به مناسبت بیست و چهارمین سالگرد ترور شاپور بختیار و سروش کتیبه
شاپور بختیار یکی از معدود سیاستمداران آگاه و شجاع ایران بود که هم حق حاکمیت ملت بر سرنوشت خویش را می شناخت و هم آگاه به پیامدهای یک حکومت دینی، یا به زبان او، "دیکتاتوری نعلین" بود.
پس از هر قتل یا
ترور، در درون یا بیرون از ایران، همواره و به درستی این پرسش مطرح می شد که آمران
ترورها، تصمیم گیرندگان قتل دگراندیشان، چه کسانی هستند؟ در اینجا و آنجا، از جمله
در ماجرای قتل شاپور بختیار و سروش کتیبه، عاملان و ضاربان بعضا شناسایی شدند و در
برابر دادگاه قرار گرفتند. اما پرسش این بود که آمران چه کسانی بودند؟
عده ای می گفتند که
ترورها کار"گروههای خودسر"است. و عده ای دیگر آن را به
"جناحی" از نظام نسبت می دادند و دستگاه اطلاعات و امنیت ایران به شایعه
اختلافات درون "گروهی اپوزیسیون" دامن می زد.
اما سرانجام در
دادگاه برلین، معروف به دادگاه میکونوس، که به پرونده ترور صادق شرفکندی و سه تن
دیگراز افراد اپوزیسیون ایران در برلین رسیدگی می کرد، اثبات شد که آمران قتلها از بالاترین
مقامات مذهبی، سیاسی، امنیتی، نظامی و انتظامی کشور هستند. یعنی، ما نه با "گروههای
خودسر" یا جناحی از درون هیئت حاکمه، بل با یک سیستم جنایتکار روبرو هستیم.
آنچه در زیر می
آید، اظهارات ابوالقاسم مصباحی، یکی از پایه گذاران وزارت اطلاعات و امنیت ج.ا. و
از مریدان آیت الله خمینی است که پس از انقلاب اسلامی، به فرمان خمینی، فرمانده پادگان جمشیدیه شد، و قرار
بود به دستور او در پاریس سفیر شود، که نمی پذیرد، اما مسئول امور امنیتی سفارت می
شود و پلیس فرانسه او را در دسامبر۱۹۸۳ به دلیل فعالیتهای تروریستی از فرانسه
اخراج می کند...
مصباحی که دارای
سه پاسپورت عادی، خدمت و دیپلماتیک بود، با کارت خدمت واواک، به شماره ۱۱۳۲، فعالیت
می کرد... او در اواخر سال ۱۹۸۷ دو بار در سوئیس با وزیر امور خارجه فرانسه آقای
دوما ملاقات و در باره آزادی گروگانهای فرانسوی، که در دست حزب الله لبنان بودند،
گفتگو و مذاکره می کند...
مصباحی در برابر
دادگاه، در باره آمران ترورها و ساختار تصمیم گیری قتلها چنین گفت:
"... تا زمانی که آیت الله خمینی زنده بود، تصمیم درباره قتل
دگراندیشان در درون یا بیرون را تنها خمینی می گرفت... و بدون تائید و دستور او هیچ قتلی انجام نمی
گرفت... پس از فوت آیت الله خمینی، و پس از
آنکه علی خامنه ای در سال ۱۹۸۹ رهبر نظام شد، تحت ریاست و نظارت او شورایی به نام "شورای
امور ویژه" تأسیس شد که برفراز حکومت و تمام نهادهای آن بود... وظیفه
"شورای امور ویژه" اتخاذ تصمیم در تمام امور مهمی بود که خارج از محدوده
وظایف نهادهای قانونی و رسمی حکومت انجام می گرفت و در رابطه با آنها رعایت جنبه
های قضائی- دینی لازم بود... تصمیمات اتخاذ
شده در"شورای امور ویژه" تعیین وظیفه و تکلیف برای دولت، مجلس و تمام
نهادی رسمی حکومت بود و آنها موظف به اجرای تصمیمات آن بودند.
زمانیکه "شورای
امور ویژه" در باره قتل تصمیم می گرفت، تصمیم باید بدون استثناء به تأیید
مقام رهبری می رسید و بدون دستور او هیچکس اجازه اقدام نداشت. اعضاء ثابت
"شورای امور ویژه" که در باره قتل مخالفان و دگراندیشان تصمیم می گرفتند،
عبارتند از(در آن زمان):
Ø
رهبر مذهبی نظام(آیت
الله خامنه ای)
Ø
رئیس جمهور(علی
اکبر هاشمی رفسنجانی)
Ø
وزیر امور خارجه(علی
اکبر ولایتی)
Ø
وزیر اطلاعات و
امنیت(علی فلاحیان)
Ø
اولین وزیر
واواک، ریشهری، که اکنون مسئول دستگاه اطلاعاتی رهبر و از افراد محرم او است که
برای دفتر رهبر فعالیتهای اطلاعاتی و ضد اطلاعاتی انجام می دهد. باضافه
Ø
فرمانده سپاه
پاسداران، محسن رضائی
Ø
رئیس نیروهای
انتظامی، سپهبد رضا سیف اللهی
Ø
و آیت الله
خزعلی، عضو شورای نگهبان، به عنوان مسئول امور دینی- مذهبی
مصباحی می گوید:
نظر"شورای امور ویژه" جنبه مشورتی دارد... و تصمیم نهایی برای قتلها را خود
رهبر به تنهایی اتخاذ می کند... او در رابطه با ترور عبدالرحمان قاسملو می گوید که
من خودم شخصا اطلاع دارم که آیت الله خمینی خودش شخصا فرمان قتل قاسملو را صادر کرد
و آیت الله خامنه ای با تکیه و استناد به این فرمان خمینی، دستور قتل شرفکندی، جانشین
قاسملو را داد...
مصباحی اضافه می
کند که حکم قتل صادر شده از سوی رهبر از نظر قضائی صِرف، به معنای پایه حقوقی و
توجیه دینی- مذهبی قتل مورد نظراست، اما از نظر سیاسی تمام اعضاء "شورای امور
ویژه" از چنین تصمیمی پشتیبانی می کنند. حکم قتل باید به تائید رئیس جمهور نیز
برسد... در جلسات اتخاذ تصمیم در باره قتل دگراندیشان، آیت الله خامنه ای و رئیس
جمهور هر دو شخصا همیشه حضور دارند... "
خانمها و آقایان!
این اعترافات تکان
دهنده از سوی یکی از مطلع ترین افراد امنیتی از درون نظام، در حضور دادستان پرونده
و سپس در برابر دادگاه رسیدگی به ترور برلین(میکونوس)،
Ø
به همراه دخالت
اثبات شده حداقل شانزده نهاد گوناگون ج.ا.ا. در ترورهای خارج از کشور، از وزارت
اطلاعات و امنیت تا صدا و سیما، از وزارت امور خارجه تا نمایندگیهای آن در خارج از
کشور
Ø
بعلاوه اقدامات
حکومت و دولت در رابطه با عاملان ترورها، مانند استقبال های رسمی از تروریستهای
آزاد شده به هنگام ورود و بازگشت به ایران، از انیس نقاش تا علی وکیلی راد، از
داود صلاح الدین(دیوید بیلفلد، قاتل علی اکبر طباطبایی) تا کاظم دارابی و...
Ø
و نیز این واقعیت
که پس از صدور حکم دادگاه برلین، دولت ایران به منظور برقراری دوباره رابط با
اتحادیه اروپا به آنها قول می دهد که دیگر در خاک اروپا دست به اقدامات تروریستی
نزند و از آن زمان به بعد، در خاک اتحادیه اروپا، مخالفان به قتل نمی رسند
Ø
و همچنین
اعترافات دستگیرشدگان در ایران در رابطه با قتلهای زنجیره ای و نقش مستقیم آیت
الله قربانعلی دری نجف آبادی(وزیر وقت امنیت و اطلاعات) که اکنون عضو مجلس خبرگان
رهبری است، در این قتلها و...
همگی مستنداتی
هستند که نشان از درستی اعترافات و شهادت ابولقاسم مصباحی دارند: یعنی، ما با یک
سیستم جنایتکار روبرو هستیم و تصمیم به قتل دگراندیشان توسط بالاترین و عالی ترین
مقامات دینی- سیاسی- امنیتی و انتظامی حکومت اتخاذ شده است و می شود.
دوستان! خانمها،
آقایان و حضار گرامی!
در برلین، در
برابر برخی از خانه ها، سنگفرشهای کوچکی از برنز وجود دارد که بر روی آنها نام و
مشخصات کسانی را نوشته اند که در زمان نازیسم در آن محل زندگی می کردند و سپس به
قتل رسیده اند.
در برابر یکی از این
خانه ها سنگفرش برنزی بزرگ تری با این متن وجود دارد: این خانه یکی از زندانهای
مخفی و مخوف گشتاپو بوده است که در آن سدها نفر را به قتل رسانده اند. ما این سنگ را
در اینجا نهادیم، و بر روی آن نوشتیم، تا شما بخوانید و بدانید که بهای آزادی شما
چه سنگین بوده است.
ملت ما هنوز به
آزادی دست نیافته است، اما خواهد یافت، چه زمانی؟ کسی نمی داند.
تجمع ما در
اینجا، بر سر خاک شاپور بختیار، و در کنار برخی دیگر از قربانیان این نظام جهل و
خشونت، یادآور بهای سنگینی است که دیگران در راه آزادی و سربلندی ملت ما تا کنون
پرداخته اند. و شاپور بختیار یکی از آنها بود.
ما در اینجا
گردآمده ایم تا با بزرگداشت شاپور بختیار و سروش کتیبه، نشان دهیم و یادآور شویم
که مبارزه علیه جهل و خشونت، و برای دست یازی به آزادی و دمکراسی همچنان ادامه دارد و خواهد داشت.
بدون حق حاکمیت
ملت برسرنوشت خویش، بدون التزام به حقوق بشر، بدون تقدس جان و حیثیت انسان به
عنوان عالی ترین ارزش، انسان نه از قیمومت دین سالاران رها خواهد شد و نه صلح
اجتماعی و زندگی مسالمت آمیز انسانها در کنار هم و با هم ممکن خواهد بود. زیرا بی
عدالتی و تبعیض، بی عدالتی و تبعیض است، بدون در نظر گرفتن منشاء زمینی یا آسمانی
آن. بدون توجه به اینکه بی عدالتی و تبعیض از سر سنت است یا عادت.
حاکمیت انسان بر
سرنوشت خویش و صلح اجتماعی بدون قانون و قانونمداری ممکن نمی شود. در جایی که
منشاء قانون برفراز انسان باشد و حقوق بشر لگد مال شود، در آنجا حکومت دیر یا زود
فرو خواهد پاشید. و در جایی که حکومت فروپاشد، جامعه انسجام خود را از دست خواهد
داد و جنگ هرکس با دیگری شروع خواهد شد.
شاپور بختیار یکی
از معدود سیاستمداران آگاه و شجاع ایران بود که هم حق حاکمیت ملت بر سرنوشت خویش
را می شناخت و هم آگاه به پیامدهای یک حکومت دینی، یا به زبان او، "دیکتاتوری
نعلین" بود.
تلاش او در یکی
از پر تلاطم ترین لحظات تاریخ ایران، برای پیشگیری از انتقال قدرت سیاسی به دست
ملایان، و مقاومت او در برابر سیل ویرانگر بنیادگرایی اسلامی که در ایران شروع شد،
هم نشان از عمق دورنگری و اندیشه او به عنوان یک سیاستمدار داشت و هم نشان از
شهامت مردی که با آگاهی از پیامد شکست، باز هم خطر را پذیرفت، تا شاید بتواند ملتی
را که او آن را نمایندگی می کرد، از یک
فاجعه برهاند.
شانس او بسیار
اندک بود، شاید خود او نیز آن را می دانست، اما بختیار با ایستادن در برابر سیل
بنیادگرایی اسلامی، از خود در سیاست معیاری به یادگار گذاشت که نسلهای آینده می
توانند به آن افتخار کنند. او در آن زمان"چیزی" را دید، که دیگران نمی
دیدند یا "مصلحت" به آنها اجازه دیدن آن را نمی داد. او "دیکتاتوری
نعلین"، ولایت فقیه را دید. و نه تنها دید، بل در برابر آن ایستاد تا سرانجام
جانش را گرفتند. بختیار هم آزادیخواه بود و هم مسئولیت را می شناخت.
تاریخ برای هرکس
درسی دارد و بسیاری از انسانها حاضراند به درسهای تاریخ گوش کنند. او در آن لحظات
بسیار حساس و سرنوشت ساز تاریخ یک ملت، از خود درایت و شجاعت نشان داد و توانست
سیر آنچه را که می رفت تا اتفاق بیافتد، ببیند، و دستخوش غلیان احساسات نشود. او نه
توده فریب بود و نه فریب توده ها را خورد.
ملتها نیازمند
چنین رهبرانی اند. بختیار در مقابله با موج ویرانگر بنیادگرایی اسلامی شکست خورد،
اما در قضاوت تاریخ پیروز و سربلند بیرون آمد. آنچه را او در آن دوران دید، ما
امروز لخت و عریان در برابر خود می بینیم. ما نظامی در برابر خود داریم که در قساوت
و شقاوت و وقاحت یکی از برجسته ترین نمونه های تاریخ ایران و جهان است. نظام جهل و
خشونت است.
در سیاست بسیار
اتفاق می افتد که حقیقت در ذهنیت تودهها، و حتی در ذهنیت برخی از به اصطلاح
"روشنفکرانش"، جای خود را به "پنداری" از حقیقت می دهد و مردم
چیزی را باور می کنند که دوست دارند چنان باشد و می پندارند که گویا حقیقت است، و
بختیار که واقعیت را دیده بود، از جمله، قربانی این پندار واهی از "حقیقت
مجازی" شد.
جوامع محصول
تاریخ خویش اند. آنچه اتفاق افتاد، باید به ما کمک کند تا آینده را بهتر بسازیم.
بختیار می دانست که دمکراسی با آزادی زنده است. او با سیاست قانونمداری خود می
خواست ملت ایران را از گردونه قهر و خشونت بیرون آورد و صلح اجتماعی عادلانه ای را
برقرار سازد که متکی بر قانون باشد، قانونی که از رای و اراده نمایندگان منتخب ملت
سرچشمه گیرد و تنها التزامش به حقوق بشر باشد.
سیاه اندیشان او
را به قتل رساندند، اما با اندیشه های او چه خواهند کرد؟
یاد شاپور بختیار
همواره زنده و گرامی باد
پرویز دستمالچی
ششم اوت ۲۰۱۵
پاریس
