غافلگيري‌هاي ترامپ ادامه دارد
شايد هيچ كس نداند كه در عرصه سياست داخلي و خارجي امريكا در روزهاي پاياني دوره رياست‌جمهوري باراك اوباما و تا روز سوگند رياست‌جمهوري دونالد ترامپ چه اتفاقي رخ خواهد داد.
رخدادها به حدي سريع پيش مي‌روند كه شايد خارج از تصور هركسي بود كه در دوره انتقالي رياست‌جمهوري امريكا چنين رويدادهايي اتفاق بيفتد و شاهد اين حد از تغيير و تحول در طول كمتر از دوماه باشيم. بسياري انتظار آن را داشتند تا در دوره دوماه و نيمه از زمان پايان انتخابات تا روز سوگند رياست‌جمهوري، طبق گفته باراك اوباما دوره انتقالي به شكل آرام صورت گيرد، اما وقايع به ميان آمده پس از پيروزي دونالد ترامپ، آينده سياست داخلي امريكا را بيش از هر زمان ديگري غيرقابل پيش‌بيني كرده است.
گزارش دستگاه‌هاي اطلاعاتي مبني بر دخالت روسيه در انتخابات امريكا به وسيله حملات هكري و فراخوان سفراي سياسي منصوب اوباما تا پيش از بيستم ژانويه از جمله آخرين وقايع است كه در عرصه سياست داخلي امريكا رخ داده است.
گزارش كلاپر به سنا
در حالي كه دونالد ترامپ منتظر بود تا روز جمعه با دستگاه‌هاي اطلاعاتي امريكا در خصوص حملات هكري روسيه به امريكا جلسه‌اي داشته باشد و اين گزارش را مورد ارزيابي قرار دهد، اما قبل از آن، سازمان اطلاعات مركزي امريكا، اداره تحقيقات فدرال و آژانس امنيت ملي و ديگر سازمان‌هاي امنيتي نتيجه‌گيري‌هاي خود را در خصوص حمله هكري روسيه به امريكا و تاثير آن در نتيجه انتخابات امريكا ابتدا به باراك اوباما و سپس به كميته نيروهاي مسلح مجلس سناي امريكا ارايه دادند. آنگونه كه مقام‌هاي اطلاعاتي ايالات متحده عنوان كردند هك‌هاي روسيه توانسته بر موفقيت دونالد ترامپ در انتخابات ماه نوامبر تاثيرگذار باشد.
برخي منابعي كه نام‌هاي‌شان منتشر نشده عنوان كرده‌اند كه ايميل‌هاي حزب دموكرات كه مورد هك قرار گرفته و ويكي‌ليكس آنها را منتشر كرده از سوي روسيه پشتيباني شده است. با اين‌حال روسيه هرگونه حمله هكري را تكذيب مي‌كند و ژوليان آسانژ، مدير ويكي ليكس دسترسي به اين اطلاعات از سوي مسكو را نيز انكار مي‌كند. از سوي ديگر دونالد ترامپ، رييس‌جمهور منتخب عنوان مي‌كند كه كماكان شك و ترديد در اين خصوص وجود دارد. اما جو بايدن، معاون رييس‌جمهوري ايالات متحده در روز پنجشنبه گفت كه هركسي سازمان‌هاي اطلاعاتي را درخصوص گزارش حملات هكري به باد انتقاد مي‌گيرد، كاملا بي‌فكر است. جيمز كلاپر، رييس اداره اطلاعات ملي امريكا كه براي ارايه گزارش خود در كميته نيروهاي مسلح سنا با رياست جان مك‌كين حاضر شد جزيياتي را در برابر رسانه‌ها اعلام كرد كه عملا نشان از قطعيت حملات هكري به ايالات متحده از سوي روسيه داشت. آنگونه كه جو بايدن، معاون رييس‌جمهور امريكا نيز مي‌گويد گزارش دستگاه‌هاي اطلاعاتي امريكا نشان از دخالت روسيه در انتخابات امريكا به وسيله حملات هكري دارد.
سناتور مارتين هنريچ، از اعضاي كميته خدمات مسلح امريكا از كلاپر پرسيد كه آيا فعاليت‌هاي سايبري روسيه تنها باعث تاثيرگذاري بر روند انتخابات امريكا شده است يا خير؟ گفت: درحالي كه تمركز زيادي بر اقدامات هكري روسيه است، اما اين اقدامات هكري بخشي از يك كمپين چندوجهي است كه روسيه آنها را انجام مي‌دهد. كلاپر به تلويزيون راشاتودي روسيه اشاره كرد و گفت: اين تلويزيون كه از سوي دولت روسيه حمايت مالي مي‌شود، در ترغيب يك نوع ديدگاه كه همان بي‌اعتبار كردن سيستم ما است، بسيار فعال است. روسيه از هر وسيله‌اي براي بر هم زدن تماميت و اعتبار ما استفاده مي‌كند. روسيه از طريق رسانه‌هاي اجتماعي، اخبار جعلي و تبليغات مخرب درباره حقوق بشر در امريكا مطالبي را منتشر مي‌كند.
مارسل لتر، معاون وزير دفاع امريكا در امور اطلاعاتي گفت كه ايالات متحده بايد روش‌هايي را مورد مطالعه قرار دهد تا عليه دشمنانش تحريم‌هايي را در نظر بگيرد. امريكا مي‌تواند براي بازدارندگي و واكنش به حملات از طريق روش‌هايي نظير تحريم‌هاي اخير باراك اوباما، رييس‌جمهوري امريكا عليه روسيه استفاده كند. سناتور جان مك كين نيز كه رياست اين كميته را برعهده داشت در پايان جلسه گفت: اگر روسيه واقعا توانسته در نتايج انتخابات امريكا تغييراتي ايجاد كند بايد آن را حمله‌اي عليه امريكا دانست.
هرچند بحث در خصوص چگونگي دسترسي به كامپيوترهاي كميته ملي دموكرات‌ها در ميان است و نحوه دسترسي سازمان‌هاي امنيتي به سرورهاي حزب مورد سوال قرار گرفته است اما طبق گزارش‌ها ايميل‌هاي حزب دموكرات از يك منبع ناشناس به ويكي‌ليكس ارسال شده است. طبق گزارش ان‌بي‌سي اتهام هك روسيه در اين گزارش معطوف به كميته ملي دموكرات‌ها نيست، بلكه در اين گزارش مشخص مي‌شود كه از سوي روسيه به كاخ سفيد، ستاد مشترك ارتش امريكا و تعدادي از شركت‌هاي دولتي نيز مورد حمله هكري قرار گرفته‌اند. با اين حال اين گزارش به صورت كامل در اختيار مردم قرار نگرفته اما گفته مي‌شود هفته آينده بخش طبقه‌بندي نشده اين گزارش در اختيار عموم قرار خواهد گرفت.
بايدن: دونالد بزرگ شو!
جو بايدن، معاون رييس‌جمهور امريكا در مصاحبه خود با شبكه PBS به وضوح تاييد مي‌كند روسيه در تلاش براي بي‌اعتبار كردن روند انتخابات امريكا با هك كردن سيستماتيك در راستاي تضعيف خانم كلينتون بوده است. بايدن همچنين ترامپ را به ناديده گرفتن اين گزارش‌هاي دستگاه‌هاي اطلاعاتي امريكا متهم كرد. طبق گفته جيمز كلاپر اقدام هكري عليه امريكا به دستور مستقيم پوتين صورت گرفته است و مي‌توان انگيزه‌هاي آن را نيز تا هفته آينده روشن كرد. بايدن همچنين در پاسخ به سوالي در خصوص توييت‌هاي ترامپ نيز گفت: دونالد بزرگ شو! الان وقت بزرگ شدن است. تو رييس‌جمهور هستي!
در طرف مقابل دونالد ترامپ، رييس‌جمهور منتخب در روز پنجشنبه گفت كه او يكي از طرفداران بزرگ سازمان‌هاي اطلاعاتي بود كه روي ارتباط روسيه در حملات هكري روسيه فعاليت كرده است، اما در ادامه اين پرسش بزرگ به وجود مي‌آيد كه حزب دموكرات چگونه به اين نقض امنيتي در ماه‌هاي گذشته واكنش نشان داده است.
ترامپ عنوان مي‌كند كه چرا آنها هرگز درخواستي براي بررسي سرورهاي كامپيوتري خود ارايه نداده‌اند. او حتي پس از ارايه گزارش دستگاه‌هاي اطلاعاتي به كميته نيروهاي مسلح سنا نيز در توييتر خود نوشت، «داريد چكار مي‌كنيد؟»
در اين خصوص اما رسانه‌هاي روسيه نيز واكنش نشان دادند و گفتند كه مقامات ايالات متحده در راستاي اثبات نقش روسيه در هك اطلاعات شكست خورده‌‌اند. روسيه٢٤ يكي از تلويزيون‌هاي رسمي روسيه مي‌گويد: سرويس‌هاي مخفي امريكا هنوز يك چارچوب واحد از شواهد را در راستاي دخالت روسيه ارايه نداده‌اند. وب‌سايت گازتا نيز مي‌نويسد واشنگتن هنوز هم هيچگونه اطلاعات فني و قانع‌كننده را ارايه نداده است. خط رسانه‌اي مشخص در روسيه تلاش مي‌كرد تا هرگونه دخالت روسيه در نتيجه انتخابات امريكا را انكار كند.
حذف نمايندگان اوباما
به نظر مي‌رسد دونالد ترامپ علاوه بر اينكه علاقه‌مند به از بين بردن ميراث اوباما در داخل كشور و به دنبال تغييرات جدي در اين مسير است، قصد دارد تا ميراث او در خارج از كشور را نيز از بين ببرد. نخستين گام در اين موضوع فراخوان سفرايي هستند كه توسط شخص باراك اوباما و بدون تاييد سناي امريكا در اين سمت منصوب شدند كه آنگونه تيم انتقالي اعلام كرده كه تمام اين سفرا بلا استثنا بايد محل ماموريت خود را ترك كنند و به خانه باز گردند. اما يك سنت در امريكا وجود دارد كه اغلب سفرايي كه به صورت سنتي از سوي رييس‌جمهور منصوب مي‌شوند كه اغلب در كشورهاي محدود اين كار صورت مي‌گيرد با روي كار آمدن رييس‌جمهور جديد از سمت خود استعفا مي‌دهند و به خانه باز‌مي‌گردند. اين موضوع تنها در حالتي تغيير خواهد كرد كه سفير از دولت درخواست كند به دليل تحصيل فرزندان، مدتي اين استعفا به تعويق بيفتند. اما آنگونه كه مشخص است، ترامپ از تمامي سفراي سياسي درخواست كرده تا بيستم ژانويه محل ماموريت خود را ترك كنند و به امريكا بازگردند. اينگونه سختگيري دونالد ترامپ در برابر انتصاب‌هاي سياسي باراك اوباما نشان از عزم جدي ترامپ در راستاي از بين بردن تمامي فرمان‌هاي باراك اوباما دارد كه آن را مي‌توان شروعي براي اينكار دانست. گفتني است سفراي سياسي معمولا از نزديكان رييس‌جمهور به حساب مي‌آيند كه در پايان دوره رياست‌جمهوري محل ماموريت خود را ترك مي‌كنند، ولي سفراي حرفه‌اي و ديپلمات اغلب در پست خود باقي مي‌مانند.
يك مقام تيم انتقالي ترامپ به نيويورك‌تايمز گفت كه هيچ سوء نيتي در اين راستا وجود ندارد و اين كار در راستاي حصول اطمينان از ارزيابي انتصاب‌هاي باراك اوباما صورت گرفته است. اين فرد كه نخواست نامش فاش شود، گفت: سفرا نبايد از اين فراخوان به دليل پايان دوره سفارت خود شگفت زده شوند.
با اين حال يك دستورالعمل وجود دارد در خصوص زندگي خصوصي سفرا كه مي‌توانند از كشور محل ماموريت خود در خواست ويزا كنند تا اين اجازه براي آنها صادر شود تا فرزندان، تحصيل خود را ادامه دهند. با اين حال هنوز اظهارنظر رسمي در خصوص اين شرايط و نحوه فراخوان سفراي سياسي صورت نگرفته است.
به‌طور مثال سفير ايالات متحده در كاستاريكا، استافورد فيتز جرالد يك خانه در اين كشور دارد و داراي چهار كودك در سن مدرسه است و همسر او نيز درگير سرطان است. وي در حالي تلاش مي‌كند به ايالات متحده طبق دستور ترامپ بازگردد كه پنج‌ماه از سال تحصيلي باقي مانده است.
سفير اندرو شايپيرو در جمهوري چك به دنبال خانه در پراگ و همچنين لابي با مدرسه‌اي در شيكاگو است كه اگر مجبور شود، كودكان خود را پس از بازگشت به اين مدرسه انتقال دهد. در بروكسل و ژنو، دنيس بائر، سفير ايالات متحده در بلژيك و پاملا هاماموتو نماينده دايم در مقر سازمان ملل متحد واقع در سوييس، هردو تلاش مي‌كنند دختران خود را تا پايان سال تحصيلي كه بايد دوره دبيرستان خود را به اتمام برسانند در مدرسه خود حفظ كنند.
رونالد نيومن از آكادمي ديپلماسي امريكا نيز به نيويورك تايمز مي‌گويد: اين انتظار منطقي است كه سفرا در پايان دوره خود از ماموريت باز گردند، زيرا آنها نمايندگان مستقيم رييس‌جمهور با كمك‌هاي مالي گسترده از سوي قدرت هستند. اما به‌طور معمول اين سفرا در يك جدول زماني مشخص از محل ماموريت باز خواهند گشت و بلافاصله فراخوان نمي‌شوند. وي افزود: اين كاملا منطقي است كه يك سفير كه تنها به دليل اتصال سياسي به رييس‌جمهور عازم محل ماموريت مي‌شود پست خود را ترك كند اما، ياد ندارم كه يك گيوتين پشت سر اين افراد قرار داشته باشد كه بلافاصله در ژانويه محل ماموريت خود را ترك كنند.
رابرت پيرسون، سفير سابق امريكا در تركيه و محقق در موسسه خاورميانه واشنگتن گفت: اين قاعده دونالد ترامپ كاملا فوق‌العاده است. اين كار ترامپ منافع امريكا را تضعيف مي‌كند زيرا يك سيگنال تغيير شتابزده را در راستاي تشديد وحشت از دولت آينده امريكا در ميان متحدان ايالات متحده ايجاد مي‌كند. وي افزود: در حالت بدتر چنين اقدامي يك سيگنال منفي را در كل جهان در راستاي تغيير ناگهاني سياست‌ها ارسال مي‌كند.
در يك مهماني خداحافظي كه باراك اوباما در چهارشنبه شب با سفراي غيرحرفه‌اي برگزار كرد بسياري از آنها نسبت به نحوه رسيدگي به وضعيت آنها ابراز تاسف كردند. برخي حتي به موضوع ماندن ملانيا، همسر دونالد ترامپ در نيويورك براي ادامه سال تحصيلي پسر ١٠ ساله آنها بارون اشاره كردند تا در ادامه سال تحصيلي به وي آسيبي از نظر درسي وارد نشود، آيا دولت ترامپ نمي‌توانست براي سفرا نيز چنين موضوعي را مد نظر قرار دهد.
به نظر مي‌رسد اين سفرا حتي درخواست تجديد نظر خود را نسبت به ركس تيلرسون، نامزد وزارت امور خارجه آقاي ترامپ ارسال كردند تا در اين سياست تجديد نظر صورت گيرد.
درك شيرر، سفير سابق ايالات متحده در فنلاند نيز مي‌گويد: بسيار مشكل است كه يك دليل منطقي براي چنين تصميمي پيدا كرد. او تاكيد كرد كه در اين راستا انگيزه‌هاي عالي نمي‌بينم.
گفتني است بيل كلينتون، جورج بوش و باراك اوباما همواره تمهيداتي در راستاي رسيدگي به امور سفراي سياسي در پايان دوره ماموريت‌شان داشتند.
مارك گراسمن، يك ديپلمات و مقام سابق وزارت خارجه به نيويورك تايمز مي‌گويد: در دوره وزارت خارجه كالين پاول، انعطاف‌پذيري بسيار زيادي در خصوص سفراي سياسي صورت گرفت كه سفرا معمولا به دلايل خانوادگي در حد چند ماه ماموريت خود را تمديد كردند كه پاول با اين كار خواست يك پيام مهم را در راستاي اهميت خانواده ارسال كرد.
ميثم سليماني / اعتماد
