اعتراضهای مردمی به قتل مهسا (ژینا) امینی در کردستان که با اعتصاب عمومی گسترده کسبه و بازاریان همراه بود، به خشونت کشیده شد. تاکنون دستکم چهار تن از معترضان کشته و دهها تن زخمی و بازداشت شدهاند.
دانشجویان بسیاری از دانشگاههای ایران امروز سهشنبه، 29 شهریور در اعتراض به قتل مهسا (ژینا) امینی به اعتراضات سراسری پیوستند و شعارهایی علیه رهبر جمهوری اسلامی سر دادند.
دانشگاه علم و صنعت تهران، صبح امروز، شاهد حضور اعتراضی دانشجویان و سر دادن شعارهایی چون «داعش ما شمایی، بسیجی بی غیرت» بود و جمعی از آنها نیز به آتشزدن روسری به عنوان نماد «حجاب اجباری» اقدام کردند.
اعضای بسیج دانشجویی و حراست دانشگاه نیز با هدف متفرقکردن دانشجویان به آنها حمله کردند که این اقدام به زد و خورد با دانشجویان منجر شد.
دانشجویان دانشگاه بهشتی (دانشگاه ملی) نیز در محیط دانشگاه تجمع اعتراضی برگزار کردند و با سر دادن شعارهایی چون «خامنهای قاتله، ولایتش باطله» و «تا آخوند کفن نشود، این وطن وطن نشود» به قتل مهسا امینی اعتراض کردند.
دانشگاه خوارزمی کرج هم شاهد تجمع دانشجویان بود و آنها شعارهایی چون «تجاوز، جنایت، مرگ بر این ولایت» و «مرگ بر استبداد، حجاب و گشت ارشاد» علیه رهبر جمهوری اسلامی سر دادند.
دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با شعار «فرق و فساد و بیداد، ننگ بر این استبداد» و «از کردستان تا تبریز، صبر ما گشته لبریز» به قتل مهسا امینی و سیاستهای جمهوری اسلامی اعتراض کردند.
در دانشگاه تهران هم دانشجویان با شعارهایی چون «ایرانیا غرق خون، استادامون خفه خون» به سکوت و بیتفاوتی استادان و هیئت علمی دانشگاهها درباره شرایط کنونی کشور واکنش نشان دادند.
دانشجویان در تهران همچنین با شعار «اگر با هم یکی نشیم، یکی یکی تموم میشم» خواستار اعتراضات سراسری و حضور همه اقشار، طبقات و شهروندان در اعتراض به قتل مهسا امینی شدند.
محیط دانشگاه یزد هم شاهد حضور دانشجویان ناراضی و سر دادن شعار «بیکاری، بیگاری، حجاب زن اجباری» و «دانشجو میمیرد، ذلت نمیپذیرد» بود.
در همین رابطه، خبرگزاری «امتداد» همزمان با افزایش اعتراضات دانشجویی گزارش داد، دانشگاه تهران به دانشجویان اعلام کرده که کلاسهای حضوری از هفته سوم مهرماه آغاز میشود.
با این حال روابط عمومی دانشگاه تهران متعاقبا اعلام کرد که «آموزش در دانشگاه تهران بهصورت حضوری آغاز شده و هیچگونه تغییری در این برنامهریزی اتفاق نیفتاده است.»
پردیس مرکزی دانشگاه تهران روز گذشته شاهد حضور پرتعداد دانشجویانی بود که در اعتراض به گشت ارشاد و مرگ مهسا امینی در راهپیمایی و تظاهرات شرکت کردند.
واکنشهای بینالمللی
ایلان ماسک، مالک شرکت اسپیس ایکس که پروژه «استارلینک» با هدف فراهم کردن دسترسی به اینترنت ماهوارهای در سراسر کره زمین را در دست اجرا دارد، دوشنبه در پاسخ به کاربری که از او پرسیده بود آیا امکان دسترسی به خدمات استارلینک در ایران وجود دارد، در توییتر نوشت: «برای این منظور درخواست معافیت از تحریمهای ایران را طرح خواهیم کرد.»
همزمان با آغاز اعتراضات و گسترش نارضایتیهای مردمی به کشتن مهسا امینی در سراسر ایران، خبرهایی از قطع اینترنت و کاهش سرعت آن در استانها و شهرهای ایران گزارش شده است.
سازمان ملل متحد نیز که هماکنون شاهد برگزاری مجمع عمومی با حضور رهبران جهان از جمله ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران است، «سرکوب خشونت آمیز» شهروندان معترض به کشتهشدن مهسا امینی توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی را محکوم کرد.
از سویی، آنتونی بلیکن، وزیر خارجه آمریکا در اظهاراتی از جمهوری اسلامی خواست به اذیت و آزار سیستماتیک زنان پایان دهد. او در توییتی ضمن درخواست برای بهرسمیت شناختن حق تظاهرات مسالمتآمیز در ایران گفت، آمریکا برای مهسا امینی سوگواری میکند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز ضمن محکومیت حجاب اجباری، از دولت ایران خواست تا به جای سرکوب اعتراضات و قتل معترضین، به صدای مردم ایران گوش دهد.
پیشتر اتحادیه اروپا با انتشار بیانیهای، ضمن ابراز همدلی با خانواده مهسا امینی و دوستان او، قتل این شهروند ایرانی را «غیر قابل قبول» خواند و خواستار پاسخگویی عوامل آن شد.
مسعود بارزانی، رئیس حزب دموکرات اقلیم کردستان و رئیس جمهوری پیشین کردستان عراق نیز در تماس تلفنی با خانواده ژینا امینی، به آنها تسلیت گفته است.
احزاب کردستان ایران پیشتر در واکنش به قتل مهسا امینی، دوشنبه 28 شهریور را روز اعتصاب عمومی اعلام کرده بودند.
خبرها و گزارشها حاکی است که امروز سهشنبه نیز شهرهای کردستان شاهد اعتصاب عمومی بوده و بازارها تعطیل هستند.
روز دوشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۱ در اعتراض به قتل حکومتی مهسا امینی، مردم در شهرهای سقز، سنندج، بانه، دهگلان، دیواندره، کامیاران و مریوان در استان کردستان و شهرهای مهاباد، اشنویه، بوکان، پیرانشهر، نقده، ارومیه و سردشت در استان آذربایجان غربی و شهرهای روانسر و جوانرود، کرمانشاه، پاوه و ایلام با تعطیلی کسب و کارهای خود دست به اعتصاب عمومی گسترده زدند.
در روزهای گذشته گروهی از احزاب و تشکلهای سیاسی، مدنی و فرهنگی و فعالان حقوق زنان در استان کردستان با انتشار بیانیههای جداگانه از مردم بهویژه کسبه و بازاریان خواسته بودند تا روز دوشنبه ۲۸ شهریورماه، دست به اعتصاب عمومی بزنند.
قتل حکومتی مهسا امینی: اعتصاب در کردستان، اعتراض در دانشگاهها، تیراندازی به معترضان در سقز و دیواندره
با گذشت چند ساعت از آغاز اعتصاب عمومی کسبه و بازاریان در اغلب شهرهای مذکور، مردم معترض به قتل مهسا (ژینا) امینی به خیابانها آمدند و با شعارهایی از جمله، «زن، زندگی، آزادی»، «میکشم میکشم هر آنکه خواهرم کُشت» و «مرگ بر دیکتاتور» برای سومین روز متوالی اما در شکلی بسیار وسیعتر از روزهای قبل اقدام به برگزاری تجمعات و تظاهرات اعتراضی کردند.
پیش از این در شامگاه دوشنبه نیز جمعی از کسبه و بازاریان در شهرهای کردستان و کرمانشاه توسط نیروهای امنیتی از جمله از طریق پیام کوتاه تهدید شده بودند که در صورت عدم بازگشایی مغازهها «برابر مقررات با این افراد برخورد خواهد شد»، اما علیرغم فشار و تهدیدهای امنیتی، اعتصاب عمومی اصناف و بازاریان و اعتراضات مردمی برگزار شد.
منابع حقوق بشری کُرد از آغاز شکلگیری اعتصابهای عمومی در شهرهای کُردنشین با انتشار تصاویر و ویدیو از حضور بسیار سنگین نیروهای امنیتی در سطح شهر خبر دادند. پس از آن، ادامه اعتراضهای مردمی در بعدازظهر دوشنبه ۲۸ شهریور در بسیاری از شهرهای کُردنشین با دخالت نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد.
در شهر دیواندره بر پایه اطلاعات رسیده به زمانه و ویدئوهای منتشر شده، نیروهای امنیتی با شلیک گلولههای جنگی و استفاده وسیع از وسایل دیگر بسیاری از معترضان را زخمی کردند.
به نوشته شبکه حقوق بشر کردستان، مأموران مسلح جمهوری اسلامی ایران در بسیاری از این شهرها دست به سرکوب خشونتآمیز اعتراضات مردمی زدند و در نتیجه تیراندازی مأموران به سمت معترضان دو شهروند کُرد به نامهای فواد قدیمی و محسن محمدی در دیواندره، فریدون احمدی در سقز و رضا لطفی در دهگلان کشته، و بیش از ۸۵ تن مجروح و دستکم ۲۰۰ نفر در شهرهای مختلف بازداشت شدهاند.
طبق این گزارش، فواد قدیمی و محسن محمدی، دو شهروند اهل دیواندره دوشنبه ۲۸ شهریور پس از زخمی شدن به بیمارستان کوثر سنندج منتقل شدند، اما نزدیکان این دو شهروند از جانباختن آنها در اثر شدت جراحات خبر میدهند. به علاوه گفته میشود جسد فریدون احمدی که در اثر تیراندازی نیروهای ضد شورش در سقز کشته شد به بیمارستان شفای این شهر انتقال یافته است.
بر اساس آخرین گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، در بین زخمیشدگان دستکم سه کودک وجود دارد. احتمال داده میشود که تعداد زخمیشدگان و بازداشتشدگان اعتراضات دوشنبه ۲۸ شهریور شهریور بیشتر از آماری باشد که تا این لحظه از سوی منابع حقوق بشری منتشر شده است.
همچنین شبکه حقوق بشر کردستان به نقل از شاهدان عینی در رابطه با سرکوب معترضان از سوی نیروهای امنیتی نوشته، امروز (دوشنبه ۲۸ شهریور) به دلیل گسترش اعتراضات در شهرهای مختلف و کمبود نیروهای ضد شورش، نیروهای بسیج و سپاه پاسداران در سرکوب معترضین شرکت داشتهاند:
«تعدادی از بازداشت شدگان به دلیل ضرب و شتم شدید توسط نیروهای انتظامی و امنیتی دچار جراحات و شکستگی شدهاند، اما بدون حق دریافت خدمات پزشکی توسط ماموران به مکانی نامعلوم منتقل شدند.»
از عصر روز دوشنبه ۲۸ شهریور با بالاگرفتن شدت درگیریها بین معترضان و نیروهای امنیتی و افزایش تعداد زخمیشدگان، وضعیت بیمارستان در شهرهای کُردنشین کاملا امنیتی توصیف شده و طبق گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، نیروهای لباسشخصی بر رفت و آمد به بیمارستان کنترل داشته و زخمیشدگان را مورد بازجویی قرار میدهند.
به علاوه از اوایل روز دوشنبه خطوط اینترنت تلفنهای همراه در بسیاری از شهرها قطع و اینترنت خانگی نیز دچار اختلال شد. امروز سهشنبه ۲۹ شهریور خطوط اینترنت تلفنهای همراه مجددا وصل شده اما کماکان با کندی سرعت مواجه است.