موضوع همه این گزارشها، علی خامنهای، یکی از مرموزترین رهبران جهان است. از زندگی شخصی او کمتر چیزی گفته میشود و به جز پسرش «مجتبی» که در سالهای اخیر نامش مطرح شده، کمتر نام، تصویر و گفتهای از خانوادهاش رسانهای شده است. اما این ابهام رازآلود تنها مختص زندگی شخصی و خانوادگی او نیست؛ ۲۸ سال پس از نشستن روی کرسی بالاترین فرد نظام در جمهوری اسلامی، با انتشار چند ویدیوی کوتاه، رازی درباره رهبری او برملا و مشخص شد که انتخابش به عنوان رهبر، موقت بوده است.
بنگاههای اقتصادی تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی نیز از مرموزترین بخشهای اقتصاد ایران هستند که عملکرد و حساب سود و زیانشان هیچگاه شفاف نبوده است.
او در سیاست هم رویهای روشن و واضح در پیش نگرفته و هر جا امکانی یافته، از خودش سلب مسئولیت کرده است.
سلسله مطالب khamenei.com تلاشی است برای حل معمای آیتالله علی خامنهای.
***
دخالت رهبر جمهوری اسلامی در موضوعات اجرایی مرزی ندارد؛ به ویژه اگر موضوع به نوعی با خود او در ارتباط باشد. یکی از این موارد نیز در سال ۱۳۷۹ رخ داد که او در موضوع انتخاب «کتاب سال» دخالت کرد و دستور داد یک اثر تحقیقی در زمینه فلسفه اسلامی به قلم محسن کدیور، اسلامپژوه، از فهرست کتابهای سال حذف شود.
مروری بر کنار گذاشته شدن این اثر از کتاب سال، راهاندازی تشکیلاتی با بودجه میلیاردی برای تدوین آثاری مشابه، و نهایتا ارائه اثری از سوی تشکیلات جدید که معلوم شد کپی اثر نخستین است از جمله ماجراهای شگفتانگیز در جمهوری اسلامی به شمار میرود.
این ماجرا را محسن کدیور در کتاب خود، «حکمت ستیزی و بیاخلاقی»، شرح داده است.
کتاب سه جلدی «مجموعه مصنفات حكیم مؤسس، آقا علی مدرس طهرانی» در سال ۱۳۷۸ از سوی انتشارات اطلاعات منتشر شد. این مجموعه شامل آثار شناخته و ناشناخته «بزرگترین فیلسوف دوره قاجار» یعنی «آقا علی مدرس طهرانی» بود که کدیور آنها را در طول سالها گردآوری کرده و ویراستهای تصحیحشده از آنها را به همراه تحليل و نمایههای مختلف ارائه کرده بود.
هیات داوران «کتاب سال ۱۳۷۹» این مجموعه را به عنوان اثر نخست در حوزه فلسفه اسلامی انتخاب کردند اما به گفته کدیور، دفتر رهبر جمهوری اسلامی پیش از اینکه این انتخاب اعلام رسمی شود با احمد مسجد جامعی، وزیر وقت ارشاد، تماس گرفت و خواستار کنار گذاشتن این کتاب شد.
بنابر همین روایت، دفتر رهبر جمهوری اسلامی به وزیر ارشاد گفته بود: «به مجرم جایزه نمی دهند». همین عبارت را بعدا خود خامنهای نیز تکرار کرد.
یکی از شاهدان رد و بدل شدن این پیامها علیاصغر رمضانپور، معاون وقت وزیر ارشاد و از مدیران فعلی شبکه ایران اینترنشنال، است.
بر اساس نوشته کدیور، مدتی بعد از این ماجرا رهبر جمهوری اسلامی در دیداری با ابراهیم امینی، از مدرسان حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری، از او میپرسد چرا حوزههای علمیه تحقیق جدید درخوری ارائه نکردهاند؟ امینی در پاسخ، به کاری خوب و «سنگین» که در حوزه تولید شده بود اشاره میکند و موضوع کنار گذاشتن کتاب کدیور از جایزه کتاب سال را پیش میکشد. اما خامنهای میگوید: «به مجرم جایزه نمیدهند و مجرم شدن در نظام اسلامی یک لکه ننگ ابدی است».
کتاب کدیور در مراسم کتاب سال ۱۳۸۰ نهایتا به بخش «کتب شایسته تقدیر» تنزل یافت و او در سخنرانیاش در آن مراسم بدون اشاره به جزییات اتفاقات رخداده تنها به «دستکاری» در انتخاب کتاب سال اعتراض کرد و گفت در حکومت شاهنشاهی نیز کتاب «داستان راستان» نوشته «مرتضی مطهری» به عنوان کتاب سال برگزیده شد.
علاوه بر ابراهیم امینی که از کیفیت اثر کدیور نزد خامنهای دفاع کرد، این کتاب توجه اسلامپژوهان و فیلسوفانی را به خود جلب کرد که از جمله آنها میتوان به حسین نصر اشاره کرد.
شاید از همین رو بود که رهبر جمهوری اسلامی به فکر تدوین و انتشار پژوهشهایی مشابه اما از سوی «نیروهای خودی» افتاد که آثاری را در رقابت با نوشتههای منتقدان تولید کند.
این گونه بود که مجمع عالی حکمت اسلامی در سال ۱۳۸۴ بر پا شد. در وبسایت این مجمع ذکر شده است که بنیان اولیهاش به سال ۱۳۸۲ برمیگردد که خامنهای در جمع شماری از استادان علوم عقلی حوزه علمیه بر لزوم تشکیل انجمن یا مجمعی که مرکزیت علوم عقلی را در حوزه بر عهده داشته باشد تاکید کرد.
البته پیش از آن و از سال ۱۳۷۳ تشکیلات دیگری با عنوان «بنیاد حکمت اسلامی صدرا» به ریاست محمد خامنهای، برادر بزرگتر رهبر، در حال فعالیت بود اما مدیر این بنیاد جایگاه خود را بالاتر از آن میدید که بخواهد خرده فرمایشهای برادر کوچکتر را اجرا کند. البته این بنیاد بیش از آنکه موسسهای جدی در امر پژوهش و فلسفه باشد حکم یک حیاط خلوت را برای او داشت.
به هر روی «مجمع عالی حکمت اسلامی» زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی تاسیس شد و بجز دفتر اصلیاش در قم، دو شعبه نیز در مشهد و شیراز دارد. محسن کدیور از این مجمع با عنوان «یگان بسیج علوم عقلی حوزههای علمیه» یاد میکند.
اما این مجمع، پس از ۱۵ سال فعالیت، کارنامهای چندان چشمگیر در حیطه کاریاش نداشته و ظاهرا افزودن به کار قبلی کدیور را (بدون نام بردن از او) باید مهمترین عملکردش دانست. این مجمع در سال ۱۳۹۷، یعنی حدود هجده سال پس از انتشار پژوهش کدیور، مجموعهای پنج جلدی را با عنوان «مجموعه آثار آقا علی مدرس زنوزی (حکیم طهران)» منتشر کرد.
به نوشته کدیور، در سراسر این پنج جلد حتی یک بار به نام او اشاره نشده، عمدا واژه «زنوزی» به نام فیلسوف اضافه شده، و همچنین سرقتهای علمی ، نقض حقوق معنوی و تضییع بیتالمال در آن روی داده است.
محسن کدیور در «حکمتستیزی و بی اخلاقی» با دلایل و ارجاعات مختلف نشان داده است که متن منتشرشده توسط روحانیون وابسته به رهبر جمهوری اسلامی یک سرقت علمی از اثر او است.
در حالی که کدیور اثر خود را به تنهایی و بخشهایی از آن را در زندان تدوین کرد، اثر مجمع عالی حکمت اسلامی توسط ۱۷ نفر و با بودجهای چند میلیارد تومانی انجام شده است.
اما نام این مجموعه، به رغم رانت حکومتی و تبلیغات گسترده، در هیچ یک از بخشهای جایزه کتاب سال ۱۳۹۸ مطرح نشد.
اما رویارویی رهبر جمهوری اسلامی با محسن کدیور منحصر به این کتاب نبود. خامنهای در یک سخنرانی در ۴اسفند۱۳۷۷ تلویحا به اثر دیگری از کدیور به نام «حکومت ولایی» اشاره کرد و بدون آنکه نامی ببرد گفت: آقایی برداشت کتاب نوشت، اصل ولایت را منکر شد؛ «آن آقا هم در همین تهران زندگی میکند، کسی هم نپرسید چرا نوشتی. آیا این جامعه آزاد نیست؟»
چهار روز پس از این سخنرانی، کدیور بازداشت شد. قبل از آن نیز، در همان دورهای که خامنهای به آن اشاره کرده بود، نهادهای امنیتی در حال بازجویی از کدیور به دلیل سخنانش در «مسجد جامع حسینآباد اصفهان» درباره «حرمت شرعی ترور» و همچنین مصاحبهاش با روزنامه خرداد با عنوان «کارنامه ۲۰ ساله جمهوری اسلامی» بودند.
به هر روی مدتی بعد محسن کدیور از بازداشت جدید آزاد شد و مراسمی در بزرگداشت او برگزار شد اما رهبر جمهوری اسلامی بار دیگر از اینکه «یک مجرم» مورد «تشویق و تقدیر و احسنت و آفرین» قرار گیرد اعتراض کرد.
محمدابراهیم نکونام، دادستان ویژه روحانیت، به محسن کدیور گفته بود دلیل اصلی بازداشتها و زندانهای او این است که «سیبل کردهای روی آقا (خامنهای)».
ایران وایر