به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



سه‌شنبه، دی ۲۸، ۱۳۹۵

سالگرد درگذشت مهندس همایون خرم

دل من سرگشته تو... 

فردا سالگرد درگذشت یکی از خوش‌ذوق‌ترین و خاطره‌سازترین آهنگ‌سازان ایرانی است. 
مهندس همایون خرم با اتکا به مکتب ابوالحسن صبا، تبحر خاصی در خلق ملودی‌های جذاب و پرحس‌وحال داشت. 
این تنوع ملودیک باعث شده بود که آثار موسیقیایی‌ همایون خرم نقاط شاخص و ماندگاری را درباره اغلب خوانندگانی که با او همکاری داشتند، دارا باشد. 

آهنگ‌های معروفی مانند «غوغای ستارگان» (امشب در سر شوری دارم)، «پیک سحری»، «طاقتم ده» (ساغرم شکسته ای ساقی...)، «اشک من هویدا شد»، «ای گل»، «در میان گل‌ها»، «تنها ماندم»، «رسوای زمانه» (شمع و پروانه منم...)، «عالم تنهایی»، «در بستر غم» و «سرگشته» (تو ای پری کجایی...)، برای نسل‌هایی که رادیو مهم‌ترین وسیله‌ ارتباطی و شنیداری‌شان بود، سرشار از خاطره و شور و حال هستند.
امکان ندارد که افراد این نسل‌ها در دوران جوانی و میان‌سالی بعضی از آهنگ‌های همایون خرم را در خلوت خود زمزمه نکرده باشند. 
بازخوانی آهنگ‌های «غوغای ستارگان»، «رسوای زمانه» و «طاقتم ده» از سوی محمد اصفهانی، علیرضا قربانی و سالار عقیلی در این سال‌ها نشان از این دارد که چنین آثاری رنگ‌وبوی کهنگی به خود نمی‌گیرد. این ویژگی بارز را در چند آهنگ‌ساز دیگر آن دوره مانند حبیب‌الله بدیعی، علی تجویدی و پرویز یاحقی نیز می‌توان سراغ گرفت. البته باید این واقعیت را در نظر داشت که تشخص آهنگ‌سازی در مهندس همایون خرم و علی تجویدی نسبت به حبیب‌الله بدیعی و پرویز یاحقی بیشتر بود و متقابلا این دو نفر اخیر در تک‌نوازی ویلن تسلط بیشتری داشتند.


همایون خرم با آهنگ‌سازان هم‌نسل خود یک تفاوت عمده‌ دیگر داشت. او در کنار ساخت این‌گونه آثار درخشان و جاودان، برای تعداد درخور‌توجهی از فیلم‌های عامه‌پسند ایرانی در اواخر دهه ٣٠ و ٤٠ آهنگ می‌ساخت که خواننده اکثر قریب‌به‌اتفاق‌شان (به جز چند فیلم مثل گنج قارون) یک زن بود. «شهزاده رؤیای من» یکی از محبوب‌ترین این آهنگ‌ها بود که همواره در دوره‌های مختلف مورد استقبال نسل‌های جدید قرار گرفته است.

یک نکته را هم باید در نظر داشت که اساسا این نوع آهنگ‌سازی که ساز، ارکستر و ملودی در آن حضور مؤثر دارد و شیوه ترانه‌سرایی و خوانندگی، محصول یک دوران سپری‌شده است که ارزش‌های مستقل و قابل بحث خود را دارد و حالا به نوستالژی پهلو می‌زند. یاد و خاطره این آهنگ‌ساز صاحب‌سبک و گران‌قدر گرامی.


جواد طوسی