مهاجرت خیاط های ایرانی به ترکیه و چین
محمد کریم کمالی متولد برازجان حدود 45 سال است که در منطقه نورآباد ممسنی مشغول به کار خیاطی است. وی که قدیمی ترین خیاط شهرستان ممسنی است در گفتگو با نورآنلاین از وضعیت خیاطی در شهرستان گلایه هایی داشت و معتقد بود ورود اجناس خارجی و عدم استقبال مردم از تولیدات بومی برکار خیاطی ضربه زده است.
محمد کریم کمالی متولد برازجان حدود 45 سال است که در منطقه نورآباد ممسنی مشغول به کار خیاطی است. وی که قدیمی ترین خیاط شهرستان ممسنی است در گفتگو با نورآنلاین از وضعیت خیاطی در شهرستان گلایه هایی داشت و معتقد بود ورود اجناس خارجی و عدم استقبال مردم از تولیدات بومی برکار خیاطی ضربه زده است.
کمالی در پاسخ به سوال "وضعیت خیاطی و درآمد زایی این شغل در اوایل کاری شما چگونه بود؟" پاسخ داد:
من با شاگردی کردن در بوشهر آن هم با روز مزد 5 قرون شروع به کار خیاطی کردم تا برای خودم استاد کار شدم بعد از آن مدت کوتاهی در شهر کازرون مشغول به کار شدم و در سال 1350 در شهر نورآباد اولین مغازه خیاطی را با کمک شرکای خودم آقای معین و صحافی راه اندازی کردم.
در آن زمان با وجود شراکتی کار کردن خیاطی رونق بسیار خوبی داشت و من توانستم مسکن و مغازه خریداری کنم.
تنوع مدل ها در دهه 50 چگونه بود؟ مدل های ایرانی با استقبال مردم روبرو بود؟
آن زمان با این حال که مدل ها زیاد نبود رونق و برکت کار زیاد بود تنها مدل شلوار پاچه گشادی بود و مردم تا سال 54 فقط همین مدل را می پوشیدند.
البته فکر نکنم مدل خود ایران بود فکر می کنم این مدل از خارج آمده بود و اصلاً مدل لباس ایرانی نداشتیم. بعد از 54 شلوار مدل راسه وارد بازار شد که این مدل هم خارجی بود که جنس کتون ولی پاچه های تنگی داشت. بعد از شلوار راسه مدل شش جیب که خیلی طرفدار داشت وارد بازار شد. از سال 54 به بعد تیپ ها و مدل ها زیاد شد چون که شلوار از خارج وارد می شد و خیاط ها یاد می گرفتند و می دوختند.
الان وضعیت در آمدزایی خیاطان چگونه است؟
الان خیاطی چندان درآمد زایی ندارد؛ کم رونقی خیاطی به دلیل گرانی پارچه و ورود جنس های نامرغوب خارجی به بازار است. الان در بازار مدل ها زیاد شده و شلوار های ارزان چینی و بی کیفیت وارد شده اند که این بزرگترین ضربه را به خیاطان زده است. خیاطان الان با وجود اجناس زیاد و متنوع چینی نمی توانند کار کنند و در واقع در بین این اجناس اسیر شده اند و کسب و کارشان از رونق افتاده است.
به نظر شما فقط ورود اجناس چینی درآمد زایی خیاطان را کم کرده است؟
پارچه چینی یا هر پارچه خارجی هیچ فرقی ندارد؛ اصلاً ورود اجناس خارجی به کشور باری سنگین بر دوش ملت ایران گذاشته است. اگر ما خیلی به واردات توجه نکنیم می توانیم با تولید برای بسیاری از جوانان اشتغال ایجاد کنیم. در بحث خیاطی ما دارای پارچه های با کیفیت ایرانی هستیم. این پارچه های ایرانی قدمت بسیار زیادی دارند و هیچ پارچه خارجی نمی تواند با آنها رقابت کند. وقتی این پارچه در کشور است مسئولین باید در تولید پوشاک اجازه بدهند تولیدات داخلی بیشتر شود واقعاً پارچه های ایرانی ظرفیت بسیار بالایی را برای تولید ایجاد کرده اند و بهتر است از این فرصت استفاده شود.
مردم هم از اجناس ایرانی و پوشاک ایرانی استقبال نمی کنند خیلی ها نمی دانند پارچه ایرانی چه کیفیتی دارد و اصلاً پارچه های ایرانی را نمی شناسند. مثلا من یکبارهم جایی تبلیغات پارچه های ایرانی را ندیده ام حتی در تلویزیون.
البته مردم خیلی به جنس ها و پارچه های خارجی علاقه دارند من بارها به آنها توصیه کرده ام از پارچه ایرانی استفاده کنید اما معمولا قبول نمی کنند اصلاً در فکر مردم جا افتاده پارچه خارجی بهتر است.
اگر ملت ایران بدانند پارچه ایرانی چقدر از جنس های خارجی بهتر است اصلا به طرف پارچه های خارجی حتی ترکیه ای هم نمی روند. چون مردم نمی دانند از پارچه ایرانی استقبال نمی کنند.
از دوره قدیم همیشه مردم به دنبال پارچه های خارجی بودند مثلاً همیشه پارچه انگلیسی سفارش می دادند اصلا این توی فکر ملت ایران است که جنس خارجی بهتر از جنس ایرانی است.
البته مسئولین کشور سهل انگاری هم کردند همین ورود جنس های چینی خیلی به پارچه های ایرانی و تولیدات ایرانی ضربه زد در 7 یا 8 سال اخیر ورود اجناس چینی اینقدر زیاد شد که هم به پارچه های اصیل ایران هم به خیاطها ضربه زد تازه این جنس های چینی یک درصد کیفیت تولیدات ایرانی را هم ندارند.
قدمت پارچه ایرانی به چه زمانی برمی گردد؟
تا جایی که من یادم هست پارچه های ایرانی از سال 1345 در کشور تولید می شد. البته در آن زمان یادم هست که کیفیت بسیار بالایی داشتند. امروز هم کیفیت بالایی دارند. اما مثل گذشته نیست، الان موادی که به پارچه می زنند روی پارچه تاثیر می گذارد البته من هنوز به مردم توصیه می کنم پارچه ایرانی بخرند علاوه بر کیفیت عالی آن قیمت مناسبی هم دارند.
همین تحریم ها قیمت پارچه های خارجی را دوبرابر کرده اما جالب این است که هنوز مردم از پارچه های خارجی بیشتر استقبال می کنند.
وی در پایان این گفتگو از مسئولین خواستار شد: بیشتر به صنف خیاطان توجه کنند و سعی شود امتیازات مناسبی به خیاطان داده شود.
مهاجرت خیاط های ایرانی به ترکیه و چین
روزنامه شهروند: بعد از مهاجرت کارشناسان نفتی ایرانی حالا موج تازهای از خروج تولیدکنندگان پوشاک از کشور آغاز شده است. سیل گسترده قاچاق پوشاک نو و دست دوم به کشور و افزایش هزینههای تولید، حالا کار در ایران را برای بسیاری از فعالان صنعت پوشاک غیرممکن کرده و باعث شده آنها سرمایههای تولیدی خود را به سمت مرزهای ترکیه و چین روانه کنند.
خیاطان ایرانی با شرایطی وسوسهکننده یکی یکی از ایران خارج میشوند تا در آن سوی مرزها با شرایط کار بهتر، برای هموطنانشان لباس بدوزند و پوشاک خود را با نام کشوری دیگر دوباره به ایران صادر کنند. تولید با هزینه کمتر در ترکیه و چین و با کیفیت بهتر در ترکیه باعث شده بسیاری از فعالان صنعت پوشاک ادامه حیات خود را مشروط به مهاجرت بدانند و داستان آنجا غمانگیزتر میشود که بدانی ترکها مهارت خیاطان ایرانی را آنقدر قبول دارند که ایرانیهای بسیاری را برای دوخت و طراحی لباس به استخدام بزرگترین برندهای جهانیشان درآوردهاند. روی درودیوارهای خیابان جمهوری، جایی که مرکز فعالیت تولیدیهای پوشاک است آگهی عجیبی به چشم میخورد: استخدام خیاط در ترکیه... برای کار در چین با ما تماس بگیرید... کار در استانبول بدون هیچ هزینهای!
محیط ایرانی در خارج ایران
وقتی متن آگهیها را میخوانی نهتنها ابهاماتت برطرف نمیشود که شگفتزدهتر هم میشوی. آگهیهایی با شرایط وسوسهکننده در مسیر رفتوآمد کارگران تولیدیهای پوشاک. در متن این آگهیها نوشته شده هزینههای ضروری زندگی شما برعهده ماست!... نگران یادگیری زبان نباشید... درآمد ماهانه حداقل ٣برابر درآمد فعلیتان...
تولیدکنندگان ایرانی در حال مهاجرت
شرایط وسوسهکننده به نظر میرسد. دریافت حقوق ماهانهای حدود ٣ تا ٥/٤میلیون تومان به همراه اقامت در یک کلانشهر ترکیه به علاوه هزینه خورد و خوراک و جای خواب در سال اول.
نکته جالبتری که به نظرم میرسد این است که آگهیها بدون هیچ خط و خدشهای بر دیوارها خودنمایی میکنند. گویا هیچکدام از تولیدیهای این محدوده نگران از دست دادن نیروهای کارشان نیستند و به راحتی اجازه دادهاند این آگهیهای وسوسهکننده در تیررس نگاه کارگرانشان باشند.
هزینه تولید پوشاک در چین یکبیستم ایران
در شرایطی که قاچاق گسترده پوشاک نو و دست دوم به کشور کمر بسیاری از تولیدکنندگان را شکسته است و منجر به تعطیلی شمار زیادی از واحدهای تولیدی شده برخی از کشورهای آسیایی مانند چین، هند و ترکیه سیاستهای خود را بر مبنای تقویت و گسترش صنعت پوشاک خود گذاشتهاند. در هند و چین دانشگاههای بسیاری برای تربیت علمی تولیدکنندگان پوشاک و تقویت برندهای پوشاک پایهگذاری شده و ترکیه صاحب برندهای معتبری است که تولیدات خود را به اروپا صادر میکند. علیرضا عابد تولیدکننده پوشاک درباره تفاوت کار در چین و ترکیه به «شهروند» میگوید: در چین شرایط تولید بهتر است و دولت با ارایه یارانههای فراوان به تولیدکنندگان باعث شده هزینه آنها بهطور چشمگیری و به میزان ٨٠درصد نسبت به ترکیه کاهش پیدا کند. هزینه تولید پوشاک در چین نسبت به ایران نیز یکبیستم است.
حجم پوشاک قاچاق ٥٠ برابر واردات رسمی
براساس آمار گمرک سال گذشته تنها حدود ٢میلیون دلار پوشاک از مبادی رسمی وارد کشور شده این در شرایطی است که بررسی آمارهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نشان میدهد سالانه بیشتر از ١٠٠میلیون دلار پوشاک قاچاق وارد کشور میشود. حسن اکبری توزیعکننده پوشاک ترک در ایران به «شهروند» میگوید: قاچاق پوشاک به کشور بسیار ساده است. قاچاقچیان با پرداخت پول به مرزنشینان به راحتی محمولههای خود را توسط این افراد وارد کشور میکنند زیرا همانطور که میدانید این افراد از پرداخت گمرک معاف هستند و از شرایط ویژهای برای واردات کالا برخوردارند. دستهای دیگر نیز با وانمود کردن واردات چمدانی پوشاک، برگ سبز ترخیص محموله میگیرند و تمام بار خود را به تدریج و با همان برگه به کشور وارد میکنند!