روابط تهران و ریاض طی سالهای اخیر به دلیل اختلاف بر سر بحران سوریه به سردی گرائیده بود و در پی بحران یمن و کشته شدن گروهی از زائران ایرانی در طول مراسم حج، به تنش کشیده شد.
اعدام یک روحانی ناراضی شیعه در عربستان سعودی، واکنش تند جمهوری اسلامی ایران را در پی داشته است؛ به طوری که ریاض این اظهارات را "خصمانه" خوانده و تهران را متهم به دخالت در امور داخلی عربستان کرده است.
این در حالی است که در آخرین ساعات شنبه رسانه های ایران از تجمع معترضان به اعدام شیخ نمر در مقابل سفارت عربستان در تهران، و ورود برخی از آنها به داخل ساختمان سفارت و به آتش کشیدن بخشی از آن خبر دادند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای ایران، معترضان که بنا بر اظهارات شاهدان از عصر شنبه مقابل ساختمان سفارت عربستان در شمال تهران تجمع کرده بودند، با دخالت نيروی انتظامی متفرق شدند.
برخی رسانه ها هم از دستگیری تعدادی از معترضانی که وارد ساختمان سفارت شده و آن را به آتش کشیده بودند، خبر دادند.
ماموران پلیس همچنین موبايل و وسايل تصويربرداری افرادی که از صحنه حمله به سفارت تصوير برداری می کردند را ضبط و اقدام به پاک کردن تصاوير ضبط شده کردند.
وزارت کشور عربستان سعودی روز شنبه ۱۲ دی ماه، اعلام کرد که شیخ نمر باقر النمر و ۴۶ نفر دیگر، که بیشتر آنها سنی هستند، به اتهام "فعالیتهای تروریستی" اعدام شدهاند.
در پی انتشار خبر، وزارت امور خارجه ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را احضار و نسبت به این اتفاق اعتراض کرد.
به گزارش ایرنا، حسین امیرعبداللهیان معاون وزیر خارجه ایران، این اقدام ریاض را "غیرانسانی و غیرمسئولانه" خواند و درباره پیامدهای آن هشدار داد.
وی همچنین عربستان را به "حمایت از تروریسم" و اعمال سیاستهایی که موجب ناامنی در منطقه میشود، متهم کرد.
پیش از این، حسین جابر انصاری سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز ضمن محکوم کردن اعدام شیخ نمر، این اقدام را "نشانه بیتدبیری و بیمسئولیتی عربستان" دانست.
او همچنین ریاض را به "حمایت از تروریستها" متهم کرد و گفت "روشن است که نتایج این سیاست عقیم و غیرمسئولانه متوجه عاملان آن شده و دولت عربستان تاوان سختی بابت پیگیری این سیاستها خواهد پرداخت."
شیخ نمر ناراضی شیعه سال گذشته به اعدام محکوم شد و حکم اعدام او آبان ماه گذشته تایید شده بود.
برخی از مقامات ایران، از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، از عربستان خواسته بودند از اعدام شیخ نمر چشم پوشی کند. وی در پی انتشار خبر اعدام شیخ نمر، او را "شهید" نامید و مرگ او را تسلیت گفت.
رئیس مجلس ایران نیز اعدام این روحانی سعودی را ناشی از "رفتار خصمانه" عربستان سعودی و موجب "جریحهدار شدن عواطف مسلمانان" دانست. به گفته علی لاریجانی، مقامات عربستان سعودی با این اقدام "گردابی هولناک" برای خود به وجود آوردند.
صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه ایران واکنش تندتری نشان داده و با انتشار پیامی، اعدام شیخ نمر را "تلاش دولت عربستان برای پنهان ساختن شکستهای خود در منطقه" دانسته است.
او همچنین هدف این اقدام ریاض را "برهم زدن وحدت جهان اسلام" عنوان کرد.
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در نامهای به وزارت امور خارجه، خواستار کاهش روابط ایران با عربستان، از طریق کم کردن کارکنان سفارتخانه و کنسولگری ایران در این کشور، شده است.
سپاه پاسداران هم با انتشار بیانیهای شدید اللحن، اعدام شیخ نمر را محکوم کرد و در بخشی از این بیانیه گفته است که خون شیخ نمر در آینده موجب "انتقام سختی" از دولت عربستان و "سقوط حکومت سعودی" خواهد شد.
به گزارش رسانههای ایران، در پی انتشار خبر اعدام این روحانی شیعه منتقد دولت سعودی، یک تجمع اعتراضی دیگر نیز در مقابل ساختمان کنسولگری عربستان در مشهد برگزار شد.
واکنش عربستان
این موج واکنشها در ایران از سوی عربستان بدون پاسخ نماند و وزارت خارجه عربستان سعودی عصر شنبه، در اعتراض به آنچه که "مواضع خصمانه" ایران خواند، از احضار سفیر ایران در ریاض خبر داد و ضمن رد این اظهارات مقامات ایرانی، آن را دخالت در امور داخلی عربستان سعودی دانست.
این در حالی است که روابط تهران و ریاض که طی سالهای اخیر به دلیلی اختلاف بر سر بحران سوریه به سردی گرائیده بود، در پی بحران یمن و کشته شدن گروهی از زائران ایرانی در طول مراسم حج، به تنش کشیده شد.
ایران و عربستان که در بحرانهای منطقه ای نظیر جنگ داخلی در سوریه و یمن در نقطه مقابل یکدیگر قرار دارند، یکدیگر را به اعمال سیاستهای فرقه گرایانه و تنشزا در منطقه متهم میکنند.
انتشار خبر اعدام شیخ نمر علاوه بر ایران، واکنشهایی را نیز در میان شیعیان منطقه در پی داشت و موجب بروز اعتراضاتی شد.
صدای آمریکا
صدای آمریکا