به گزارش باشگاه خبرنگاران، شب یلدا به عنوان یک جشن کهن ایرانی است که در واقع بلندترین شب سال یا انقلاب زمستانی جشن گرفته می شود. در ایران، خانواده ها در شب یلدا دور هم جمع میشوند و پس از سرو میوههایی مانند انار و هندوانه،به دیوان حافظ تفاعل می زنند.
جشن شب یلدا فقط در ایران برگزار نمی شود بلکه کشورهای بسیاری در این شب با آداب و رسوم متفاوت دور هم جمع می شوند و آغاز زمستان را جشن می گیرند.
امیر اسماعیل آذر استاد ادبیات فارسی و عضو کمیسیون هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این خصوص می گوید: شب یلدا فقط در ایران نیست. کشورهای دیگری هم هستند که یلدا را جشن میگیرند. مصریان حدود 4 هزار سال پیش با زاییده شدن خورشید و همزمان با یلدا، 12 روز جشن میگرفتند و اگر جنگ و خشونتی هم در این شب بود، آنها را کنار میزدند و با دوستی و مودت و مهر کنار هم قرار میگرفتند.
وی ادامه داد:در فرانسه و سوئد هم شب یلدارا با نام رویون میشناسند. این کلمه به معنی بیداری است و مردم در این شب تا بامداد بیدار مینشستند.
آقای آذر افزود:در جنوب روسیه هم شبهای یلدا را جشن میگرفتند و شیرینیهایی به شکل انسان و حیوان درست میکردند یعنی شیرینیهایشان شبیهسازی حیوانات و انسان و… بود. این شیرینیها را بین مردم پخش میکردند. آنها اتاقهای چوبی خود را با چرم میآراستند، روی پنجرهها پوستین میگذاشتند، از سقف پشم میآویختند و گندم و حبوبات و تنقلات را هم استفاده میکردند. مردم جنوب روسیه در این شب قربانی هم میکردند.
وی بیان داشت:مردم روم باستان اعتقاد داشتند که کیوان یا زحل خداوندان زراعت هستند از این رو 17 تا 23 دسامبر را جشن میگرفتند.
تاجیکیها هم مراسم شب یلدایشان را با نام چله میشناسند. در این روز با غذا و تنقلاتشان به خانه همسایههای خود میروند. دور کرسی که به آن صندلی میگویند، مینشینند و شادی میکنند.
افغانستانیها هم مثل ایرانیها تنقلات استفاده میکنند و دور کرسی مینشینند اما فرق آنها با ما این است که هر کجا دعوت باشند، شب را هم در همانجا میمانند و به جای دیگری نمیروند.
پاکستانیها در شب یلدا به دعا و نیایش میپردازند و حمام زمستانی می گیرند؛ مردان پاکستانی این حمام را باید ایستاده انجام دهند که از صبح تا بعد از ظهر آخرین روز پاییز ادامه خواهد داشت. زنان و دختران هم مراسم سنتی حمام را به جا میآورند و بعد از این تطهیر، مراسم آتشافروزی، جشن و پایکوبی را آغاز و غذایی که از شکمبه بز تهیه شده را سرو می کنند.
دونگژی مراسمی است که مردم شرق آسیا در شب یلدا برگزار میکنند. آنها در این شب دور هم جمع میشوند و غذایی به اسم تانگ یوآن و کوفته برنجی میخورند. ژاپنیها در این روز حمام مرکبات میگیرند تا نیروهای منفی را از خود دور کنند و در زمستان از سرماخوردگی در امان باشند.
مردم کره در شب یلدا مایع ویژهای را در اطراف خانه خود میپاشند تا ارواح خبیث و نیروهای شر را از اطرافشان دور کنند. آنها در این شب غذایی به نام سائیلسیم را میخورند. مردم کشورهای بولیوی، پرو و اکوادور هم در شب یلدا به اصطلاح خورشید را طنابپیچ میکنند. آنها در این شب به ارتفاعات میروند و در مراسمی آیینی وانمود میکنند خورشید را به سنگها بسته اند تا روزها را طولانیتر کنند.
مردم برخی از کشورهای آفریقایی هم با لباسهای عجیب و غریبی همچون کله گاو، پیکر اسب، شیطان و فرشته و… به خیابانها میآیند و موسیقیهای آیینی خود را مینوازند تا به استقبال زمستان بروند.
باشگاه خبرنگاران