به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



یکشنبه، مرداد ۲۶، ۱۳۹۳

پتر شل‌‌لاتور نویسنده و شرق‌شناس نامدار آلمانی درگذشت

پتر شل‌‌لاتور، نویسنده، روزنامه‌نگار، شرق‌شناس و اسلام‌پژوه آلمانی ـ فرانسوی، در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
وی از نادر روزنامه‌نگارانی بود که با هواپیمای حامل خمینی از پاریس به تهران رفت.
پتر شل‌ـ لاتور، برای ایرانیان نامی آشنا است: او از نادر روزنامه‌نگارانی بود که در آستانه‌ی انقلاب فوریه‌ی سال ۱۹۷۹ به عنوان خبرنگار شبکه‌ی دوم تلویزیون آلمان (ZDF) در بویینگ ۷۴۷ شرکت هواپیمایی ایرفرانس، به همراه آیت‌الله خمینی از پاریس به تهران رفت.
او در سال ۱۹۹۹، در گفت‌وگویی با مجله‌ی آلمانی "اشپیگل" از این سفر یاد کرد و گفت که "دو ساعت حافظ و نگهبان پاكت محتوای قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران" بوده است.

پتر شل‌ـ لاتور در توضیح این ادعا گفت که صادق طباطبایی این پاکت قهوه‌ای رنگ را در هواپیما هنگامی که بر فراز کردستان در پرواز بودند، به او داده و گفته است: «لطفا این را بگیرید و اگر ما وقت ورود دستگیر و یا کشته شدیم، مخفی‌اش کنید.» شل‌ـ لاتور اضافه می‌‌کند که پاکت را پس از ورود به فرودگاه تهران، از آن‌جا که "اتفاقی نیفتاد"، به طباطبایی بازگردانده است. او ۸ سال بعد از محتوای "باارزش" پاکت قهوه‌ای رنگ باخبر می‌شود.
"بیگانگی با موازین انقلاب"
پتر شل‌ـ لاتور که فعالیت روزنامه‌نگارانه و پژوهش‌گرانه‌ی خود را از سال‌های دهه‌ی ۱۹۵۰ آغاز کرده بود، پس از انقلاب نیز همواره رویدادهای سیاسی و اجتماعی ایران را دنبال می‌کرد و با تفسیرها و مقالات خود، به ارزیابی سیاست‌های غرب و ایران و نیز دگرگونی‌های جامعه‌ی ایران می‌پرداخت. او در مصاحبه‌ای به مناسبت سی‌ام سالگرد انقلاب با "رادیو آلمان"، در پاسخ به این پرسش که "آیا ایرانیان می‌دانستند که با آمدن خمینی چه نصیبی خواهند برد"، می‌گوید: «بی شک، نه.» به گفته‌ی شل‌ـ لاتور مردم ایران با موازین و پی‌آمدهای سیاسی ـ اجتماعی حکومت "ولایت فقیه" به‌کلی بیگانه بودند.
این نویسنده‌ی پرکار که به عنوان مستند‌‌ساز نیز در آلمان چهره‌ی شناخته‌شده‌ای بود، معتقد بود که انقلاب اسلامی، گرایش مذهبی ایرانیان را هر چند کم‌رنگ‌کرده است، ولی تاثیری بر باورهای دینی آنان نگذاشته است. او در مصاحبه‌ای با "رادیو آلمان" می‌گوید: «ایرانیان مردم عجیب و غریبی هستند. از یک سو عمیقا مذهبی‌اند، از طرف دیگر تا حدی سُخره‌گرند.» شل‌- لاتور بر این باور بود که مردم ایران "ملاها را دوست ندارند"، و می‌افزاید: «البته ممکن است در روستاها چنین نباشد.»
روی جلد کتاب "میدان جنگ آینده" به زبان آلمانی
اسلام‌شناس پرکار
این شرق‌شناس آلمانی، که تحصیلات و پژوهش‌های اسلام‌شناسانه‌ی خود را در دانشگاه‌های سوربن ـ پاریس ـ فرانسه و نیز بیروت به اتمام رسانده بود، سفرهای متعددی به آسیا، خاور میانه و آفریقا کرد و تجربیات و نظرات خود را در کتاب‌های بسیاری به رشته تحریر درآورد: "خدا با ثابت‌قدمان است"، "مرگ در مزرعه‌ی برنج"، "رویای كاذب صلح"، "میدان جنگ آینده"، "دروغ در كشور مقدس"، "آیا جنگ علیه تروریسم، جنگ علیه اسلام است؟"، از جمله‌ی این آثار هستند. حضور فعال این کارشناس امور سیاسی در گستره‌ی سیاست جهانی، به نظرات و ارزیابی‌های او، وزن و اعتبار ویژه‌ای بخشیده بود.
به گفته‌ی ناشر پتر شل‌‌ـ لاتور، آخرین کتاب او با عنوان "نفرین عمل پلید. شکست غرب در شرق" به‌طور جامع به این موضوع پرداخته است. این کتاب قرار است، در پایان ماه سپتامبر به زبان آلمانی منتشر شود.
دویچه وله