گارد گاردين در هم شكست
گروه جهان|روزنامهنگاري آزاد به نظر ميرسد در هيچ جاي دنيا بدون هزينه نيست، حتي در بريتانيايي كه قديميترين روزنامههاي دنيا در آنجا شكل گرفته است و همواره عامل بسياري از افشاگريها در دنيا بودهاند. شايد كمتر جايي از دنيا باشد كه به اندازه بريتانيا آزادي مطبوعات داشته باشد، اما افشاگري عليه سازمان امنيت و اطلاعات امريكا خلاف اين نظر را تاييد كرد زيرا افشاگري عليه اين سازمان بدون هزينه نبوده است. روزنامه بريتانيايي گاردين ميگويد به خاطر اسناد محرمانه به دست آمده از ادوارد اسنودن، بهشدت زير فشار دولت بريتانيا قرار گرفته است. آلن راسبريجر، سردبير روزنامه گاردين شامگاه دوشنبه در مطلبي كه در وبسايت اين روزنامه منتشر شد، نوشت: از گاردين خواسته شد تا اسناد اسنودن را يا تحويل دهد يا منهدم كند. به گفته او، به گاردين هشدار داده شده است، در غير اين صورت دولت عليه اين روزنامه وارد دعواي حقوقي ميشود. راسبريجر آورده است: دو تن از افراد مركز ارتباطات دولتي بريتانيا (GCHQ) به ساختمان روزنامه آمده و خود بر انهدام حافظههاي رايانهيي (هارد درايوهاي) حاوي افشاگريهاي اسنودن نظارت كردهاند. راسبريجر با اشاره به اقدام يادشده اين لحظات را «غريبترين لحظات» تاريخ روزنامه گاردين برشمرد و ادامه داد: روزنامه به گزارشدهي درباره اسناد ادوارد اسنودن ادامه خواهد داد، اما نه از لندن. به عقيده راسبريجر، اين عمل ماموران اطلاعاتي بريتانيا ثابت كرد كه آنها از عصر ديجيتال چيزي نميفهمند. آلن راسبريجر، سردبير روزنامه گاردين مينويسد: بيش از دو ماه پيش يكي از مقامهاي ارشد دولت ديويد كامرون، نخستوزير بريتانيا با وي تماس برقرار كرده است. در دو ديدار بعد از آن ملاقات از او خواسته شد اسناد مربوطه را پس بدهد يا همه را نابود سازد. راسبريجر ميگويد: حدود يك ماه پيش شخصي از سوي دولت به او تلفن زده و گفته است: «شما تفريحتان را كردهايد. اينك ما ميخواهيم اسناد را به ما پس بدهيد.» در ديدار بعد باز هم اين درخواست تكرار شد؛ انهدام يا تحويل اسناد. آلن راسبريجر مينويسد: به مقامهاي دولتي گفته شد گاردين در صورت تحويل اسناد ديگر نميتواند به آنها بپردازد. اما آنها گفتند: «شما مباحث خود را ارائه دادهايد. ديگر دليلي وجود ندارد كه بيشتر از اين بنويسيد. از همين رو ميتوان ديد كه تا چه اندازه اطلاعات منتشر شده از اهميت بالايي برخوردار بوده است كه سازمانهاي امنيتي حاضر شدهاند وارد دفتر روزنامه گاردين شوند و دست به انهدام اسناد بزنند.
بازداشت جنجالي ديويد ميراندا، همكار برزيلي گرينوالد در جريان پرواز از برلين به ريودوژانيرو، به هنگام توقف كوتاهي در فرودگاه هيترو بازداشت شد. برزيل خواستار اداي توضيح از سوي دولت بريتانيا در اين باره شده است. وزير امور خارجه برزيل اعلام كرد با ويليام هيگ، همتاي بريتانيايي خود در اين مورد صحبت خواهد كرد. گرينوالد، اسناد و مداركي را كه ادوارد اسنودن، افشاگر اطلاعات محرمانه دولت امريكا در اختيار او گذاشته بود، در روزنامه گاردين منتشر كرده است. جاش ارنست، معاون سخنگوي كاخ سفيد، در پاسخ به سوالي درباره نقش امريكا در اين باره، گفت كه اين بازداشت، به مقامات قانوني بريتانيا مربوط بوده و اين تصميم «بدون دخالت» امريكا گرفته شده است. بنا به گزارش گاردين، پليس بريتانيا تلفن همراه، لپتاپ، كارتهاي حافظه، بازي رايانهيي و ديگر وسايلي كه همراه داشته را ضبط كرده است. طبق ماده هفت قانون ضد تروريسم سال 2000 پليس بريتانيا ميتواند در فرودگاه، بندر يا يك ايستگاه بينالمللي قطار، افراد را تا ? ساعت درباره احتمال فعاليتهاي تروريستي مورد بازجويي قرار دهد. معاون سخنگوي كاخ سفيد گفته است: «دولت بريتانيا ما را از پيش در جريان گذاشته بود و حدسش را ميزديم كه چنين اتفاقي بيفتد ولي ما درخواستي در اين باره نداشتهايم. به گفته كيم غطاس، خبرنگار در واشنگتن، به نظر ميرسد مقامات بريتانيايي زماني كه متوجه وجود نام ديويد ميراندا در فهرست مسافران هواپيما شدهاند، مقامات امريكايي را در جريان گذاشتهاند. كاخ سفيد حاضر نشده پاسخ دهد كه آيا اسم اين فرد در «فهرست تحت نظارت» اداره امنيت ترابري امريكا قرار دارد يا نه. با اين وجود گاردين ميگويد ميراندا اغلب به گرينوالد در كارهايش كمك ميكرده. اسكاتلنديارد نگفته كه چرا آقاي ميراندا را بازداشت كرده ولي تاكيد كرده كه از اختياراتش همواره به شكل درخور و متناسب استفاده كرده است. ديويد ميراندا گفته است كه در مدت بازداشت، شش مامور از او «درباره همه زندگي»اش بازجويي كردهاند. گلن گرينوالد، روزنامهنگار گاردين كه آقاي ميراندا شريك زندگي اوست، گفته كه اقدام مقامات بريتانيايي به مثابه «آزار و زورگويي» بوده است. آقاي گرينوالد گفت كه اين مساله به گزارشهاي او درباره ادوارد اسنودن و افشاگريهاي او درباره سرويسهاي اطلاعاتي دولت امريكا مرتبط است. گلن گرينوالد درباره روند بازجويي از همكار خود گفت: «از او هيچ چيز درباره تروريسم و يا ارتباط با سازمانهاي تروريستي پرسيده نشد. فقط تمامي روز درباره كارهاي من در روزنامه گاردين و خبرنگاران ديگر اين روزنامه از او بازجويي كردهاند.» رييس كميته امور كشوري مجلس عوام بريتانيا گفته است كه پليس اين كشور بايد در اين باره توضيح قانعكنندهيي بدهد. دولت برزيل هم از بازداشت شهروند خود ابراز نگراني عميق كرده و آن را «توجيهناپذير» خوانده است. آنتونيو پاتريوتا، وزير خارجه برزيل گفته كه در اين باره منتظر پاسخ ويليام هيگ، همتاي بريتانيايي خود است. وزارت امور خارجه بريتانيا گفته است كه هيگ با پاتريوتا صحبت كرده و اين دو توافق كردهاند كه درباره اين موضوع در تماس باقي بمانند. روزنامه گاردين نوشته كه ديويد ميراندا در سفر به آلمان، نزد لارا پويترس، فيلمساز امريكايي اقامت داشته است. اين فيلمساز هم با گرينوالد و روزنامه گاردين، روي اسناد رسيده از ادوارد اسنودن كار ميكرده است. پول بليت هواپيماي ميراندا را هم روزنامه گاردين پرداخت ميكرده است. يك سخنگوي اين روزنامه گفته كه ديويد ميراندا در استخدام گاردين نبوده اما اغلب در كار گرينوالد كمك ميكرده است. گرينوالد گفته است بازداشت همكار او به وضوح براي اين بوده كه پيام ارعاب بفرستد به ما كساني كه درباره اناساي و سازمان اطلاعاتي بريتانيا گزارش ميداديم. |