چند خبر بسيار ناگوار و تكان‌دهنده سيستان‌وبلوچستان را يک بار دگر بر صدر و كانون اخبار و رخدادهای كشور قرار داد و افكار عمومی را متاثر ساخت و احساسات عمومی را جريحه‌دار. خبر نخست مربوط به حمله گاندوهای عصبانی به يک پسربچه به نام «اميرحمزه» در روستايی حوالی دشتياری چابهار بود كه بر اثر اين حمله، كودک از ناحيه دست آسيب شديد ديد و پس از انتقال به بيمارستان، متاسفانه شدت جراحت به حدی جدی بود كه اين پسربچۀ نازنين دست چپ خود را همزمان با جشن «روز جهانی چپ‌دست‌ها» از دست داد.
آن‌طور كه در اخبار و شبكه‌های اجتماعی آمده و فعالان عرصۀ اجتماعی نيز بر اين خبر ناگوار صحه گذاشته و واكنش نشان داده‌اند؛ اميرحمزه به همراه مادر خود برای برداشت آب از بركه‌های طبيعی در مجاورت روستا عازم رودخانه می‌شود و در حين كمک به مادر و هنگام برداشت آب، تمساح كه به زبان بلوچی «گاندو» ناميده می‌شود از آب سر برون می‌آورد و با حمله به اين پسربچۀ معصوم، موجب زخمی‌شدن دست چپ وی می‌شود.
در اين‌ميان، مادر كودک با زحمت فراوان فرزند دلبند خود را از زير دندان‌های تيز و كاردين حيوان نجات داده و بلافاصله با كمک اهالی روستا، مجروح عازم بيمارستان چابهار می‌شود كه متاسفانه شدت جراحت وارده به حدی بوده كه منجر به قطع دست اين طفل معصوم می‌گردد.
درست سال گذشته نيز در حوالی همين فصل، «حوا»؛ دختربچه ساكن روستای كشاری-ملاآباد شهرستان سرباز نيز به سرنوشتی مشابه اميرحمزه دچار شد. در آن واقعه وحشتناک نيز كه حوا به همراه خواهر بزرگ‌تر خود برای برداشت آب به رودخانه يا به عبارتی «زيستگاه گاندوها» رفته بوده‌اند با حملۀ اين حيوانات مواجه می‌شود و بر اثر اين حادثه حوا كه به كمک خواهر خود از مرگ حتمی نجات پيدا می‌كند، دست راست خود را برای هميشه از دست می‌دهد.
البته تراژدی حملۀ گاندوها به كودكان در منطقه بلوچستان جايی كه مهم‌ترين زيستگاه اين حيوان نادر و در خطر انقراض نام گرفته شده، به اين دو مورد ختم نمی‌شود چراكه طی سال‌های گذشته نزديک به دوازده كودک خردسال بر اثر حملۀ اين حيوانات يا جان خود را از دست داده يا اينكه نقص عضو شده‌اند و زخمی و مجروح.
پس از اين واقعۀ مرگ‌بار، خبر ديگری افكار عمومی را متاثر ساخت و خانواده‌ای را داغدار؛ مبنی بر اينكه يک دختربچه نوجوان به نام «زينب» ساكن روستايی در نزديكی جكيگور شهرستان سرباز كه برای برداشت آب به رودخانه همجوار محل زندگی خود رفته بود، غرق می‌شود و جان خود را از دست می‌دهد.
هرساله حوادثی از اين قبيل جان كودكان و نوجوانان بلوچ را به‌شدت مورد تهديد قرار می‌دهد كه مهم‌ترين عامل اينگونه حوادث ناگوار برمی‌گردد به عدم برخورداری و در دسترس‌نبودن بسياری از اهالی روستاها به آب شرب بهداشتی و شبكه آبرسانی.
مطابق آمارهای رسمی نزديک به چهل درصد از روستاهای سيستان‌وبلوچستان از دسترسی به نعمت آب شرب و شبكه‌های آبرسانی فعال محروم هستند و نياز آبی خود را از طريق آب غيربهداشتی هوتک‌ها و رودخانه‌های همجوار روستا تامين می‌كنند. باتوجه به فصل تابستان و گرمای طاقت‌فرسای منطقه، نياز مردم به آب بيش از هر زمان ديگر احساس می‌شود. بنابراين خانواده‌ها به ويژه زنان و كودكان ناچار هستند با گالن‌های۴۰ليتری بر كول نياز آبی خود را در رودخانه‌هايی بجويند كه يا زيستگاه حيوانی چون گاندو هست يا محلی است مشترک برای تامين آب حيوانات و انسان‌ها.
تامين آب با كول توسط كودكان و زنان تاكنون سوای خطر از دست‌دادن جان، مخاطرات بسيار ديگری ازجمله سقط جنين، امراض مفصلی و نخاعی و فشارهای روحی روانی را به همراه داشته كه اميد است تا قبل از اينكه بيش از اين دير نشده و جان‌های نازنين ديگری از كودكان وطن طعمه گاندوها و هوتک‌ها و رودخانه‌ها نگشته، برای آبرسانی به روستاهای فاقد شبكه آب شرب در سيستان‌وبلوچستان اقدامی عاجل شود.
به‌هر روی، آنچه در لابه‌لای رنج‌های فراوان و دردهای بی‌شمار مردمان اين سامان گم گشته و نيز بدون درمان مانده، رنج كولبران آب است كه زنان و كودكان منطقه بلوچستان همچنان با عوارض اين كولبری آب دست‌وپنجه نرم می‌كنند و اميد است چاره‌ای جدی انديشيده شود در اين‌خصوص. خير پيش.
به نقل از: روزنامۀ اعتماد- 25 مرداد 1399
