سیاست‌های غلط، سوء مدیریت و ترس از شورش
«فائزه هاشمی»، فعال سیاسی و نماینده سابق مجلس، در یک فایل صوتی که به دست «ایران‌وایر» رسیده است، درباره صحبت‌های اخیر آیت‌الله «خامنهای»، صدور احکام حبس برای فعالان اصلاح‌طلب و مبارزه با بدحجابی در ایام شیوع ویروس کرونا موضع‌گیری کرده است. گزارش زیر روایتی است از آن‌چه هاشمی در این فایل صوتی بیان کرده است.
***
آیت‌الله «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی، روز یکشنبه ۲شهریور ۱۳۹۹، به مناسبت هفته دولت از طریق ارتباط تصویری برای رییس‌جمهور و اعضای هیئت دولت سخنرانی کرد. او در بخشی از سخنانش، از خرید ملک توسط ایرانیان در خارج از کشور انتقاد کرد و خواستار برخورد دولت در این زمینه شد: «حالا گزارش‌هایی در این زمینه هست که در یکی از کشورهای همسایه ما، بیشترین تعداد ملکی که خریداری شده، مربوط به ایرانی‌هایی است که آن‌جا ملک خریده‌اند؛ خب این اصلا قابل قبول نیست.»
فائزه هاشمی در فایل صوتی که به دست ایران‌وایر رسیده است، درباره این بخش از سخنان علی خامنهای میگوید: «ما اگر بخواهیم به این قضیه اعتراض کنیم، اول باید به خودمان برگردیم و بپرسیم چه اتفاقی افتاده است که ایرانی‌ها مجبور می‌شوند بروند و جای دیگری سرمایه‌گذاری کنند. این به سیاست‌های خودمان برمی‌گردد. وقتی سیاست‌های ما در جهت منافع ملی نیست، وقتی امنیت اقتصادی خدشه‌دار می‌شود، وقتی مرتب در حال جنگ لفظی با دیگران هستیم، وقتی احساس امنیت از لحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی وجود ندارد و به طور مرتب از ارزش پول ما کم می‌شود، به سیاست خارجی و سوء مدیریت‌هایمان در اقتصاد مربوط می‌شود. بنابراین طبیعی است که آدم‌ها برای پول‌شان ارزش قائل باشند و جای دیگری سرمایه‌گذاری کنند.»
او ضمن اشاره به خرید ملک توسط ایرانیان در کشور ترکیه میگوید: «اگر ما واقعا با این قضیه مخالف هستیم باید سیاست‌هایمان را به خصوص در عرصه سیاست خارجی و مدیریتی آسیب‌شناسی کنیم. در ملاک‌ها و معیارهایی که برای مدیران در نظر گرفته‌ایم و رسیده‌ایم به جایی که کمتر آدم متخصصی در راس امور قرار دارد، بازنگری کنیم. آن‌وقت می‌توانیم متوجه شویم که چه اتفاقی دارد می‌افتد و جلو این اتفاق را بگیریم و کاری کنیم که همه مشتاق سرمایه‌گذاری در کشور خودشان باشند.
این که ما در مورد موضوعی اعتراض کنیم، بدون این که بخواهیم زیربناها و اصول این ماجرا را مورد بازنگری و توجه قرار دهیم، طبیعی است که به جایی نخواهد رسید و این حرف‌ها بیشتر به این سرمایه‌گذاری‌ها در خارج کشور دامن می‌زند.»
علی خامنهای در بخش دیگری از سخنان روز گذشته، از واردات آیفون انتقاد کرد و گفت: «شنیدم که برای واردات یک نوع گوشی لوکس آمریکایی در سال ۱۳۹۸ حدود نیم‌میلیارد دلار -این جور گزارش شد به ما- مصرف شده! البته بخش خصوصی این کار را می‌کند، منتها بایستی دولت جلوی این را بگیرد. این یکی از مانع‌ها.»
فائزه هاشمی معتقد است برخورد با واردکنندگان در جامعه ما جواب نمی‌دهد و علاج کار نیست: «از یک بعد در دوران تحریم‌ها و مشکلات ارزی، خب هر چه واردات کالاهای لوکس کمتر باشد، شاید بشود روی کالاهای اساسی و مصرف بهینه ارز اثرگذار باشد، اما شاید افراد بخواهند از پول خودشان این کالاها را بخرند. همه که از ارز دولتی استفاده نمی‌کنند و قرار هم نیست ارز دولتی به کالاهای غیر اساسی داده شود. این محدودیت‌ها جواب نمی‌دهد و بیشتر مردم را تشویق می‌کند که به سمت آن کالا بروند. اگر ارز دولتی به این کالاها تعلق می‌گیرد که اصلا درست نیست و نباید بگیرد، اما اگر من تاجر با پول خودم می‌خواهم کالایی را وارد کنم و تقاضا هم در داخل کشور وجود دارد، ممنوعیت منطقی نیست، مگر این که سیاست‌های تشویقی برای تجار بگذارند که خودشان بروند سمت واردات کالاهای اساسی.»
علی خامنهای در ادامه حرف‌هایش درباره واردات آیفون با اشاره به تحریم‌های آمریکا گفت: «حالا تعجب هم می‌کنم که چه‌طور آن‌ها که این همه تحریم می‌کنند ما را، این یکی را و امثال این‌ها را ما در تحریم نداریم؛ این‌ها واقعاً کارهایی است که قابل قبول نیست.»
«باقر نوبخت»، رییس «سازمان برنامه و بودجه»، روز شنبه نیز با اشاره به شدت تحریم‌های آمریکا گفته بود: «در شرایط کنونی نه تنها نفت را در ازای غذا که حتی در ازای دارو هم نمی‌توانیم بفروشیم.»
فائزه هاشمی معتقد است تحریم یک موضوع ردگم‌کنی است که مسئولان جمهوری اسلامی مدام درباره آن حرف می‌زنند تا تقصیرها را از گردن خود باز کنند: «اگر به قول آقای نوبخت نمی‌توانیم نفت بفروشیم، به خاطر تحریم نیست، بلکه بخش عمده‌ای از آن به خاطر نپیوستن به کنوانسیون اف‌ای‌تی‌اف است.
اصلا حساب‌های بانکی و بانک‌ها روی ما بسته شده‌اند و نمی‌توانیم معامله انجام دهیم، وگرنه همه‌اش که تحریم نیست. اتفاقا دارو را که چندین بار اعلام کردند مشکلی ندارد و حتی سوییس به عنوان حافظ منافع وارد عمل شد، اما استقبالی هم نکردند و به نتیجه نرسید.
چین و روسیه و هند هم پول ما را نمی‌دهند، چون تبادل بانکی به روی ما بسته است. وقتی هم می‌خواهیم مبادله کالا هم انجام دهیم، کالاهایی را به ما می‌دهند که خودشان می‌خواهند، نه کالاهایی که مورد نیاز ماست. این چیزها هم مردم را در فشار می‌گذارد و هم حکومت را.»
او با تاکید بر این که عنوان کردن موضوع تحریم برای گمراه کردن است، میگوید: «اگر تحریم‌ها آن‌قدر بد است، ما چرا الآن که بیش از چهل سال از انقلاب گذشته است، رفتارمان باید جوری باشد که آن‌قدر تحریم برای خودمان فراهم کنیم. حالا مثلا امریکا و انگلیس یا فرانسه چه فرقی با هم دارند؟ اصلا آمریکا و روسیه یا آمریکا و چین چه فرقی با هم دارند؟ مگر روسیه و چین دوست ما بودند که حالا ما این‌قدر به آن‌ها علاقه‌مند شده‌ایم و با غربی‌ها دشمنی می‌کنیم. دیپلماسی ما باید تعامل با همه دنیا باشد. سیاست‌های غلط کار ما را به این‌جا رسانده‌‌‌اند و روز به روز فشار را بر ما بیشتر می‌کنند. این سیاست‌ها هیچ هدفی ندارند. اگر ما از این کارها هدف داشتیم و منافعش به اقتصاد ما به آزادی‌ها و رشد و پیشرفت کشور برمی‌گشت، قابل قبول بود، اما سیاست‌هایی که روز به روز ما را عقب انداخته و مشکلات ما را زیادتر کرده‌اند، سیاست‌هایی که اگر رفراندم هم بگذارند، اکثر مردم ما با آن‌ها مخالف هستند، چرا باید ادامه پیدا کنند؟ اگر ما این سیاست‌های غلط را با این مشکلاتی که به وجود آورده‌اند، ادامه دهیم فقط به سوء مدیریت و اشتباهات‌مان بر می‌گردد.»
علی خامنهای روز گذشته درباره فضای مجازی هم سخن گفت. او با اشاره به این که فضای مجازی از خارج از کشور هدایت می‌شود، گفت: «خب وقتی که ما می‌دانیم کسانی از بیرون دارند فضای مجازی را -که ما هم دست‌اندرکارش هستیم و مبتلا بهِ ما است- هدایت می‌کنند و مدیریت می‌کنند، ما نمی‌توانیم بی‌کار بنشینیم. ما نمی‌توانیم مردم‌مان را که با فضای مجازی ارتباط دارند، بی‌پناه رها کنیم.»
فائزه هاشمی میگوید: «من با این حرف که مدیریت فضای مجازی از خارج از کشور است، موافق نیستم. اما اگر فرض کنیم این حرف درست باشد، باز به ضعف رسانه‌های داخل ما و به خصوص "صداوسیما" بر می‌گردد که هنوز بیشترین مخاطب را دارد. اگر فرض را بر این بگذاریم که فضای مجازی از خارج کشور مدیریت می‌شود هم باز این موضوع به غلط‌‌ها و اشتباهات خودمان برمی‌گردد که دروغ می‌گوییم و مطالبات جامعه را مطرح نمی‌کنیم و حتی وقتی می‌بینیم شهروندان، دختران یا زنان ما چیزی می‌خواهند، با آن لج می‌کنیم، خب مسلم است که نگاه به آن سمت می‌رود. صداقت و شفافیت و جلب اعتماد که در دین خودمان بیشترین تاکید نسبت به آن شده است می‌تواند به این مشکل کمک کند. اگر مردم خواسته‌ها را در رسانه‌های خودمان ببینند، دلیلی ندارد به رسانه‌های دیگر توجه کنند.»
فائزه هاشمی در این فایل صوتی به اتفاقی که چند روز پیش یکی از آشنایان برایش تعریف کرده است هم اشاره می‌کند: «یکی از خانم‌های آشنای ما تعریف می‌کرد چند روز پیش به وزرا احضار شده است که شما در ماشین حجاب نداشتی. این خانم تعریف می‌کرد که ۲۷ نفر از خانم‌هایی که در صف بودند، با مورد مشابه احضار شده بودند. آخر واقعا الآن و در این ایام کرونا به جای این که ما همه هوش و حواس‌مان را بگذاریم و شرایطی فراهم کنیم و ماموران و تمام حافظان نظم را بسیج کنیم که مردم را راهنمایی کنند ماسک بزنند و پروتکل‌ها رعایت شود و امنیت اجتماعی فراهم کنیم، وقت این است که با گشت ارشاد و دوربین و این برخوردها، مردم را بکشانیم در صف بایستند که ماشین توقیف شود و بگوییم چرا روسری سرتان نبوده؟ مگر نمی‌گوییم به خاطر کرونا نباید اجتماع باشد. پس چرا اصلا سیاست‌ها و حرف‌ها با هم نمی‌خوانند؟»
فائزه هاشمی در بخش دیگری از این فایل صوتی، از احکام حبسی که به تازگی برای برخی از امضاکنندگان «بیانیه ۷۷ امضا» صادر شده است نیز انتقاد می‌کند. بیانیه ۷۷ امضا بیانیه‌ای است که ۷۷ فعال سیاسی از طیف‌های مختلف اصلاح‌طلبان بعد از سرکوب شدید معترضان آبان ماه سال ۱۳۹۸ نوشتند و ضمن حمایت از معترضان، خواستار برخورد قانونی با عاملان شلیک به مردم شدند و از دولت خواستند «با احترام به حقوق مردم، به ویژه حق اعتراض مسالمت‌آمیز و آزادی بیان، از اعمال خشونت در هر سطحی پرهیز کند و فورا نسبت به تعقیب کیفری آمران و عاملان تیراندازی به سوی مردم اقدام کند و نتیجه آن را به اطلاع مردم برساند.»
فائزه هاشمی میگوید که احکام سنگینی که اخیرا صادر می‌شود، چه اعدام و چه حبس که آخرین آن محکومیت تعدادی از امضاکنندگان بیانیه ۷۷ نفر امضا بوده است، بر خلاف قانون اساسی ماست که آزادی بیان در آن به رسمیت شناخته شده است. او دلیل صدور این احکام را ترس بخش‌هایی از حاکمیت از شورش و اعتراض مردم می‌داند: «دلیل اصلی برای چنین احکامی در این وضعیت و این شرایط ترسی است که بخش‌هایی از حاکمیت و نظام ما از شورش‌ها و اعتراضات مردم دارند. شرایط اقتصادی، وضعیت کرونا و شرایط سیاسی و وضعیت کارگران، تورم لجام‌گسیخته و... به هر حال این احتمال وجود دارد که مردم بخواهند بیرون بیایند و اعتراض کنند. این را البته بارها آقای "روحانی" و دیگران هم گفته‌اند که باید منتظر چنین چیزی باشیم. این احکام سنگین در واقع ایجاد یک جور ترس و وحشت در مردم است که ببینید سرنوشت شما این می‌شود، اگر بخواهید اعتراض و انتقاد کنید. این هم از سیاست‌های غلط است، چون ممکن است در کوتاه‌مدت جواب دهد، اما در میان‌مدت و بلندمدت برعکس می‌شود و اعتراضات نسبت به این قضایا بیشتر می‌شود.»
***
آیت‌الله «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی، روز یکشنبه ۲شهریور ۱۳۹۹، به مناسبت هفته دولت از طریق ارتباط تصویری برای رییس‌جمهور و اعضای هیئت دولت سخنرانی کرد. او در بخشی از سخنانش، از خرید ملک توسط ایرانیان در خارج از کشور انتقاد کرد و خواستار برخورد دولت در این زمینه شد: «حالا گزارش‌هایی در این زمینه هست که در یکی از کشورهای همسایه ما، بیشترین تعداد ملکی که خریداری شده، مربوط به ایرانی‌هایی است که آن‌جا ملک خریده‌اند؛ خب این اصلا قابل قبول نیست.»
فائزه هاشمی در فایل صوتی که به دست ایران‌وایر رسیده است، درباره این بخش از سخنان علی خامنهای میگوید: «ما اگر بخواهیم به این قضیه اعتراض کنیم، اول باید به خودمان برگردیم و بپرسیم چه اتفاقی افتاده است که ایرانی‌ها مجبور می‌شوند بروند و جای دیگری سرمایه‌گذاری کنند. این به سیاست‌های خودمان برمی‌گردد. وقتی سیاست‌های ما در جهت منافع ملی نیست، وقتی امنیت اقتصادی خدشه‌دار می‌شود، وقتی مرتب در حال جنگ لفظی با دیگران هستیم، وقتی احساس امنیت از لحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی وجود ندارد و به طور مرتب از ارزش پول ما کم می‌شود، به سیاست خارجی و سوء مدیریت‌هایمان در اقتصاد مربوط می‌شود. بنابراین طبیعی است که آدم‌ها برای پول‌شان ارزش قائل باشند و جای دیگری سرمایه‌گذاری کنند.»
او ضمن اشاره به خرید ملک توسط ایرانیان در کشور ترکیه میگوید: «اگر ما واقعا با این قضیه مخالف هستیم باید سیاست‌هایمان را به خصوص در عرصه سیاست خارجی و مدیریتی آسیب‌شناسی کنیم. در ملاک‌ها و معیارهایی که برای مدیران در نظر گرفته‌ایم و رسیده‌ایم به جایی که کمتر آدم متخصصی در راس امور قرار دارد، بازنگری کنیم. آن‌وقت می‌توانیم متوجه شویم که چه اتفاقی دارد می‌افتد و جلو این اتفاق را بگیریم و کاری کنیم که همه مشتاق سرمایه‌گذاری در کشور خودشان باشند.
این که ما در مورد موضوعی اعتراض کنیم، بدون این که بخواهیم زیربناها و اصول این ماجرا را مورد بازنگری و توجه قرار دهیم، طبیعی است که به جایی نخواهد رسید و این حرف‌ها بیشتر به این سرمایه‌گذاری‌ها در خارج کشور دامن می‌زند.»
علی خامنهای در بخش دیگری از سخنان روز گذشته، از واردات آیفون انتقاد کرد و گفت: «شنیدم که برای واردات یک نوع گوشی لوکس آمریکایی در سال ۱۳۹۸ حدود نیم‌میلیارد دلار -این جور گزارش شد به ما- مصرف شده! البته بخش خصوصی این کار را می‌کند، منتها بایستی دولت جلوی این را بگیرد. این یکی از مانع‌ها.»
فائزه هاشمی معتقد است برخورد با واردکنندگان در جامعه ما جواب نمی‌دهد و علاج کار نیست: «از یک بعد در دوران تحریم‌ها و مشکلات ارزی، خب هر چه واردات کالاهای لوکس کمتر باشد، شاید بشود روی کالاهای اساسی و مصرف بهینه ارز اثرگذار باشد، اما شاید افراد بخواهند از پول خودشان این کالاها را بخرند. همه که از ارز دولتی استفاده نمی‌کنند و قرار هم نیست ارز دولتی به کالاهای غیر اساسی داده شود. این محدودیت‌ها جواب نمی‌دهد و بیشتر مردم را تشویق می‌کند که به سمت آن کالا بروند. اگر ارز دولتی به این کالاها تعلق می‌گیرد که اصلا درست نیست و نباید بگیرد، اما اگر من تاجر با پول خودم می‌خواهم کالایی را وارد کنم و تقاضا هم در داخل کشور وجود دارد، ممنوعیت منطقی نیست، مگر این که سیاست‌های تشویقی برای تجار بگذارند که خودشان بروند سمت واردات کالاهای اساسی.»
علی خامنهای در ادامه حرف‌هایش درباره واردات آیفون با اشاره به تحریم‌های آمریکا گفت: «حالا تعجب هم می‌کنم که چه‌طور آن‌ها که این همه تحریم می‌کنند ما را، این یکی را و امثال این‌ها را ما در تحریم نداریم؛ این‌ها واقعاً کارهایی است که قابل قبول نیست.»
«باقر نوبخت»، رییس «سازمان برنامه و بودجه»، روز شنبه نیز با اشاره به شدت تحریم‌های آمریکا گفته بود: «در شرایط کنونی نه تنها نفت را در ازای غذا که حتی در ازای دارو هم نمی‌توانیم بفروشیم.»
فائزه هاشمی معتقد است تحریم یک موضوع ردگم‌کنی است که مسئولان جمهوری اسلامی مدام درباره آن حرف می‌زنند تا تقصیرها را از گردن خود باز کنند: «اگر به قول آقای نوبخت نمی‌توانیم نفت بفروشیم، به خاطر تحریم نیست، بلکه بخش عمده‌ای از آن به خاطر نپیوستن به کنوانسیون اف‌ای‌تی‌اف است.
اصلا حساب‌های بانکی و بانک‌ها روی ما بسته شده‌اند و نمی‌توانیم معامله انجام دهیم، وگرنه همه‌اش که تحریم نیست. اتفاقا دارو را که چندین بار اعلام کردند مشکلی ندارد و حتی سوییس به عنوان حافظ منافع وارد عمل شد، اما استقبالی هم نکردند و به نتیجه نرسید.
چین و روسیه و هند هم پول ما را نمی‌دهند، چون تبادل بانکی به روی ما بسته است. وقتی هم می‌خواهیم مبادله کالا هم انجام دهیم، کالاهایی را به ما می‌دهند که خودشان می‌خواهند، نه کالاهایی که مورد نیاز ماست. این چیزها هم مردم را در فشار می‌گذارد و هم حکومت را.»
او با تاکید بر این که عنوان کردن موضوع تحریم برای گمراه کردن است، میگوید: «اگر تحریم‌ها آن‌قدر بد است، ما چرا الآن که بیش از چهل سال از انقلاب گذشته است، رفتارمان باید جوری باشد که آن‌قدر تحریم برای خودمان فراهم کنیم. حالا مثلا امریکا و انگلیس یا فرانسه چه فرقی با هم دارند؟ اصلا آمریکا و روسیه یا آمریکا و چین چه فرقی با هم دارند؟ مگر روسیه و چین دوست ما بودند که حالا ما این‌قدر به آن‌ها علاقه‌مند شده‌ایم و با غربی‌ها دشمنی می‌کنیم. دیپلماسی ما باید تعامل با همه دنیا باشد. سیاست‌های غلط کار ما را به این‌جا رسانده‌‌‌اند و روز به روز فشار را بر ما بیشتر می‌کنند. این سیاست‌ها هیچ هدفی ندارند. اگر ما از این کارها هدف داشتیم و منافعش به اقتصاد ما به آزادی‌ها و رشد و پیشرفت کشور برمی‌گشت، قابل قبول بود، اما سیاست‌هایی که روز به روز ما را عقب انداخته و مشکلات ما را زیادتر کرده‌اند، سیاست‌هایی که اگر رفراندم هم بگذارند، اکثر مردم ما با آن‌ها مخالف هستند، چرا باید ادامه پیدا کنند؟ اگر ما این سیاست‌های غلط را با این مشکلاتی که به وجود آورده‌اند، ادامه دهیم فقط به سوء مدیریت و اشتباهات‌مان بر می‌گردد.»
علی خامنهای روز گذشته درباره فضای مجازی هم سخن گفت. او با اشاره به این که فضای مجازی از خارج از کشور هدایت می‌شود، گفت: «خب وقتی که ما می‌دانیم کسانی از بیرون دارند فضای مجازی را -که ما هم دست‌اندرکارش هستیم و مبتلا بهِ ما است- هدایت می‌کنند و مدیریت می‌کنند، ما نمی‌توانیم بی‌کار بنشینیم. ما نمی‌توانیم مردم‌مان را که با فضای مجازی ارتباط دارند، بی‌پناه رها کنیم.»
فائزه هاشمی میگوید: «من با این حرف که مدیریت فضای مجازی از خارج از کشور است، موافق نیستم. اما اگر فرض کنیم این حرف درست باشد، باز به ضعف رسانه‌های داخل ما و به خصوص "صداوسیما" بر می‌گردد که هنوز بیشترین مخاطب را دارد. اگر فرض را بر این بگذاریم که فضای مجازی از خارج کشور مدیریت می‌شود هم باز این موضوع به غلط‌‌ها و اشتباهات خودمان برمی‌گردد که دروغ می‌گوییم و مطالبات جامعه را مطرح نمی‌کنیم و حتی وقتی می‌بینیم شهروندان، دختران یا زنان ما چیزی می‌خواهند، با آن لج می‌کنیم، خب مسلم است که نگاه به آن سمت می‌رود. صداقت و شفافیت و جلب اعتماد که در دین خودمان بیشترین تاکید نسبت به آن شده است می‌تواند به این مشکل کمک کند. اگر مردم خواسته‌ها را در رسانه‌های خودمان ببینند، دلیلی ندارد به رسانه‌های دیگر توجه کنند.»
فائزه هاشمی در این فایل صوتی به اتفاقی که چند روز پیش یکی از آشنایان برایش تعریف کرده است هم اشاره می‌کند: «یکی از خانم‌های آشنای ما تعریف می‌کرد چند روز پیش به وزرا احضار شده است که شما در ماشین حجاب نداشتی. این خانم تعریف می‌کرد که ۲۷ نفر از خانم‌هایی که در صف بودند، با مورد مشابه احضار شده بودند. آخر واقعا الآن و در این ایام کرونا به جای این که ما همه هوش و حواس‌مان را بگذاریم و شرایطی فراهم کنیم و ماموران و تمام حافظان نظم را بسیج کنیم که مردم را راهنمایی کنند ماسک بزنند و پروتکل‌ها رعایت شود و امنیت اجتماعی فراهم کنیم، وقت این است که با گشت ارشاد و دوربین و این برخوردها، مردم را بکشانیم در صف بایستند که ماشین توقیف شود و بگوییم چرا روسری سرتان نبوده؟ مگر نمی‌گوییم به خاطر کرونا نباید اجتماع باشد. پس چرا اصلا سیاست‌ها و حرف‌ها با هم نمی‌خوانند؟»
فائزه هاشمی در بخش دیگری از این فایل صوتی، از احکام حبسی که به تازگی برای برخی از امضاکنندگان «بیانیه ۷۷ امضا» صادر شده است نیز انتقاد می‌کند. بیانیه ۷۷ امضا بیانیه‌ای است که ۷۷ فعال سیاسی از طیف‌های مختلف اصلاح‌طلبان بعد از سرکوب شدید معترضان آبان ماه سال ۱۳۹۸ نوشتند و ضمن حمایت از معترضان، خواستار برخورد قانونی با عاملان شلیک به مردم شدند و از دولت خواستند «با احترام به حقوق مردم، به ویژه حق اعتراض مسالمت‌آمیز و آزادی بیان، از اعمال خشونت در هر سطحی پرهیز کند و فورا نسبت به تعقیب کیفری آمران و عاملان تیراندازی به سوی مردم اقدام کند و نتیجه آن را به اطلاع مردم برساند.»
فائزه هاشمی میگوید که احکام سنگینی که اخیرا صادر می‌شود، چه اعدام و چه حبس که آخرین آن محکومیت تعدادی از امضاکنندگان بیانیه ۷۷ نفر امضا بوده است، بر خلاف قانون اساسی ماست که آزادی بیان در آن به رسمیت شناخته شده است. او دلیل صدور این احکام را ترس بخش‌هایی از حاکمیت از شورش و اعتراض مردم می‌داند: «دلیل اصلی برای چنین احکامی در این وضعیت و این شرایط ترسی است که بخش‌هایی از حاکمیت و نظام ما از شورش‌ها و اعتراضات مردم دارند. شرایط اقتصادی، وضعیت کرونا و شرایط سیاسی و وضعیت کارگران، تورم لجام‌گسیخته و... به هر حال این احتمال وجود دارد که مردم بخواهند بیرون بیایند و اعتراض کنند. این را البته بارها آقای "روحانی" و دیگران هم گفته‌اند که باید منتظر چنین چیزی باشیم. این احکام سنگین در واقع ایجاد یک جور ترس و وحشت در مردم است که ببینید سرنوشت شما این می‌شود، اگر بخواهید اعتراض و انتقاد کنید. این هم از سیاست‌های غلط است، چون ممکن است در کوتاه‌مدت جواب دهد، اما در میان‌مدت و بلندمدت برعکس می‌شود و اعتراضات نسبت به این قضایا بیشتر می‌شود.»
ایران وایر - شیما شهرابی
