقیت در راهی كه انتخاب كرده‌اند دارم. باور دارم تلاش‌های مشترك ما برای بسط و گسترش مقوله‌های حقوق بشر در جای جای كره‌ی زمین به نتیجه خواهد رسید.
با شایسته‌ترین احترامات
نسرین ستوده
ایران – اوین
اردیبهشت ۹۲
April/2013