ما عاشقان بيعار ادبيات هستيم
«در كشوري دست به خلق آثار ادبي ميزنيم كه نه پولي به نويسنده ميرسد و نه شهرتي؛ ما عاشقان بيعار ادبيات هستيم.»
اين جملهاي است كه محمد قاسمزاده يكي از برگزيدگان جايزه مهرگان در آيين پاياني اين جايزه بيان كرد. غروب جمعه ١٣ اسفندماه برگزيدگان شانزدهمين دوره جايزه مهرگان ادب و يازدهمين جايزه مهرگان علم معرفي شدند.
امسال براي نخستين بار آيين پاياني اين جايزه از محدوده مخاطبان سي، چهل نفره فراتر رفت و به جاي يك جمع خصوصي، در فرهنگسراي نياوران برپا شد. در اين دوره از جايزه مهرگان، محمد قاسمزاده، نويسنده رمان «چيدن باد» كه به عنوان برگزيده بخش رمان انتخاب شد، در سخناني گفت: «در جامعهاي كه نقد ادبي تقريبا مرده است، جوايز ادبي به نوعي نقد ادبي محسوب ميشوند. اين جايزه ميراث كساني است كه عمري بابت ادبيات و فرهنگ اين مملكت زحمت كشيدهاند. ما بايد اين جوايز را حمايت كنيم و حرمت آنها را نگه داريم.»
رمانهاي «خوف» نوشته شيوا ارسطويي، «كافور پوش» نوشته عاليه عطايي و «پايان خوش ناتمام» نوشته كاوه ميرعباسي نيز شايسته تقدير معرفي شدند. در بخش مجموعه داستان كوتاه، «سرطان جن» نوشته رامبد خانلري برگزيده شد. «غريبهاي زير درخت نارنج» نوشته كرمرضا تاجمهر، «پلها» نوشته احمد ابوالفتحي، «دوربرگردان» نوشته ميثم كياني، «عكسهاي دستهجمعي» نوشته حميد امجد از نشر «نيلا» شايسته تقدير اين دوره از جايزه مهرگان ادب شناخته شدند.
جايزه مهرگان علم در حوزه محيط زيست نيز در دوره يازدهم به سيدآهنگ كوثر اهدا شد. به گزارش ايسنا، در اين برنامه، عليرضا زرگر، مدير جايزه مهرگان ابراز خشنودي كرد كه اين جايزه بعد از چند سال وقفه، بار ديگر با طي كردن مراحل قانوني برگزار شده است. او ابراز اميدواري كرد كه اين جايزه هر سال امكان برگزاري داشته باشد. زرگر كه خوشترين رويداد هنري امسال را دريافت دومين اسكار اصغر فرهادي دانست، اميدوار است اين موفقيتها محدود به سينما نباشد و بتوانيم در زمينه ادبيات و تشكلهاي زيستمحيطي نيز موفقيت كسب كنيم چراكه هنوز ادبيات ما آنچنان كه بايد و شايد، جايگاه خودش را در جهان پيدا نكرده است. او در ادامه سخنانش از درگذشتگاني مانند فتحالله بينياز، سيمين بهبهاني، توران ميرهادي و علي پازوكي دبير و داور هفت دوره مهرگان ادب ياد كرد. زرگر به مقايسه بودجه جوايز ادبي دولتي و خصوصي هم پرداخت و گفت: «هزينههاي برگزاري جوايز خصوصي بالا نيست اما با اين حال مشكلاتي دارند كه نميتوانند به كار خود ادامه دهند.
در جايزه مهرگان هم ما هزينههاي زيادي نداريم ولي سعي ميكنيم آن را سنجيده هزينه كنيم. اي كاش جوايز دولتي هم بتوانند گزارشي از دخل و خرج خودشان را به مردم ارايه كنند.»مدير جايزه مهرگان از علاقهمندي برگزاركنندگان اين جايزه براي ورود به حوزههاي جديد نيز سخن گفت چراكه به گفته او، اين جايزه با اقبال خوانندگان كتاب رو به رو شده است. اين برنامه فرصتي شد تا فعالان محيط زيست و برگزاركنندگان بخش مهرگان علم هم دغدغهها و نگرانيهاي خود را مطرح كنند و هوشنگ ضيايي، رييس هيات داوران مهرگان علم وضع محيط زيست را بسيار اسفناك دانست. عبدالحسين وهابزاده كه سابقه ٤٤ سال تدريس در مدارس طبيعت را دارد، به اين نكته اشاره داشت كه بخش عمده فجايع محيط زيستي به خاطر محروم كردن كودكان از بودن و بازي كردن در طبيعت است. آموزش و پرورش هم از تيررس در امان نماند چراكه شهرام اقبالزاده از عملكرد اين وزارتخانه گلايه و از آن به عنوان نظامي پادگاني ياد كرد كه در آن، خنده براي كودكان ممنوع است و آنها از زندگي در طبيعت دور هستند.
اين مترجم ادبيات كودك و نوجوان كه اميدوار است بخش ادبيات كودك و نوجوان به جايزه مهرگان برگردد، معتقد است كه ادبيات كودك، بدون مرزبندي كودك را با شادي و آزادي آشنا ميكند. مهدي غبرايي، داور بخش مهرگان ادب نيز هنگام خواندن بيانيه هيات داوران فرصت را غنيمت شمرد و از مميزي كتابها انتقاد كرد و گفت: «چنانچه فضاي مميزي و محدوديتها كاهش پيدا كند، ميتوان اميدوار بود آثار بهتري توسط نويسندگان خلق شود. بروز و ظهور سليقهها و ديدگاههاي متفاوت و گاه متضاد شرايط سختي را براي پديدآورندگان آثار ادبي به وجود آورده است و چنانچه اين روند ادامه يابد بر خلق آثار اثر خواهد گذاشت.»
ندا آل طيب