جایزه افتخاری "نوبل آلترناتیو" امسال به ادوارد اسنودن، افشاگر آمریکایی و آلن راسبریجر، سردبیر گاردین اهدا میشود.اسنودناین جایزه را به پاس عملکرد "جسورانه و مسئولانه" در فاشسازی اقدامات جاسوسی آمریکا دریافت میکند.
ادوارد اسنودن، کارمند پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA)، همراه با آلن راسبریجر سردبیر روزنامه گاردین چاپ بریتانیا، به عنوان برندگان افتخاری جایزه موسوم به "نوبل آلترناتیو" در سال ۲۰۱۴ معرفی شدند. اعضای کمیته انتخاب در توضیح اهدای این جایزه معتبر به اسنودن اعلام کردهاند که وی "با جسارت و مسئولانه از شنود و کنترل بیسابقه دولتی که نقضکننده حقوق اولیه فرایندهای دمکراتیک و قانون اساسی است، پرده برداشت."
ادوارد اسنودن با افشاگریهایش در مورد جاسوسی های آژانس امنیت ملی آمریکا از شهروندان و دولتها، در تابستان سال ۲۰۱۳ به خبرسازترین چهره در جهان تبدیل شد و بحثهای گستردهای را در این رابطه دامن زد. پلیس فدرال آمریکا (اف بی آی) از آن زمان تا کنون به دنبال اسنودن است و حکم دستگیری وی را صادر کرده است.
ادوارد اسنودن ۳۱ ساله هم اینک به روسیه پناهنده شده و در مسکو به سر میبرد.
"روزنامهنگاری مسئولانه گاردین"
این کارمند پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا در آن زمان تمامی اطلاعات طبقهبندی شده و محرمانه از برنامههای جاسوسی ایالات متحده از جمله برنامه شنود "پریزم" را در اختیار روزنامه گاردین قرار داد. آلن راسبریجر، سردبیر گاردین، تیمی به سرپرستی گلن گرینوالد را مسئول پیگیری، تحقیق و تهیه گزارش از این موضوع کرد. به این تیم سپس کارشناسان فناوری، وکلا و مشاوران مسائل امنیتی اضافه شدند.
به نوشته اعضای کمیته انتخاب جایزه "نوبل آلترناتیو" این روزنامه بریتانیایی با رفتار طبق اصول "روزنامهنگاری مسئولانه و مبتنی بر منافع عمومی با مقاومت نشان دادن در برابر مخالفتها، دست به افشاگری اقدامات غیرقانونی سازمانها و دولتها زد."
جایزه نوبل آلترناتیو که در اصل " Right Livelihood Award" نام دارد، از سال ۱۹۸۰ به فعالان حقوق بشر، محیط زیست، صلح، بهداشت و آموزش اهدا میشود. این جایزه برخلاف نامش، ارتباطی با جایزه نوبل ندارد، اما یکی از جایزههای معتبر در زمینه حقوق بشر، محیط زیست و توسعه به شمار میرود. تا کنون ۱۵۳ شخص و سازمان از ۶۴ کشور به دلیل مقاومت در برابر مشکلات و "یافتن راهکار برای مشکلات عاجل عصر حاضر و اجرای موفقیتآمیز آنان" برنده جایزه نوبل آلترناتیو شدهاند.
مبلغ نقدی این جایزه امسال یک و نیم میلیون کرون سوئد، برابر با ۱۶۲ هزار یورو است و از سوی اهداکنندگان خصوصی تأمین میشود. از آنجایی که ادوارد اسنودن و آلن راسبریجر، به صورت افتخاری برنده این جایزه شدهاند، این مبلغ به آنان تعلق نمیگیرد و میان سه برنده دیگر امسال تقسیم میشود: اسما جهانگیر فعال حقوق بشر از پاکستان، بازیل فرناندو همراه با کمیسیون حقوق بشر آسیا و بیل مککیبن فعال محیط زیست از آمریکا.
با این حال کمیته نوبل آلترناتیو اعلام کرده است که در تأمین هزینههای مالی وکالت ادوارد اسنودن یاری میرساند.
ادوارد اسنودن پیش از این برای دریافت جایزه نوبل صلح نیز نامزد شده بود. جایزه نوبل آلترناتیو روز اول دسامبر در مراسمی در پارلمان سوئد به برندگان اهدا میشود.
دویچه وله
دویچه وله