انتشار عکس‌های حضور احمدی‌نژاد در مسجد زنجان، واکنش‌های زیادی را به‌همراه داشته است. نوع کادربندی به‌گونه‌ای انتخاب شده که جمعیت بیشتری در این مراسم دیده شوند.
از مریم زندی، عکاس بین‌المللی، پرسیده‌ایم که چنین دست‌کاری‌های عمدی چه تأثیری در رابطه صادقانه مردم با عکس می‌گذارد.
دست‌کاری در عکس با اهداف سیاسی، چه نتیجه‌ای دربر دارد؟
دست‌کاری در عکس این امکان را فراهم می‌کند که با حذف یا افزودن افراد یا فضاها، به‌نفع سیاست خاصی یا قدرت خاصی قدم برداریم، بنابراین می‌توان گفت که در مواجهه با عکس، دیگر تضمین اخلاقی یا صداقتی -که پیش از این وجود داشته- وجود ندارد.
در میدان سیاست، همه‌کاری قابل‌انجام است و دست‌کاری در عکس هم یکی از آنهاست که اتفاقا به دلیل گسترش تکنولوژی، راحت‌تر نیز شده است.
فکر می‌کنید انتشار چنین عکس‌هایی، چه تاثیری بر اعتماد مردم از عکس‌های مستند اجتماعی یا سیاسی داشته باشند؟
طبیعتا با چنین عکس‌هایی اعتماد از میان رفته و این موضوع تنها مربوط به مردم نیست.
پیشرفت‌های گسترده امکانات عکاسی و ویرایش آن، حتی باعث شده فارغ از توده مردم، برای گروه‌های روشنفکر نیز این صداقت دیگر مطرح نباشد.
اما چاره‌ای هم نیست؛ خاطرم هست که چندسال پیش جمله‌ای از بهرام بیضایی می‌خواندم که می‌گفت
«حال صمیمیت را هم با کامپیوتر می‌سازند»، پس صداقت چه معنایی می‌دهد؟
فناوری این امکان را به وجود آورده و بهره‌برداری از چنین امکانی برای گروه‌های مختلف مهیاست.
حتی همین امکانات کامپیوتری باعث شده‌اند که به‌نوعی هنر مغشوش و منحرف شود و البته که گروهی با پذیرفتن این پیشرفت، آن را جزئی از هنر امروز قلمداد می‌کنند.
شبکه‌های اجتماعی این روزها محل انتشار گسترده چنین عکس‌های دست‌کاری‌شده‌ای هستند؛ آیا چنین محمل انتقالی، ضربه نهایی را به صداقت میان مردم و عکس‌ها وارد نمی‌کند؟
نه‌تنها صداقت در این میان از بین رفته، بلکه حتی قباحت آن هم ریخته شده است.
شبکه‌های اجتماعی امروز ما را با تصویر و مطلب بمباران می‌کنند و به‌خاطر سرعت‌عمل و امکانات فراوانی که دارند، ما را بیشتر از قبل در معرض دیدن عکس‌ها، درگیرشدن با آنها و البته کم‌اعتمادی بیشتر قرار می‌دهند.
با این اعتماد ازبین‌رفته، چرا هنوز سیاست‌مداران از عکس بیشترین استفاده را می‌کنند؟
به این دلیل که هنوز عکس یکی از مهم‌ترین- و شاید مهم‌ترین- مدیوم‌هایی باشد که ارتباط میان سیاست‌مداران با مردم را برقرار می‌کند.
سیاست مایل است که خود را به مخاطبانش نشان دهد و در این مسیر ترسی از مسئله دست‌کاری در عکس‌ها هم ندارد.
هرگاه در این مسئله استفاده شخصی مطرح باشد، تغییر در عکس کار ساده‌ای است و البته، اثبات واقعی یا دروغی‌بودن عکس‌ها هم این روزها دیگر کار سختی نیست.
روزنامه شرق
