پرواز روسها از همدان ادامه دارد
شرق: بالاخره روسها رفتند یا نرفتند؟ فردای همان روزی که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، اعلام کرده بود همکاری موقت ایران و روسیه در پایگاه نوژه عجالتا پایان یافته است؛ علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: «پروازهای هواپیماهای روسیه متوقف نشده است». در این میان وزارت دفاع روسیه میانه میدان را گرفت و اعلام کرد: «مأموریت هواپیماهای روسی در استفاده از پایگاه هوایی ایران برای بمباران مواضع در سوریه تکمیل شده؛ اما احتمال استفاده مجدد از پایگاه همدان در آینده درصورتیکه شرایط در سوریه ایجاب کند، همچنان باز است».حضور جنگندههای روسی در ایران و پروازهایی که از پایگاه هوایی شهید نوژه انجام شد با واکنشهایی همراه بود. علاوه بر اینکه آمریکاییها مدعی شدند همکاری میان ایران و روسیه قطعنامه ٢٢٣١ را نقض میکند و مقامات دو کشور نیز ادعای آنها را رد کردند شاهد بودیم برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اصل ١٤٦ قانون اساسی ایران که دادن پایگاه نظامی به یک کشور خارجی را ممنوع میکند، به این همکاری واکنش نشان دادند. ٢٠ نفر از این نمایندگان در نامهای خطاب به لاریجانی خواستار برگزاری جلسه غیرعلنی دراینباره شدند. در این میان سخن سردار حسین دهقان، وزیر دفاع که گفته بود «تصمیم نظام بوده و به نمایندگان مجلس ربطی ندارد»، موجب دلخوری مجلسیها شد. ازهمینرو علی لاریجانی روز گذشته به او تذکر داد که درباره مجلس درست حرف نزده و باید ادب حکمرانی را در این مسائل رعایت میکرد. این تذکر رئیس مجلس سبب شد سردار دهقان در نامهای از مجلس دلجویی کند. او ضمن ابراز تأسف از سوءتفاهم ایجادشده تأکید کرد آنچه گفته است تضعیف شأن مجلس نبوده، بلکه منظور این بود که چنین تصمیمی به تصویب مجلس نیاز ندارد. وزیر دفاع در این نامه تأکید کرد «شأن و جایگاه مجلس شورای اسلامی در قانون اساسی، مواضع و دیدگاههای حضرت امام (ره) و رهبر معظم انقلاب برای ملت ما شناخته شده و در تاریخ حیات جمهوری اسلامی ایران به عینیت رسیده است. نمایندگان مجلس، وفق قانون اساسی میتوانند از مسائل کشور مطلع شوند و در جریان امور قرار گیرند و بحمدالله در دوره مسئولیت اینجانب، تعامل و همکاری همهجانبه با مجلس و نمایندگان در بالاترین سطح قرار دارد».
بستگی به شرایط سوریه
بیان دلخوری مجلسیها از زبان لاریجانی و دلجویی وزیر دفاع همه ماجرا نیست و اظهارات بعدی لاریجانی که در پاسخ به تذکر محمود صادقی، نماینده تهران، بیان شد نشان داد پرونده حضور جنگندههای روس در تهران هنوز باز است و آنطور که قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، گفته بود، این همکاری موقت پایان نیافته است.
صادقی که بنا به اعلام وزارت خارجه تصور میکرد موضوع حضور بمبافکنهای روسیه در همدان تمام شده است، قصد داشت در تذکری از تمایل نمایندگان مجلس به برگزاری جلسه غیرعلنی که پیشتر خواستار آن شده بودند، سخن گوید؛ بنابراین تأکید کرد: «ما به کل قضیه ایراد نگرفتهايم، بلکه چون میخواهیم در جریان امور قرار بگيريم و هماهنگی و همافزایی و همگرایی بیشتری وجود داشته باشد، این تقاضا را مطرح کردیم. البته اعلام شده پرواز هواپیماهای روسی متوقف شده است؛ با وجود این ما بر تقاضایمان برای برگزاری جلسه غیرعلنی با استناد به صحبتهای وزیر که ممکن است دوباره این اتفاق براساس ضرورت از سر گرفته شود، اصرار داریم»؛ اما پاسخ رئیس مجلس به او همهچیز را پیچیدهتر و مبهمتر کرد. لاریجانی با تأکید بر اینکه «متوقف نشده است و ایران و روسیه در مبارزه با تروریسم اتحاد دارند»، گفت: «این اتحاد به نفع مسلمانان منطقه است. در همدان پایگاهی به روسیه داده نشده و این نشست و برخاستها فقط برای سوختگیری بوده است. بااینحال به موضوع تقاضای شما برای برگزاری جلسه غیرعلنی رسیدگی میشود».
همانزمان با وجود این تناقض میان اعلام وزارت خارجه و دفاع و آنچه دیروز لاریجانی گفت، وزارت دفاع روسیه در بیانیهای آورد: «هواپیماهای روس عملیات حملات هوایی را از پایگاه هوایی همدان به سمت مواضع تروریستها در سوریه با موفقیت به پایان رساندهاند. استفادهها بیشتر از این پایگاه در جمهوری اسلامی ایران از سوي نیروهای هوافضای روسیه براساس یک توافق مشترک برای مبارزه علیه تروریسم انجام شده و به شرایط غالب بر سوریه بستگی دارد». بنا به اعلام کونشنکوف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه، مأموریت هواپیماهای روسی در استفاده از پایگاه هوایی ایران برای بمباران مواضع در سوریه تکمیل شده؛ اما احتمال استفاده مجدد از پایگاه همدان در آینده درصورتیکه شرایط در سوریه ایجاب کند، همچنان باز است.
شمخانی :روسها پنجشنبه گذشته نوژه را ترک کردند
در این میان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان که بعد از انتشار خبر حضور جنگندههای روسی در همدان فقط به گفتن اینکه همکاریهای دو کشور راهبردی است، بسنده کرده بود نیز خبر توقف همکاری در نوژه را تأیید کرد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما او گفت: «پیمان ائتلاف میان ایران، سوریه و روسیه برای مبارزه با تروریسم وجود دارد و هواپیماهای روسیه نیز طبق طراحی عملیات زمینی، پنجشنبه گذشته نوژه را ترک کردند». به گفته او، «هماهنگی نزدیک ایران، روسیه و سوریه در اجرای عملیاتهای اخیر علیه تروریستهای تکفیری در سوریه، راهبرد تأخیری آمریکا برای تحمیل اراده خود در معادلات امنیتی سوریه را با شکست روبهرو کرد».
شمخانی با اشاره به تلاش آمریکا و متحدان منطقهای این کشور برای عدم ضربهپذیری تروریستهایی که با عناوین جعلی معارض معتدل، جنایتهای بیشماری علیه مردم سوریه مرتکب شدهاند، افزود: «برای ناکامگذاشتن عملیات تأخیری آمریکا و متحدان آن در عملیات اخیر و برخلاف منویت آنان، ضربات تعیینکنندهای از زمین و هوا به تروریستهای تکفیری در سوریه وارد شد». شمخانی حجم عظیم خبرپراکنی رسانههای غربی و سعودی درباره همکاری مشترک ایران، روسیه و سوریه در عملیات اخیر را با هدف جنگ روانی بهمنظور پوششدادن به شکست سنگین متحدانشان در مناطق تدمر، ادلب، حومه لاذقیه و ریف حلب ذکر کرد و گفت: «برخی کشورهای غربی و عربی که توهم قدرتمندی در تغییر معادلات منطقهای دارند در عملیات اخیر، اسیر ابتکار عمل سیاسی، دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی شدند».
او به برخی اظهارنظرهای غیردقیق درباره همکاری ایران و روسیه در مبارزه با تروریسم نیز اشاره کرد و گفت: «روابط همهجانبه ایران و روسیه که مبتنی بر تأمین منافع ملی و در قالب همکاریهای راهبردی در جریان است، صرفا در حوزه مبارزه با تروریسم نيست و ابعاد گستردهتری را شامل میشود». به گفته او، هماهنگسازی ظرفیت یکی از قدرتمندترین نیروهای هوایی جهان برای دفاع از مردم مظلوم سوریه و مقابله با تهدیداتی که میتواند امنیت ملی جمهوری اسلامی را مخدوش کند، حاکی از ابتکار عمل و اقتدار سیاسی و دفاعی ایران است. دبیر شورای عالی امنیت ملی که اتفاقا همان نهاد تصمیمگیرنده درباره حضور هواپیماهای روسی در ایران است، با اشاره به پیچیده و فراگیربودن پدیده تروریسم و تهدیداتی که از این زاویه امنیت جمهوری اسلامی ایران را هدف قرار داده است، اظهار كرد: «ایجاد بازدارندگی در قبال تهدیدها بهویژه خطر تروریسم تکفیری، راهبرد غیرقابل تغییر کشورمان بوده و از مجموعه ظرفیتهای داخلی و خارجی برای تحقق مقتدرانه این راهبرد بهصورت مستمر استفاده خواهیم کرد».