به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



چهارشنبه، مرداد ۰۴، ۱۳۹۶

نگاهی به تحولات اخیر میان دو کشور ترکیه و آلمان

دوستانی در مسیر دشمنی
ترکیه و اردوغان ظاهرا دوست هستند، اما اگر نگاهی به شیوه رفتارهای اخیر آنها داشته باشیم، جور دیگری فکر خواهید کرد.
طی چند ماه گذشته دو کشور درگیر یک جنگ لفظی داغ و دیپلماتیک شده اند. این اختلاف ها هفته جاری به اوج خود رسید که سیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان در یک اظهارنظر تند وعده داد سیاست این کشور در قبال ترکیه را جهتی تازه دهد. هنوز کاملا مشخص نیست که منظورش چه بود، اما «توصیه مسافرتی جدید» که به شهروندان آلمانی درباره «خطرها»ی سفر به ترکیه هشدار می دهد، یک گام بود.

اگر این توصیه پیگیری شود، ضربه ای به بزرگ به صنعت گردشگری ترکیه خواهد بود – در سال ۲۰۱۶ نزدیک به ۴ میلیون آلمانی وارد ترکیه شدند که بیشتر از هر کشور دیگری است.

گابریل گفت «دولت و طرف های ائتلاف عواقب بیشتر را مورد بحث قرار خواهند داد» و اضافه کرد که تحریم های مالی هم در نظر گرفته شده اند. برخی دیگر خواهان لغو توافق بین اتحادیه اروپا و ترکیه درباره پناهجویان شدند. اشپیگل گزارش داد که مقامات در نظر دارند تضمین های استقراضی دولت آلمان برای صادرات یا سرمایه گذاری در ترکیه را تعلیق کنند.

این اظهارنظر پس از آن مطرح شد که ترکیه شش فعال حقوق بشری، از جمله پیتر استیودتنر از برلین را بازداشت کرد. دادگاهی در استانبول دستور بازداشت موقت آنها را داد و مقامات کنسولگری آلمان گفت که آنها از تماس با این فعالان منع شده اند که نقض حقوق بین الملل است.

آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، این تصمیم را «کاملا ناعادلانه» خواند و محکوم کرد و گفت: «ما همبستگی خود با او و تمام کسانی را که بازداشت شده اند ابراز می کنیم. دولت آلمان برای تامین آزادی آنها در هر سطحی هر کاری که بتواند انجام می دهد».

هشت آلمانی دیگر، از جمله یک روزنامه نگار، هم در ترکیه زندانی و منتظر دادگاهند. کارشناسان می گویند این بازداشت ها بخشی از یک تلاش بزرگ تر برای اعمال فشار به برلین است تا شهروندان ترکیه ای ساکن آلمان را که آنکارا به عنوان تروریست می شناسد، تحویل دهد. آلمان میزبان نزدیک به ۳ میلیون ترک تبار، از جمله هزاران نفری که پس از کودتای ناموفق ترکیه درخواست پناهندگی داده اند، است.

ترکیه استودتنر و دیگران را به طراحی اقدامات تروریستی علیه این کشور متهم می کند. مقامات ترکیه هم در واکنش به سخنان گابریل گفتند که آلمان پناهگاه تروریست های وابسته به خودش شده است. مولود چاوش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در توییتر خود نوشت که «اظهارات آلمان به عنوان کشوری که برای تروریست های پ.ک.ک و فتو (سازمان تروریستی فتح الله گولن) پناهگاه تامین می کند، معیارهای دوگانه و غیرقابل قبول هستند».

طاها اوزهان، از اعضای حزب عدالت و توسعه و رییس کمیسیون امور خارجی، گفت: «چیزی که ما اکنون در آلمان شاهدش هستیم، بحران اصول است. پرسشی که مطرح می شود این است که آیا باید از تروریسم حمایت کنیم یا نه... تروریست ها می اندیشند «زمانی که به آلمان برسیم، در امنیت هستیم». این باید تغییرکند».

اردوغان هم از طریق یکی از سخنگوهایش اظهاراتی را که می گویند شهروندان آلمانی در ترکیه امنیت ندارند را به شدت محکوم کرد.

این تغییر برای دو کشور، تبدیل شدن از دوست به دشمان عزیز است. همانطور که اشپیگل توضیح می دهد «نبرد مشترک علیه داعش، اداره بحران پناهجویان و روابط اقتصادی میان آلمان و ترکیه برای هر دو کشور حیاتی هستند». آلمان یکی از مهم ترین شریکان تجاری ترکیه است. در سال ۲۰۱۶ حجم تجارت دو کشور به ۴۳ میلیارد دلار رسید و آلمان ۱۴ میلیارد دلار در سال در ترکیه سرمایه گذاری می کند.

یک سال پیش، دو طرف به توافقی مهم درباره هجوم پناهجویان از خاورمیانه به اتحادیه اروپا دست یافتند. در مقابل، ترکیه به از سرگیری مذاکرات پیوستن به اتحادیه اروپا و تسهیل محدودیت های مسافرتی شهروندانش که در اتحادیه اروپا زندگی می کنند چشم داشت. اما هر دو طرف می گویند که طرف مقابل به وعده هایش عمل نکرده است. در ماه نوامبر، اتحادیه اروپا به توقف مذاکرات عضویت با آنکارا رای داد.

مسائل دیگری هم بروز کردند. در ژوئن ۲۰۱۶ قانون گذاران آلمانی به شناسایی نسل کشی ارمنی ها توسط نیروهای ترک عثمانی در جریان جنگ جهانی اول رای دادند. در زمان تلاش برای انجام این رای گیری، اردوغان و دیگران هشدار دادند که این اقدام «یک آزمایش واقعی برای دوستی» خواهد بود.

ماه مارس، اردوغان مرکل را متهم کرد که از روش های «نازی» استفاده می کند، چرا که دولت آلمان به هواداران تغییر قانون اساسی ترکیه اجازه راهپیمایی نداد. آلمانی ها می گویند مشکل، مناسب نبودن محل بود. چندین وزیر ترکیه ای هم از سخنرانی در حمایت از این همه پرسی در راهپیمایی ها منع شدند. ماه می، ترکیه مانع دیدار گروهی از نمایندگان آلمان از سربازان این کشور در پایگاه هوایی اینجرلیک شد.

پیشتر مرکل نسبت به تحریک ها واکنشی احتیاط آمیز نشان می داد. او تاکید کرده بود که دولت بر تصویری بزرگ تر تمرکز خواهد کرد و جزئیات را نادیده می گیرد. با بازداشت استیودتنر به نظر می رسد مسائل تغییر خواهند کرد. همان طور که گابریل اشاره می کند: «ما می خواهیم تکریه بخشی از غرب باشد، یا دست کم در وضعیت کنونیش باقی بماند، اما این نیازمند تلاش هر دو طرف است. من نمی توانم از همراهی دولت فعلی ترکیه در این مسیر ابراز رضایت کنم». 

«پارسینه» به نقل از واشنگتن پست