حال و هوای بد مردم تهران
به دلیل ادامه‌ی آلودگی هوا؛ فردا مهدهای کودک، پیش‌دبستانی و مدارس ابتدایی استان تهران تعطیل است. این چندمین بار است که این خبر تیتر یک رسانه‌های کشور می‌شود تا نگرانی‌ها را از بابت وضعیت سلامت شهروندان دو چندان کند.
خبرنگار کلمه پای درد دل مردم می‌نشیند و آنها از مرگی می‌گویند که این روزها در ریه‌هایشان کمین زندگی‌ها را کرده است. مردم صبوری که طاقت از کف داده و هر روز به تماشایی می نشینند تا رنگ آرامش و سلامتی راه در خاطره‌ها و قصه‌هایشان بازسازی کنند.
صورتش بی‌رنگ شده، می‌گوید گوشم وزوز می کند و کف اتوبوس می‌افتد. جوان است احتمالا ۳۰ ساله و لاغر اندام، ماسک سفیدی بر صورت دارد یکی از زن ها صندلی‌اش را به او می‌دهد چند نفری بلندش می‌کنند و روی صندلی می‌نشانند بطری کوچکی آب معدنی و یک آبنبات از ته اتوبوس به دختر جوان می‌رسد. ده دقیقه‌ای طول می‌کشد تا سرحال بیاید و می‌گوید سرما خوردگی و آلودگی هوا در این چند روز بی حالش کرده و این دومین باری است که در روزهای اخیر بی هوش می‌شود.
یاد حلقه سیاه دور چشمان یکی از دوستانم می‌افتم و مسمومیتی که در روزهای اخیر به خاطر تردد در مرکز شهر دچارش شده است. آلودگی هوا مشکل تازه‌ای نیست، تهران سال‌هاست که دچار این بحران است، سال‌هاست که آلودگی در هوای سرد زمستان به مرز اخطار و وضعیت حاد می‌رسد. این وضعیت بحرانی به مرگ چندین نفر از هموطنانمان نیز منجر شده است.
مرگ در پیش چشمان پایتخت‌نشین‌ها
خبرگزاری‌ها امروز تیتر زدند: با توجه به آنکه شاخص کیفیت هوا در تهران امروز از مرز ۱۵۰ فراتر رفت؛ هوای پایتخت در وضعیت قرمز قرار دارد. جمله ای که طی سه هفته‌ی گذشته بارها از رسانه‌ها منتشر و از زبان مردم شنیده شده است. وضعیتی که نه تعطیلی مدارس تاثیری در بهبود آن داشته و نه بارش‌های پراکنده و گذر زمان.
هواشناسی و نهادهای مرتبط به بهداشت و سلامت مردم مرتب اخطار میدهند که جز در مواقع لزوم از خانه‌ها خارج نشوید و ورزش و حرکت‌های هوازی را تعطیل کنید.
وخامت اوضاع تا آنجا پیش رفته که آلودگی هوا باعث مرگ یک مامور نیروی انتظامی در تهران شده، این مامور وظیفه که در منطقه ۱۰ مشغول انجام ماموریت بوده، در محل کار دچار ایست قلبی شده و به بیمارستان انتقال یافته اما تلاش‌های پزشکان برای نجات جان او نتیجه نداده است.
به گفته رئیس بخش ریه اطفال مرکز طبی کودکان تهران، آلودگی هوا مراجعه مردم به اورژانس‌ها را ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش داده است. سخنگوی اورژانس کشور نیز گفته است که تنها در عرض یک روز نزدیک به ۶ هزار و ۵۰۰ مورد مراجعه به اورژانس بیمارستان‌ها به ثبت رسیده که ۳۶۹ نفر دچار بیماری قلبی و ۱۵۳ نفر دچار بیماری تنفسی بوده‌اند.
شهروندان عصبانی و کودکان دردمند
خانم میانسالی که می‌گوید دو فرزند نوجوان دارد عصبانی به نظر می‌آید: خب این چه وضع تعطیل کردن مدارس است؟ امروز تعطیل بود. اگر از روز قبل می‌گفتند مردم این چند روز را به مسافرت می‌رفتند و شهر خلوت شده هوا کمی بهتر می‌شد. انگار هول شده‌اند و نمی‌دانند دارند چه می‌کنند. کسی هم نیست که بهشان مشورت دهد؟
این گلایه‌ی بسیاری از شهروندان تهرانی است در هفته‌ی گذشته که روزهای تعطیلی یکی یکی اعلام می‌شد.
دخترش اما دغدغه‌ی دیگری هم دارد. مرتب می‌گویند هوا آلوده است و ویتامین ای بخورید و ماهی نخورید و .. زنگ‌های ورزش را هم که تعطیل کرده اند باید بنشینیم سر کلاس که چه بشود؟ خب اگر واقعا نگران ما بودید که مرتب جلسه‌های اضطراری تشکیل می‌دادی فکر پایه‌ای تری می‌کردید. مگر این اتفاق ناگهانی است؟ هر سال همین مصیبت را داریم.
پسرک رنگ پریده و بی جان روی صندلی آبی رنگ اورژانس نشسته است و چند دقیقه یکبار اشاره می کند تا مادرش سطلی را جلوی صورتش بگیرد. مادر با بغض به خبرنگار کلمه می‌گوید «هیچی تو دل بچه نمونده بس که بالا اورده.» چشم‌های پسرک که بیشتر از ده سال به نظر نمیرسد به اشک نشسته و می‌گوید سرم درد می‌کند.
پرستار می‌گوید نگران نباشید همین آلودگی هواست. اورژانس پر شده از همین اوضاع برای بچه‌ها که بدنشان حساس تر است. بزرگترها هم بی توجهی می کنند یا به قول خودشان میسازند با این وضعیت. چاره ای هم نیست البته. ما هم کار خاصی از دستمان بر نمی‌آید.
مردم می‌گویند: حمل و نقل عمومی را توسعه دهید
در نظرسنجی خبرآنلاین، درباره سریع ترین راهکار برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهر های کشور، تقویت و توسعه زیرساخت های حمل ونقل شهری با ۳۶.۶ درصد اول شد.
تقریبا ۲۰ روز از آلودگی هوا می گذرد، مدارس چند روزی تعطیل شد، همچنین بحث های زیادی در تلویزیون و رسانه های مختلف در این زمینه انجام شد. خبرآنلاین در نظرسنجی پرسید درحال حاضر سریع ترین راهکار برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهر های کشور چیست؟
۱۵ هزار و ۲۷۸ نفر در این نظرسنجی شرکت کردند که از این تعداد ۲۶.۶ درصد «محدودیت تردد خودروهای شخصی»، ۳۶.۶ درصد «تقویت و توسعه زیرساخت های حمل ونقل شهری»، ۲۳.۱ درصد «دور کردن صنایع آلاینده تا شعاع ۹۰ کیلومتر» و ۱۳.۷ درصد «هماهنگی بیشتر دولت و شهرداری ها برای کنترل آلودگی» را انتخاب کرده اند.
نمایش‌های سیاسی و بی‌اعتنایی به جان مردم
در همین حال البته بهره‌برداری‌ها از این وضعیت برای برخی خوشایند به نظر می‌رسد. در چند روز اخیر اعتراض سیاسی به آلودگی هوا تیتر اول بیشتر رسانه‌های محافظ کار بوده است. رسانه‌هایی که سال‌ها از کنار این آلودگی پرسابقه بزرگوارانه عبور کرده بود‌‌‌ند!
چند روز پیش مجلس شاهد نوعی دیگر از اعتراض به آلودگی هوای تهران بود. همزمان باپایان جلسه علنی مجلس، د‌‌‌‌رگیری لفظی میان کمال‌الد‌‌‌‌ین پیرموذن و حمید رسایی به وجود می‌آید.
قانون در این زمینه می‌نویسد: رسایی باماسک برای نشان د‌‌‌‌اد‌‌‌‌ن اعتراض خود به آلودگی هوا به مجلس وارد‌‌‌‌شد. این اقدام باشکایت پیرموذن مواجه شد. هرچند ابوترابی فرد اجازه تذکر به پیرموذن را ند‌‌‌‌اد اما رسایی خطاب به ابوترابی فرد که ریاست جلسه را بر عهد‌‌‌‌ه داشت، گفت شما اسناد پزشکی بند‌‌‌‌ه را د‌‌‌‌ید‌‌‌‌ید و ماسکی که من زد‌‌‌‌م نماد‌‌‌‌ی از اعتراض و کاری است که مردم بیرون از مجلس و در تاکسی و خیابان انجام میدهند.
معضلی به نام هوای آلوده تهران جدی و خطرناک است اما در مقابل موارد بسیاری است که برای رفع این معضل باید مورد توجه قرار بگیرد. هوای آلوده تنها محصول یک دولت و یک برهه خاص نیست. نمایند‌‌‌‌ه ای که امروز به آلودگی هوای تهران اعتراض دارد ابتد‌‌‌‌ا باید پاسخگوی این پرسش باشد که در د‌‌‌‌وره ۴ ساله وی چه طرح هایی برای محیط زیست کشور تصویب شده است و شاید بد نباشد به این نمایند‌‌‌‌ه یادآوری شود‌‌‌‌که کمتر از انگشتان یک د‌‌‌‌ست طرح برای حمایت از محیط زیست ایران تصویب شده است و یکی ازهمین طرح های مجلس نهم طرح افزایش معاینه فنی خودروها از ۲ سال به ۵ سال بوده است. آن روز که این طرح تصویب می شد باید این نمایند‌‌‌‌گان با ماسک در مجلس حاضر می‌شد‌‌‌‌ند نه امروز که بحران به چنین حد خطرناکی رسیده است. زمانی که بی توجه به وضعیت شهرهای ایران بنزین های آلوده وارد باک خودروها شد و همچنان نیز تبعات آن ادامه دارد ای کاش صد‌‌‌‌ای معترضان شنیده می شد. هوای آلوده امروز میراث سیاست و اقتصاد آلوده است.
ابتکار: آلودگی حاصل بی‌برنامگی سال‌های قبل است
در همین باره ابتکار به تازگی در نشست خبری با اصحاب رسانه گفته است: ارتقاء کیفیت خودروها و بنزین به استاندارد یورو۴ و بازرسی مستمر از کیفیت سوخت و خودروهای تولیدی از جمله اقداماتی است که در دستور کار قرار دارد. از سال ۷۹ برای کاهش آلودگی هوا در کشورنسبت به ارتقاء استاندارد خودروها به یورو۲، حذف سرب از بنزین، حذف خودرو پیکان و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده اقدام کرده بود و دولت یازدهم نیز در راستای کاهش آلودگی هوا در کشور به جد پیگیر است.
ابتکار در خصوص آلودگی هوا گفت: گزارشاتی حاکی از اینکه هوا در مراکز استان به غیر از ۸ کلانشهردر وضعیت حادی قرار دارد ارائه نشده؛ اما دولت عزم جدی برای کاهش آلودگی هوا دارد.
از سوی دیگر معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآورده های نفتی از بهبود کیفیت بنزین خبر داده و با بیان اینکه ارتباط آلودگی هوا به کیفیت بد بنزین بی انصافی است، گفت: همانطور که آزمایش ها نشان می دهد و محیط زیست نیز تایید کرده با توزیع بنزین یورو۴ در کلانشهرها میزان آلاینده بنزن، آروماتیک و گوگرد در هوای این شهرها به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
عباس کاظمی با بیان اینکه پالایشگاه های امام خمینی (ره) شازند اراک، اصفهان و تبریز تولید کننده بنزین یورو۴ در کشور هستند، افزود: هم اکنون با راه اندازی واحد تولید ٧ میلیون لیتری بنزین یورو۴ پالایشگاه اصفهان در مرحله آزمایش قرار دارد. اکنون معاون وزیر نفت با یادآوری تولید ١۶ میلیون لیتر بنزین یورو۴ در پالایشگاه شازند اراک، ٧ میلیون لیتر در پالایشگاه اصفهان و حدود یک میلیون لیتر از این نوع بنزین در پالایشگاه تبریز تولید می شود.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ادامه داد: بنزین تولیدی پالایشگاه شازند اراک علاوه بر توزیع در شهر اراک، در کلانشهر تهران و کرج نیز توزیع می شود.
زنگ هشدار در چند شهر بزرگ جهان
اما آلودگی مشکل بسیاری از کلان شهر های جهان است این روزها نفس مردم پکن، مادرید، میلان، رم و دهلی نو مانند نفس مردم تهران گرفته و آلوده است.
در چین، دست‌کم در ۱۰ شهر بزرگ و یک شهرستان هشدار وضعیت قرمز آلودگی اعلام شده است. پکن، پایتخت چین از جمله شهرهایی است که به علت آلودگی هوا در وضعیت قرمز به سر می برد. در این شهر هوای ناسالم باعث تعطیلی مدارس شده است. دانش آموزان و آموزگاران امیدوارند که وضعیت آلودگی هوا بهتر شود و دانش آموزان هم بتوانند به کلاس‌های درس بازگردند.
وضعیت آلودگی هوا در شهر «سینسیانگ» چین هم خطرناک اعلام شده است. گفته می شود غلظت آلاینده‌ها ۳۰ برابر بیشتر از میزان استاندارد سازمان جهانی بهداشت (WHO) است.
زنگ هشدار آلودگی هوا در چند شهر اروپایی نیز به صدا درآمده است. شهرداری میلان در شمال ایتالیا تصمیم گرفته برای جلوگیری از افزایش آلودگی هوا، تردد خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها را از روز ۲۸ دسامبر، از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ عصر، به مدت سه روز ممنوع اعلام کند. طرح محدودیت تردد خوردوها در پایتخت ایتالیا هم اجرا می شود. مقامات رم تصمیم گرفته اند برای جلوگیری از افزایش غلظت آلودگی هوا در این شهر، استفاده از وسایل نقلیه را در روزهای ۲۸ و ۲۹ دسامبر ممنوع اعلام کنند. طرح تردد زوج و فرد خودروها از جمله اقداماتی است که در این شهر اجرا می شود.
شورای شهر مادرید در اسپانیا هم برای کاهش آلودگی هوا، محدودیت‌هایی را برای استفاده از خودروها در نظر گرفته است. افزایش آلاینده‌ها و رسیدن آن به سطح هشدار، مدارس سارایوو، پایتخت بوسنی و هرزگوین را هم به تعطیلی کشانده است. به شهروندان سارایوو توصیه شده از ماسک‌های مخصوص استفاده کنند. این ماسک‌ها در حال حاضر به طور رایگان در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
به گزارش دویچه وله، همزمان در شهر دهلی نو نیز میزان آلودگی هوا به حدی افزایش یافته که رکورد جدیدی را به ثبت رسانده است. رسانه‌های محلی روز چهارشنبه (۲۳ دسامبر/ ۲ دی) نوشتند که این روز آلوده‌ترین روز سال بوده و شاخص کیفیت هوا در این شهر ۱۷ میلیون نفری، وضعیت “بسیار بد” یا “وخیم” را نشان داده است. دولت هند گفته است که روز جمعه تدابیر پیش‌بینی شده برای بهبود وضعیت هوا را اعلام خواهد کرد. بنا بر آمار ارائه شده از سوی نهادهای رسمی، میزان ذرات معلق کوچکتر از ۲/۵ میکرومتر در روز پنج‌شنبه (۲۴ دسامبر) در بسیاری از مناطق دهلی‌نو میان ۴۰۰ تا ۵۰۰ میکروگرم گزارش شده است.
طبق استانداردهای سازمان جهانی بهداشت میزان ایمن ذرات معلق در هوا حداکثر ۲۵ میکروگرم در متر مکعب است. ذرات معلق از مرگبارترین انواع آلودگی هوا به شمار می‌روند و تنفس آنها عوارض مرگباری برای انسان به همراه دارد. ذراتی که کوچکتر از ۲/۵ میکرومتر قطر دارند، قادرند وارد کیسه هوایی (انتهایی‌ترین بخش دستگاه تنفسی) شده و از آنجا به خون راه یابند.
بیماری‌های دستگاه تنفسی، ترومبوز (تشکیل لخته خون در عروق)، بیماری‌های قلبی و سرطان ریه از جمله عوارض تنفس در هوای آلوده به شمار می‌روند. آلودگی هوا در دهلی‌نو این شهر را جزو آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار داده است. میزان آلودگی در این شهر در بسیاری از روزها حتی از میزان آلودگی هوا در پکن نیز بیشتر است.
در سارایوو، پایتخت بوسنی هرزگوین نیز مدارس به دلیل آلودگی هوا تعطیل شده‌اند. شماری از داوطلبان در سطح شهر به طور رایگان ماسک‌های تنفسی را در اختیار مردم قرار میدهند. مقام‌های سارایوو گفته‌اند که میزان آلودگی هوا در این شهر در چندین دهه اخیر بی‌سابقه بوده است.
کلمه
کلمه
