دفاع از دفاع‌ناپذيرها
معترضان به اجلاس گروه ۲۰ خود را به شکل مجسمه های گلی در آوردند.
«گروه٢٠ همان راه‌حل‌هايي را مطرح مي‌کند که در ٢٠ سال گذشته در ايجاد جهاني برابر و پايدار ناکام مانده‌اند؛ بازار بيشتر، کسب‌و‌کارهاي بزر‌گ‌تر، دارايي بيشتر و قدري تغييرات جزئي براي درهم‌کوبيدن مشکلات. اما به چيزي فراتر از تغييرات جزئي نياز است. اين خود مدل است که از کار افتاده است». اين اظهارات «نيک دردن» بود درباره نشست گروه ٢٠ در هامبورگ آلمان؛ نشست دوروزه‌اي که روز جمعه آغاز شد، اما معترضان از اواسط هفته اعتراض خود را در خيابان‌هاي هامبورگ به راه انداخته بودند. ده‌ها هزار نفر از سراسر آلمان و شهرهاي ديگر اروپا از روز پنجشنبه خود را به هامبورگ رساندند تا عليه سياست‌هاي رياضتي، اقدامات ضدپناه‌جويي، ملي‌گرايي و نظامي‌گري نخبگان حاکم و دولت‌هاي ٢٠ اقتصاد بزرگ جهان اعتراض کنند.
معترضان مي‌گويند مدل اقتصادي زهواردررفته اين دولت‌ها موقعيت اقتصادي اکثريت را بيش از پيش متزلزل کرده و به رکود و بحران دامن زده، اما راهکارها به‌جاي فرصت‌دادن به بديل نئوليبراليسم، همان سياست‌هاي رياضتي تکراري است که در عمل يعني فشار بيشتر بر اکثريت فرودست و دست‌ودل‌بازي براي شرکت‌هاي چندمليتي و کسب‌و‌کارهاي بزرگ. جنگ‌طلبي و نظامي‌گري اين کشورها در منطقه هم به موج پناه‌جويي دامن زده، اما مرزهاي بسته پاسخي است به آوارگاني که قربانيان معاملات اسلحه و جنگ‌هاي نيابتي و مستقيم قدرت‌هاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي هستند. نکته طنز ماجرا آنکه مذاکرات با بحث تروريسم جهاني آغاز مي‌شود؛ امري که کشورهاي حاضر در نشست مي‌گويند مسئله مشترک آنهاست.
در چند روز منتهي به نشست گروه ٢٠ ، نيروهاي امنيتي بي‌شماري (چيزي حدود ٢٠هزار پليس) خيابان‌هاي هامبورگ را قرق کرده و جاده‌هاي اصلي هم مسدود شده‌اند. ماشين‌هاي آب‌پاش هم که به‌صف شده بودند دقيقا يک روز پيش از آغاز نشست کار خود را شروع کردند و جنبش اعتراضي تحت عنوان «به جهنم خوش آمديد» را هدف قرار دادند. برخورد نيروهاي امنيتي و معترضان روز پنجشنبه خبرساز شد و آن‌طور که خبرگزاري‌ها گزارش داده‌اند، حدود صد نفر زخمي برجاي گذاشت. درگيري‌ها در نهايت پنجشنبه‌شب به پايان رسيد، اما آرامش دومين شهر بزرگ آلمان ديري نپاييد و صبح روز جمعه، هم‌زمان با آغاز نشست و به‌راه‌افتادن اعتراضات خياباني، خشونت بار ديگر به شهر بازگشت.
پيش از تظاهرات گسترده اخير، مرکز هماهنگي بين‌المللي « نه به گروه ٢٠» که جنبشي است عليه اين نشست، در بيانيه‌اي چنين نوشت: «در دل شهرهاي ما درباره سياست‌هاي نئوليبراليسم و جنگ تصميم‌گيري مي‌شود؛ شهرهايي که به روي شهروندان بسته شده، نيروهاي پليس از آن حفاظت مي‌کنند و تعليق حقوق سياسي را هم تأييد مي‌کنند. اين تعطيلي دموکراسي تنها يک هدف دارد: دفاع از دفاع‌ناپذيرها. تظاهرات ما از جانب و براي جهاني متفاوت سخن مي‌گويد».
گروه‌ها و جنبش‌هاي مختلفي در روزهاي اخير عليه جهان اشباع‌شده از سرمايه‌داري به خيابان‌ها آمده‌اند. هدف معترضان درهم‌کوبيدن سرمايه‌داري و جهاني‌سازي است و هدف گروه ٢٠ دوام و قوام‌بخشيدن به آن.
نشست گروه ٢٠ اولين‌بار در سال ٢٠٠٩ در لندن آغاز شد و بنا بود انجمني از قدرت‌هاي بزرگ باشد که براي نجات سرمايه‌داري جهاني از بحران مالي سال ٢٠٠٨ و حمايت از توليدات داخلي تلاش مي‌کنند. با‌اين‌حال بحران اقتصادي امروز و اختلافات ميان اين کشورها چنان عميق و غيرقابل‌پيش‌بيني شده که بيشتر به نشستي براي حل اختلافات مي‌ماند. رهبران جهان در اين ديدار درباره اختلافات ريشه‌اي خود بر سر برخي مسائل به بحث مي‌نشينند؛ اختلافاتي نظير تغييرات آب‌و‌هوايي، تجارت آزاد، مهاجرت و چگونگي مقابله با کره‌شمالي.
باوجود همه مشکلاتي که رهبران گروه ٢٠ و ب
سياري از کشورهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي براي جمع کثيري از مردم جهان پديد آورده‌اند، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، روز گذشته و در نشست آغازين گروه ٢٠ گفت ميليون‌ها نفر اميدوارند گروه ٢٠ بتواند راه‌حلي براي مشکلات جهان ارائه دهد. او البته گفت اين راه‌حل‌ها تنها در صورتي حاصل مي‌‌شوند که آماده سازش باشيم.
محيط زيست يکي از مسائل مورد بحث در نشست روز گذشته گروه ٢٠ بود و در اين مورد اختلاف آمريکا و ديگر کشورها جنجالي‌تر و بيشتر است. دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري ايالات متحده، زماني کوتاه پس از به‌قدرت‌رسيدن، اين کشور را از توافق اقليمي پاريس خارج کرد و حالا برخي کشورهاي حاضر در نشست از جمله بريتانيا اظهار اميدواري کردند در اين اجلاس بتوانند آمريکا را قانع کند به اين توافق بازگردد. جاستين ترودو، نخست‌وزير کانادا، هم يکي ديگر از کساني است که مي‌خواهد درباره نکات مورد اختلاف بر سر تغييرات آب‌و‌هوايي با دونالد ترامپ گفت‌و‌گو کند. رهبران کشورهاي گروه ٢٠ در حالي براي بازگشت ايالات متحده به توافق پاريس و مقابله با تغييرات آب‌و‌هوايي تلاش مي‌کنند که تأمين مالي سوخت‌هاي فسيلي اين کشورها هنوز هم چهاربرابر انرژي‌هاي تجديدپذير است.
ديگر نمي‌توان سياست‌هاي پيشين را در توافق‌نامه‌ها پررنگ‌ولعاب بزک کرد و به خورد مردم داد. بيرون محل نشست، ده‌ها هزار نفر آمده بودند تا گواه اين ادعا باشند. بي‌شک همان‌طور که دردن مي‌گويد: «گروه ٢٠ نمي‌تواند از يک طرف مدعي سيستمي عادلانه‌تر باشد و از سوي ديگر همواره تسليم کسب‌و‌کارهاي بزرگ. توسعه بازارهاي مالي و «اصلاحات ساختاري» مانند آنچه در يونان تحميل شد، ابزارهاي سياسي شکست‌خورده‌اي هستند که به چنين نابرابري عظيم و فقدان اعتماد عميقي منجر شده‌اند».
سودابه رخش، شرق
