شاعري از نسل ادبيات ستيز با استبداد
وقتي صحبت از حميد مصدق مي‌شود ياد ١٦ آذر در دانشگاه تهران مي‌افتم.
به ياد دارم در روزهاي خاصي مانند ١٦ آذر كه روز دانشجو بود، دانشجويان تظاهرات خود را با شعر «حميدمصدق» شروع مي‌كردند كه او اينچنين سروده بود؛
من اگر برخيزم/ تو اگر برخيزي/ همه بر مي‌خيزند/ من اگر بنشينم / تو اگر بنشيني / چه كسي برخيزد؟ / چه كسي با دشمن بستيزد؟ / چه كسي پنجه در پنجه هر دشمن آويزد
و... نسل ما اين شعر را حفظ بود و با گذشت سال‌ها تا به امروز در حافظه‌اش مانده است...
حميد مصدق هم مانند شاعران ديگري است كه بنام هستند با اين تفاوت كه اشعار مصدق در برخي از دوره‌ها براي دانشجويان و قشر تحول‌خواه پيش از انقلاب، تاثيرگذار و به ياد ماندني بوده است.
دفتر شعر «آبي، خاكستري، سياه» او به نظرم از بقيه دفترهايش موفق‌تر بوده است و يكي از دفترهاي شعر باليني دانشجوها و هر كسي كه اهل شعر، ادبيات و سياست بود.
البته شعر درفش كاويان هم كه نماد مبارزه و ايستادگي در برابر ظلم ضحاك بود و استعاره‌اي از مبارزه با نظام شاهنشاهي است جزو شعرهاي معروف مصدق است و به خاطر همين اعتبار هم مصدق به خصوص در قشر دانشجو و تحول‌خواه ايران مطرح شد.
با اين حال حميدمصدق شاعر، حقوق خوانده بود و مدتي نيز سردبير مجله كانون وكلا شد.
حال ممكن است اين سوال پيش آيد كه چطور فردي كه حقوق خوانده، وارد دنياي ادبيات و شعر مي‌شود و در اين وادي مشهور مي‌شود؟
بايد جواب داد كه رشته حقوق در ايران در زمان شاه، با حقوق در بعد از انقلاب فرق مي‌كند و در غياب احزاب و فعاليت‌هاي مدني و سياسي در ايران زمان شاه، هنر، فرهنگ و به خصوص ادبيات تبديل به ابزارهايي براي ستيز با استبداد شود.
امروز تولد «حميدمصدق» است اما شايد نسل جديد خيلي با اين شاعر و آثارش آشنا نباشد. شعرهاي مصدق ارزش‌هاي ويژه خودش را داشت و اين‌طور نبود كه چنان شهرت و اعتباري داشته باشد كه نسل جديد برود گوشه خيابان و كتاب‌هايش را خريداري كند.
بخشي از اين ناشناسي هم به سال‌هايي بازمي‌گردد كه در فرهنگ و هنر ايران گسستي پيدا شد و شاعراني مانند مصدق، مدتي از راديو و تلويزيون و رسانه‌هاي رسمي دور بودند و معرفي نمي‌شدند.
در واقع نسل جديد ادبيات معاصر بعد از مشروطه را نمي‌شناسد، مخصوصا موارد مطرح شده در دهه٤٠ تا ٥٠ ايران را كه در واقع دوران شكوفايي ايران بوده و در همه عرصه‌ها همچنين شكوفايي رخ داده است.
او همچنين نسبت به سن و سالش در مقايسه با احمد شاملو، منوچهر آتشي و افراد ديگر زود هنگام از دست رفت و مجموع اين دلايل باعث مي‌شود كه حميد مصدق در اين نسل شناخته شده نباشد، اما همچنان شاعر مهمي در تاريخ انقلاب ايران و براي دانشجويان مبارز آن دوران به شمار بيايد.
شهرام اقبال‌زاده / شرق
