به نوشته رویترز آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش تازهای از یک مورد دیگر نقض برجام توسط ایران خبر میدهد. این گزارش همزمان با مذاکرات وین برای احیای برجام در اختیار اعضای آژانس قرار گرفته است.
خبرگزاری رویترز بامداد شنبه، ۲۱ فروردین (دهم آوریل) از ارائه گزارش تازهای از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خبر داده که در آن به اقدام جدیدی در کارخانه تولید صفحه سوخت در تاسیسات هستهای اصفهان اشاره شده که نقض تعهدات برجامی جمهوری اسلامی ارزیابی میشود.
بنابر این گزارش که ترجمه آن در برخی رسانههای ایران نیز منتشر شد، آژانس هفتم آوریل درباره این مسئله گزارشی به اعضای این نهاد ارائه کرده که رویترز به نسخهای از آن دست یافته است.
آژانس تائید کرده که ایران در کارخانه تولید صفحه سوخت اصفهان، شش صفحه کهنه را برای راکتور تحقیقاتی تهران ذوب کرده که شامل ۴۳۰ گرم اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده از نوع U-235 است.
تائید نقض برجام
ظاهرا در گزارش آژانس به طور مستقیم به ناقض برجام بودن این اقدام اشاره نشده اما به طور معمول چنین گزارشی زمانی به اعضا ارائه میشود که اقدام انجام شده به نوعی تخلف محسوب شود.
افزون بر این دو دیپلمات غربی که نامشان فاش نشده در گفتوگو با رویترز تائید کردهاند که اقدام ایران در تاسیسات هستهای اصفهان مفاد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را نقض میکند.
جمهوری اسلامی از نخستین سالروز خروج آمریکا از توافق هستهای روند کاهش اجرای تعهدات برجامی خود را در پنج مرحله آغاز کرد و در ماههای اخیر اقدامهای ناقض برجام خود را تشدید کرده است.
غنیسازی و ذخیره اورانیوم بیش از درصد و سقف مجاز و استفاده از سانتریفیوژهایی که در توافق هستهای منع شدهاند نمونههایی از این اقدامها به شمار میروند.
روحانی و به رخ کشیدن "توانمندی هستهای"
به نظر میرسد جمهوری اسلامی برای امتیاز گرفتن نه تنها به نقض برجام اقدام میکند بلکه به صراحت درباره آن نیز سخن میگوید. در تازهترین نمونه، رئیس جمهوری حسن روحانی صبح شنبه گفت: «توانمندی هستهای ما از هر زمان دیگر بیشتر است.»
به گزارش خبرگزاری ایرنا، روحانی با اشاره به راهاندازی یک زنجیره ۱۶۴ تایی سانتریفیوژ "آی آر ۶" گفت ایران امروز به لحاظ تکنولوژی به ساخت سانتریفیوژهای "آی آر۹" رسیده که ظرفیت غنیسازی آنها ۵۰ تا ۶۰ برابر مدلهای قدیمی است. مطابق برجام ایران اجازه ندارد برای غنیسازی اورانیوم از سانتریفیوژهای پیشرفته استفاده کند.
جمهوری اسلامی با استناد به بندی از برجام عدول از تعهداتش را "اقدامات جبرانی" یا متقابل در واکنش به اعمال تحریمهای آمریکا پس از خروج از توافق هستهای و انفعال سه کشور اروپایی طرف توافق برای فراهم کردن زمینه بهرهمند شدن ایران از برداشته شدن تحریمهای هستهای عنوان میکند.
ظاهرا گزارش آژانس درست زمانی در اختیار اعضا قرار گرفته که نشست سه روزه کمیسیون مشترک برجام برای احیای توافق هستهای در وین در جریان بود.
در این نشست که سه روز طول کشید و نهم آوریل خاتمه یافت برای نخستین بار از زمان خروج آمریکا از توافق هستهای نمایندگانی از ایالات متحده نیز به طور غیرمستقیم مشارکت داشتند.
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی و سرپرست مذاکرهکنندگان ایران شامگاه جمعه ضمن ابراز خوشبینی محتاطانه نسبت به نتیجه مذاکرات وین اعلام کرد دو کارگروهی که بررسی بازگشت ایران به تعهدات و رفع تحریمهای آمریکا را بر عهده داشتند گزارشهای خود را ارائه کردند و قرار شد اعضای نشست وین برای مشورت به پایتختهای خود بروند و گفتوگوها چهارشنبه آینده ادامه یابد.
ادامه مذاکره و هشدار درباره به بنبست رسیدن
عراقچی میگوید درباره این که تحریمهای چگونه برداشته شوند "بحث ادامه دارد" اما نشست وین باعث شد که دو طرف درک بهتری از مواضع یکدیگر پیدا کنند و "ما راه درازی در پیش داریم".
جمهوری اسلامی شرط بازگشت به تعهدات برجامی را لغو تحریمها اعلام کرده و آمریکا این کار را مستلزم اجرای این تعهدات میداند. برخی مسئولان دو کشور در هفتهها و روزهای اخیر به طور آشکار و تلویحی از احتمال احیای گام به گام برجام نیز سخن گفتهاند اما ایران همچنان بر لغو تمام تحریمها پافشاری میکنند که مورد قبول آمریکا نیست.
بنابر گزارشها یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا روز جمعه هشدار داد که پافشاری ایران برای رفع همه تحریمها به عنوان پیششرط احیای برجام ممکن است مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در وین را به بنبست بکشاند.
دویچه وله فارسی