آيا كسي از دو يا چندقطبي شدن جامعه ايران دفاع ميكند؟ شايسته است كه صاف و پوستكنده بگويد:
اگر پاسخ، منفي است پس چه عواملي دستاندركار چنين آفت پوككننده هويت ملي ايرانيان است؟
الگوي «حيدري- نعمتي» و تكهپاره شدن هويت ملي مگر شاخ و دم دارد؟
چه فرقي ميكند كه يك ملت- يعني شهروندان يك جامعه - را با چه برچسبهايي جداسازي كنيم: تنزه و مرزبندي قومي قبيلهاي، درجهبندي شهروندي، ترجيحتراشي براي خودي و راهاندازي خط توليد ناخودي آن هم به گونهاي خودخواهانه و مندرآوردي، اردوكشي سياسي براي سترونسازي يك سليقه يا جريان سياسي يا اعتقادي چه مفهومي جز دو قطبيسازي جامعه دارد؟
حتي انقلاب و فراز و نشيبها و سرد و گرميهايش نيز نبايد موجب قطبي شدن هويت يك ملت شود.
به واقع، يكپارچگي ملي جامعه چيزي فراتر از همه تفاوتها و گونهگونيهاي خردهفرهنگي، موقعيت اجتماعي و اقتصادي، سليقه و گرايش سياسي، از جايي ريشه ميگيرد كه هيچ عامل بيروني را نه اجازه و نه ياراي دستاندازي به آن نيست و نبايد باشد.
لابد ميپرسيد كه از كجا ريشه ميگيرد و چگونه اين ريشه يگانه دچار آسيب ميشود؟
به باور اين قلم، هويت يكپارچه ملت را سه چيز رقم ميزند:
١- يكپارچگي سرزميني ٢- ارزشها و آرزوها و خواستههاي بنيادين مشترك ٣- سرنوشت يا «درد و درمان» مشترك.
هر عامل دروني يا بيروني كه به هر شكل و اندازه موجب آسيبرساني به هر يك از اين سه ضلع مثلث هويت ملي جامعه شود، عامل «قطبيسازي» و چندپارگي جامعه خواهد بود حتي اگر داعيهاش در مخالفت با دوقطبي كردن جامعه گوش فلك را كر كرده باشد.
متاسفانه در اين سالها، پهنه اجتماعي و سپهر سياست داخلي كشور، كم دچار آفت «دوقطبيسازي كاذب» نبوده است. به گمانم در مقايسه با هر جامعه ديگر و نيز در مقايسه با گذشته كشور خودمان، در اين چند سال مصرف انگها و برچسبهاي رنگارنگ و بيحساب و كتاب و گترهاي براي تسويهحساب سياسي با رقيب به ويژه از سوي طيفهاي «خود حق مطلق انگار» و در قالبهاي ايدئولوژيك يا پوپوليستي، بيسابقه بوده بهگونهاي كه انگاري گاه گرفتار كمبود برچسب شدهاند.
فاجعهبارتر و مضحكتر اينكه گاه «دوقطبيسازان» جامعه ايران منت اين راهبرد ناشايست و «هويتسوز» را به گردن ارزشهاي ديني و انقلابي گذاشتهاند و صورتحساب تلاشهاي آشكار و پنهان خويش را در اجراي اين پروژه «ضدملي» و گسلساز اجتماعي براي نظام صادر كردهاند. به گمان اين قلم، جامعه ايران بايد نسبت به اين آفت هويت سوز، بسيار هشيار باشد.
روزنامه اعتماد