به گزارش شبکه CNN، عربستان سعودی با کمک چین برنامه موشکهای بالستیک خود را توسعه میدهد. طبق این گزارش، کاخ سفید در جریان بررسی این امر بوده، اما کنگره را مطلع نکرده است. دمکراتها ابراز خشمگینی کردهاند.
شبکه تلویزیونی "سیانان" با استناد به اطلاعات محرمانه سازمانهای اطلاعاتی آمریکا گزارش داد که عربستان سعودی با کمک چین دست به توسعه برنامه موشکهای بالستیک خود زده است.
طبق این گزارش که دیروز چهارشنبه ۱۵ خرداد (پنجم ژوئن) به وقت محلی منتشر شده، دولت آمریکا اطلاعاتی به دست آورده که نشان میدهد عربستان سعودی از طریق خریدهای اخیرش از چین هم دست به توسعه زیرساختهای موشکی خود زده و هم فناوریاش در این زمینه را ارتقا داده است.
شبکه سیانان با استناد به سه منبع آگاه گزارش داده است که سازمانهای اطلاعاتی آمریکا اطلاعات مربوط به حمایت پکن از برنامه موشکهای بالستیک ریاض را بررسی کردهاند، اما کاخ سفید این بررسیها را از کنگره مخفی کرده است.
به گفته ناظران، توسعه برنامه موشکی عربستان با کمک چین نه تنها تهدیدی برای منع گسترش تسلیحات موشکی در خاورمیانه است، بلکه در درازمدت نیز میتواند خطری برای اسرائیل محسوب شود. افزون بر این، اطلاع دولت آمریکا از همکاری ریاض و پکن در این عرصه و پنهان کردن آن از چشم کنگره، میتواند ائتلافهای منطقهای آمریکا نیز متزلزل کند.
به گزارش سیانان، اعضای دمکرات کنگره آمریکا از بیخبر ماندن از چنین اطلاعات مهمی خشمگین هستند، زیرا این اطلاعات نشانههای تلاش عربستان سعودی و جاهطلبی محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور را برای دستیابی به سلاحهای هستهای تقویت میکند.
گرچه دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، با وجود اعتراضات شدید در کنگره این کشور، برای مقابله با شبهنظامیان حوثی مورد حمایت ایران کماکان به عربستان سلاح میفروشد، اما بر اساس یک قرارداد بینالمللی منعقد شده در سال ۱۹۸۷ میلادی، حق فروش موشکهای بالستیک به ریاض را ندارد. به نظر میرسد که به همین دلیل عربستان برای دست یافتن به این موشکها به چین متوسل شده است.
ژانویه گذشته (اوایل بهمنماه سال ۹۷) برای نخستین بار روزنامه واشنگتن پست از ساخت یک کارخانه تولید موشکهای بالستیک در عربستان سعودی خبر داده و از آن به عنوان بخشی از "جاهطلبیهای نظامی و هستهای" محمد بن سلمان نام برده بود.
سکوت واشنگتن و ریاض
سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و سفارت عربستان سعودی در ایالات متحده از موضعگیری در قبال گزارش سیانان خودداری کردهاند. اما وزارت خارجه چین طی بیانیهای اعلام کرده است که پکن و ریاض دارای "روابط استراتژیک گستردهای" هستند و "همکاریهای دوستانهای در عرصههای مختلف از جمله در معامله تسلیحاتی" دارند. این قراردادها اما، به گفته وزارت خارجه چین، "ناقض قوانین بینالمللی نیستند" و تسلیحات هستهای و سلاحهای کشتار جمعی را نیز دربرنمیگیرند.
شبکه تلویزیونی سیانان در حالی خبر از پنهانکاری دولت ترامپ در رابطه با همکاری موشکی چین و عربستان میدهد که هنوز مدت زیادی از انتشار خبر صدور مجوز واشنگتن برای انتقال فناوری هستهای به ریاض نگذشته است.
تیم کین، سناتور دمکرات آمریکایی، سهشنبه گذشته خبر داده بود که وزارت انرژی ایالات متحده پس از به قتل رسیدن جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی، دو مجوز برای انتقال فناوری هستهای به عربستان سعودی صادر کرده است. گفته میشود که دولت ترامپ دو بار پس از قتل خاشقجی با سفارش خرید تکنولوژی هستهای از سوی عربستان موافقت کرده است. بار نخست ۱۸ اکتبر سال گذشته (۲۰۱۸) یعنی تنها ۱۶ روز پس از قتل خاشقجی و بار دوم ۱۸ فوریه سال جاری میلادی.
جمال خاشقچی، روزنامهنگار تبعیدی سعودی در آمریکا، روز دوم اکتبر سال گذشته میلادی پس از مراجعه به کنسولگری عربستان در استانبول، توسط یک تیم عملیات ویژه این کشور به قتل رسید. ریاض پس از مواجه شدن با فشارهای شدید بینالمللی، بالاخره پس از هفتهها پذیرفت که او توسط مأموران عربستان کشته شده است.
نمایندگان کنگره آمریکا و از جمله برخی نمایندگان جمهوریخواه با هرگونه معامله تسلیحاتی با عربستان تا روشن شدن موضوع پرونده قتل خاشقجی مخالفت میکنند.
دولت ترامپ با اعلام "وضعیت اضطراری ملی" بهدلیل تنش با ایران از قصد خود برای عملیاتی کردن ۲۲ معامله فروش سلاح به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اردن خبر داده است. رئیس جمهوری آمریکا میتواند با استفاده از برخی مفاد قانون کنترل تسلیحات ایالات متحده، در صورت اعلام "وضعیت اضطراری ملی" بدون مجوز کنگره هم اقدام به فروش سلاح کند.
خبرگزاری رویترز اما سهشنبه گذشته خبر داده بود که شماری از اعضای کنگره آمریکا در حال تهیه طرحهایی در راستای مقابله با قصد دولت ترامپ برای معامله تسلیحاتی ۸ میلیارد دلاری با سه کشور مزبور هستند. طبق این گزارش، قرار بوده که نخستین این طرحها در روزهای آینده برای رأیگیری به کنگره ارائه شود.