انتظار بنزین «۲۲ هزار تومانی» برای یک‌سوم مصرف داخلی
بعد از روزها کشمکش و سخنان متناقض مقامات ایران، سرپرست سازمان منطقه آزاد کیش سرانجام جزئیات طرح «بنزین برای همه» را که قرار است به طور آزمایشی در این منطقه اجرا شود اعلام کرد.
محمدرضا لواسانی روز چهارشنبه اول دی علت اجرای آزمایشی این طرح در کیش را «مشارکت‌پذیری بالای مردم» این منطقه عنوان کرد و گفت این طرح بعد از مدتی در کل کشور اجرا خواهد شد.
به گفته وی، «حدود ۵۰ درصد خانوارها و افرادی که خودرو ندارند» و از یارانه انرژی نیز بی‌بهره‌اند، از این یارانه برخوردار خواهند شد.
آقای لواسانی می‌گوید بر اساس این طرح، به دارنده هر کد ملی در جزیره کیش «ماهانه ۲۰ لیتر بنزین» اختصاص خواهد یافت.
آمارهای وزارت نفت نشان می‌دهد که از ۸۵ میلیون لیتر مصرف روزانه بنزین کشور، حدود ۷۰ درصد بنزین سهمیه‌بندی شده به قیمت هر لیتر ۱۵۰۰ تومان و بقیه بنزین سه هزار تومانی است.
به عبارتی اکنون به ازای هر فرد، تقریبا روزانه یک لیتر بنزین مصرف می‌شود، اما بعد از طرح «بنزین برای همه» ماهانه ۲۰ لیتر به هر شهروند دارای کد ملی ارائه خواهد شد که معادل تحویل روزانه ۵۵ میلیون لیتر بنزین برای ۸۳ میلیون نفر جمعیت ایران است.
بدین ترتیب روزانه ۳۰ میلیون لیتر بنزین اضافی باقی می‌ماند که مقامات ایران توضیح نمی‌دهند تکلیف این میزان بنزین چه خواهد شد و از طرفی اگر نیاز روزانه بنزین خودروهای کشور، ۸۵ میلیون لیتر است، چگونه با ۵۵ میلیون لیتر بنزین یارانه‌ای که معادل تنها دو سوم مصرف کنونی بنزین کشور است، نیازهای خود را برآورده خواهند کرد.
آنچه از طرح موسوم به «بنزین برای همه» بر می‌آید، حدود یک سوم بنزین کشور (روزانه ۳۰ میلیون لیتر) به قیمت فوب خلیج فارس (حداقل ۲۲ هزار تومان برای هر لیتر) به بازار داخلی یا خارجی ارائه خواهد شد.
در این میان در حالی که کشور با بحران کسری گاز مواجه شده و صنایع و نیروگاه‌های برقی کشور مصرف مازوت و گازوئیل را به شدت افزایش داده‌اند، دولت در لایحه بودجه سال آینده ۱۸۶ هزار میلیارد تومان صادرات فرآورده‌های نفتی را در نظر گرفته که ۳۳ درصد بیشتر از امسال است.
تنها راه دولت برای تحقق این میزان از درآمد، تلاش بر کاهش مصرف داخلی بنزین و صادرات آن به خارج برای جبران افت صادرات بنزین و مازوت است.
درباره نحوه تخصیص بنزین به افراد نیز آقای لواسانی گفته است «با توجه به این‌که همه سرپرستان خانوار حداقل یک حساب بانکی دارند... با اعلام اجرایی شدن طرح، سهمیه ماهانه در کارت بانکی‌شان فعال می‌شود».
به عبارتی، دولت برای کسانی که بخواهند بجای بنزین سهمیه‌ای، پول آن را بگیرند، به ازای هر لیتر ۱۵۰۰ تومان پرداخت خواهد کرد که معادل پنج سنت است، اما قیمت بنزین در فوب خلیج فارس بیش از ۱۰ برابر این رقم است و دولت هم می‌تواند این بنزین را در داخل و هم در خارج به قیمت فوب خلیج فارس به فروش برساند.
آقای لواسانی گفته است شهروندان در صورت نداشتن خودرو می‌توانند این یارانه را با اپلیکیشنی که به همین منظور طراحی شده است به فروش برسانند.
حتی اگر همه دریافت‌کننده‌های بنزین، شخصا سهمیه خود را به صاحبان خودروها بفروشند، روزانه تنها ۵۵ میلیون لیتر بنزین یارانه‌ای (ماهی ۲۰ لیتر برای هر شهروند) تحویل مردم خواهد شد و صاحبان خودروها مجبور خواهند بود بنزین را از دیگر شهروندان به چند برابر قیمت بخرند.
از طرفی هم‌اکنون مصرف روزانه بنزین کشور ۸۵ میلیون لیتر است و صاحبان خودرو مجبور خواهند بود یا بقیه نیاز سوخت خودرو را به قیمت فوب خلیج فارس فراهم کنند، یا بنزین کمتری مصرف کنند؛ موضوعی که دست دولت را در صادرات بنزین باز خواهد گذاشت.
دولت ایران پارسال در پی شیوع کرونا و کاهش مصرف داخلی بنزین به خاطر قرنطینه، صادرات بنزین را شش برابر کرد و حدود سه میلیارد دلار درآمد کسب کرد.
پیش از این یک نماینده گفته بود که این طرح، اجرای آزمایشی افزایش قیمت بنزین در کشور است که این خبر از سوی دولت ابراهیم رئیسی تکذیب شد.
آخرین بار که بنزین در ایران گران شد ۲۴ آبان ۱۳۹۸ بود که باعث بروز اعتراض‌های گسترده در کشور شد. دولت حسن روحانی به یک‌باره قیمت بنزین را از ۱۰۰۰ تومان به ۱۵۰۰ تومان برای بنزین سهمیه‌ای و ۳۰۰۰ تومان برای بنزین آزاد افزایش داد.
اعتراضات آبان که در ابتدا علیه افزایش قیمت بنزین بود، به سرعت کل نظام را هدف قرار داد و شعارهای تندی علیه رهبران جمهوری اسلامی سر داده شد. در جریان سرکوب این اعتراضات صدها تن کشته و هزاران نفر نیز بازداشت شدند.
رادیو فردا
