همچنان مرکل
تنور انتخابات در آلمان رفته‌رفته داغ مي‌شود و شب گذشته، اولين مناظره تلويزيوني ميان آنگلا مرکل و مارتين شولتز در حالي برگزار شد که اتفاق نظر دو نامزد در بسياري از مسائل به‌نظر تغيير چنداني در سبد آراي آنها ايجاد نکند. کمتر از ٢٤ ساعت بعد از اين مناظره، بسياري در آلمان، آنگلا مرکل را پيروز مناظره انتخاباتي اول با مارتين شولتز، رقيب او از حزب سوسيال‌دموکرات مي‌دانند. اين در حالي است که ابتداي امسال وقتي مارتين شولتز از سوي حزب سوسيال‌دموکرات به عنوان رقيب مرکل در انتخابات فدرال معرفي شد، نظرسنجي‌هاي اوليه براي او و هم‌حزبي‌هايش بسيار اميدبخش بود. طرفداران شولتز انتظار داشتند به لطف رياست او بر پارلمان اروپا، شولتز بتواند به حضور ١٢ساله مرکل در رأس قدرت آلمان پايان دهد اما طولي نکشيد که پيروزي نسبتا قاطع حزب سوسيال‌مسيحي در انتخابات محلي آلمان، اين اميدها را به ترديدهايي جدي بدل كرد. در ادامه نيز نظرسنجي‌ها از کاهش محبوبيت او در رقابت با مرکل خبر دادند تا احتمال چهارمين دوره حضور مرکل در مقام صدراعظمي آلمان قدرت گيرد. در چنين شرايطي، شولتز به مناظرات انتخاباتي به عنوان آخرين اميد خود براي تغيير موازنه در ميان رأي‌دهندگان نگاه مي‌کرد. حال طبق نظرسنجي شبکه تلويزيوني «اي‌آردي»، ٤٩ درصد بينندگان اين شبکه، مرکل را کانديداي بهتري براي هدايت آلمان در چهار سال آتي مي‌دانند در حالي که فقط ٢٩ درصد چنين نظري درباره مارتين شولتز دارند. در اين مناظره، دو طرف درباره مسائل مهم و کليدي داخلي و خارجي ازجمله مهاجرت، عدالت اجتماعي، ترکيه، بحران کره‌شمالي و ترامپ به گفت‌و‌گو پرداختند. جالب اينکه اين اولين و آخرين مناظره تلويزيوني دو رقيب تا زمان برگزاري انتخابات خواهد بود.
مهاجرت
در حالي که در سال‌هاي اخير افکار عمومي بر سر حضور مهاجران در اين کشور بسيار حساس شده است، چندان دور از انتظار نبود که مسئله مهاجرت به اولين و مهم‌ترين موضوع اين مناظره بدل شود؛ امري که صدراعظم کنوني آلمان به خاطر آن بارها از سوي احزاب دست‌راستي و ملي‌گرا مورد انتقاد قرار گرفته است. اما مرکل بدون کوتاه‌آمدن از موضع خود، همچنان بر درستي تصميم خود در سال ٢٠١٥ ميلادي مبني بر بازکردن مرزهاي کشور به روي مهاجران اصرار داشت. در مقابل نيز هرچند شولتز در کليت اين مسئله با مرکل موافق بود، اما او را به خاطر نحوه مديريت بحران زير سؤال برد و مرکل را به اين متهم کرد که مي‌توانسته اتحاديه اروپا را در اين مسئله بيشتر دخيل کند. از نظر شولتز، اتحاديه اروپا قادر بوده تا به کشورهايي همچون لهستان و مجارستان مسئوليت بيشتري در قبال اسکان مهاجران تنفيذ کند. مرکل نيز در دفاع از خود عنوان کرد که ويکتور اوربان، رئيس‌جمهور مجارستان، از همان ابتدا حاضر به همکاري در اين موضوع نبوده است. باوجود موافقت اوليه بر سر موضوع مهاجران، اين دو نامزد بر سر آينده سياست‌هاي مهاجرتي آلمان با هم اختلاف نظر داشتند. شولتز خواستار قانوني درخصوص مهاجران بود که با مداخله بيشتر اتحاديه اروپا همراه بوده و هزينه‌هاي آن را بروکسل تأمين کند. در مقابل مرکل از رويکردي سخن مي‌گفت که بتواند مهاجران ماهر و کارآمد را به آلمان جذب کند.
در حالي که در سال‌هاي اخير افکار عمومي بر سر حضور مهاجران در اين کشور بسيار حساس شده است، چندان دور از انتظار نبود که مسئله مهاجرت به اولين و مهم‌ترين موضوع اين مناظره بدل شود؛ امري که صدراعظم کنوني آلمان به خاطر آن بارها از سوي احزاب دست‌راستي و ملي‌گرا مورد انتقاد قرار گرفته است. اما مرکل بدون کوتاه‌آمدن از موضع خود، همچنان بر درستي تصميم خود در سال ٢٠١٥ ميلادي مبني بر بازکردن مرزهاي کشور به روي مهاجران اصرار داشت. در مقابل نيز هرچند شولتز در کليت اين مسئله با مرکل موافق بود، اما او را به خاطر نحوه مديريت بحران زير سؤال برد و مرکل را به اين متهم کرد که مي‌توانسته اتحاديه اروپا را در اين مسئله بيشتر دخيل کند. از نظر شولتز، اتحاديه اروپا قادر بوده تا به کشورهايي همچون لهستان و مجارستان مسئوليت بيشتري در قبال اسکان مهاجران تنفيذ کند. مرکل نيز در دفاع از خود عنوان کرد که ويکتور اوربان، رئيس‌جمهور مجارستان، از همان ابتدا حاضر به همکاري در اين موضوع نبوده است. باوجود موافقت اوليه بر سر موضوع مهاجران، اين دو نامزد بر سر آينده سياست‌هاي مهاجرتي آلمان با هم اختلاف نظر داشتند. شولتز خواستار قانوني درخصوص مهاجران بود که با مداخله بيشتر اتحاديه اروپا همراه بوده و هزينه‌هاي آن را بروکسل تأمين کند. در مقابل مرکل از رويکردي سخن مي‌گفت که بتواند مهاجران ماهر و کارآمد را به آلمان جذب کند.
ترکيه
گذشته از جمعيت چندميليوني ترک‌هاي ساکن آلمان، جدل‌هاي کلامي اخير ميان برلين و آنکارا، باعث شد تا ترکيه نيز در زمره موضوعات مهم اين مناظره قرار گيرد يعني جايي که مرکل صراحتا اعلام کرد ترکيه نبايد به عضويت اتحاديه اروپا درآيد. شولتز نيز با اتخاذ موضعي مشابه عنوان کرد که در صورت پيروزي در انتخابات، رسما مذاکرات عضويت ترکيه در اتحاديه اروپا را متوقف خواهد کرد. علاوه بر اين، مرکل خواستار اعمال فشار بر ترکيه از طريق بانک سرمايه‌گذاري اروپا، محدودکردن کمک‌هاي مالي اتحاديه اروپا و همچنين توقف مذاکرات براي گسترش توافق اتحاديه گمرکي ترکيه با اتحاديه اروپا سخن گفت که مي‌تواند مانع صادرات ميلياردها دلار کالا از ترکيه به اتحاديه اروپا شود. اين امر با واکنش تند ترکيه مواجه شد و سخنگوي دفتر رياست‌جمهوري، حمله به ترکيه را تلاش مقامات آلماني براي سرپوش‌گذاشتن بر مشکلات جدي اين کشور دانست. ابراهيم کالين، اين رفتارهاي سياست‌مداران آلماني را در راستاي پوپوليسم و ايجاد دشمني، تنها ريشه در رفتارهاي نژادپرستانه عنوان کرد.
ترامپ و کره‌شمالي
در سياست خارجي به‌سختي مي‌توان از برنامه هسته‌اي و موشکي کره‌شمالي و ترامپ سخن نگفت. مناظره شب گذشته مرکل و شولتز نيز از اين قاعده مستثنا نبود. شولتز در بحث آزمايش‌هاي موشکي و هسته‌اي کره‌شمالي، بر اين باور بود که رفتار پيش‌بيني‌ناپذير دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور ايالات متحده، باعث مي‌شود تا او فرد مناسبي براي پرداختن به اين مسئله نباشد. مرکل نيز اين مسئله را فرصتي دانست تا قابليت و اعتبار خود به عنوان يک سياست‌مدار زن را به اثبات برساند. او همچنين از تصميم خود براي برگزاري ديدارهايي با ترامپ و رؤساي‌جمهور کشورهاي روسيه، چين، ژاپن و کره‌جنوبي درباره اين مسئله خبر داد. مرکل با تأييد اينکه با ترامپ بر سر مسائل متعددي اختلاف نظر دارد، عنوان کرد که براي مسئله کره‌شمالي هيچ راه‌حلي جز يک راه‌حل ديپلماتيک صلح‌آميز قائل نيست.
عدالت اجتماعي
اگر اين دو نامزد صدراعظمي آلمان بر سر سياست خارجي اختلاف نظر چنداني نداشتند، اما در مسائل داخلي قضيه اندکي متفاوت بود. شولتز در اين بخش کوشيد خود را به عنوان قهرمان عدالت اجتماعي و ناجي طبقات محروم جامعه آلمان تصوير کند. او در جايي از صحبت‌هاي خود آلمان را کشوري غني و ثروتمند خواند که بسياري از بخش‌هاي آن ازجمله خانواده‌هاي تک‌سرپرست، زندانيان و بي‌کاران از مواهب و مزاياي اين ثروت بي‌بهره‌اند. در مقابل، مرکل با دفاع از رکورد اشتغال‌زايي خود در مقام دفاع از خود برآمد. او مدعي شد که در مدت ١٢ سال صدراعظمي‌اش، شمار بي‌کاران را از پنج ميليون به نصف يعني ٢,٥ ميليون نفر رسانده است. او همچنين اين ادعا را که دولت مي‌خواهد سن بازنشستگي را به ٧٠ سال افزايش دهد کذب خواند و گفت در دولت چنين اتفاقي رخ نخواهد داد؛ مسئله‌اي که حتي تمجيد مارتين شولتز را نيز به دنبال داشت.
روزنامه شرق
