روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی در روز جمعه، ۳۱ خرداد (۲۱ ژوئن)، از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای عملیات نظامی علیه ایران و تغییر این تصمیم خبر داده است. این روزنامه به نقل از "منابع متعدد دولتی" آمریکا که از آنان نام نبرده نوشته است که رئیس جمهوری دستور حمله به نقاطی در داخل خاک ایران را صادر کرده بود اما پس از مشورت با دستیاران و مذاکره فشرده با رهبران کنگره، تصمیم خود را تغییر داد.
روز گذشته در واکنش به سرنگونی یک فروند پهپاد آمریکایی با موشک سپاه پاسداران جمهوری اسلامی، آقای ترامپ به رایزنی با مشاوران خود و همچنین مذاکرات فشرده با رهبران کنگره ایالات متحده پرداخت و به نوشته نیویورک تایمز، حتی تا ساعت هفت شب گذشته به وقت محلی همچنان انتظار حمله نظامی به ایران می‌رفت اما رئیس جمهوری تصمیم گرفت از واکنش نظامی صرفنظر کند.
این روزنامه به نقل از یک مقام ارشد دولتی نوشته است که در زمان لغو تصمیم رئیس جمهوری، مراحل اولیه اجرای عملیات نظامی انجام شده بود و از جمله تعدادی هواپیما برنامه پرواز خود را آماده کرده، چند کشتی در مواضع حمله قرار گرفته و موشک‌های تهاجمی برای پرتاب به اهدافی در داخل ایران آماده شده بودند اما این دستور ناگهان لغو شد.
مشخص نیست که لغو دستور آقای ترامپ نتیجه ملاحظات سیاسی داخلی و بین‌المللی بوده یا موضوعات تدارکاتی او را از این اقدام منصرف کرده است.
گفته شده است که قرار بود عملیات نظامی، احتمالا شامل انهدام ایستگاه‌های رادار و پایگاه‌ها و تجهیزات موشکی ایران، در ساعات شب صورت گیرد تا احتمال تلفات غیرنظامی و کشته شدن پرسنل نظامی به حداقل کاهش یابد. سخنگوی کاخ سفید از تایید یا تکذیب خبر لغو دستور رئیس جمهوری خودداری ورزیده است
روز گذشته، آقای ترامپ در پاسخ به سئوالی در این مورد که واکنش او نسبت به سرنگونی پهپاد آمریکایی چه خواهد بود گفت که "به زودی معلوم خواهد شد." اظهارات آقای ترامپ یادآور سخنان او قبل از حمله موشکی آمریکا به یک پایگاه نظامی سوریه در واکنش به استفاده حکومت آن کشور از اسلحه شیمیایی در آوریل سال ۲۰۱۷ بود. برخی منابع پیش‌بینی می‌کردند که وی در نظر دارد به عنوان یک اقدام تنبیهی عملیاتی را علیه مواضع نظامی ایران انجام دهد. آقای ترامپ گفته بود که اگر حمله به یک هواپیمای سرنشین‌دار صورت گرفته بود، وضعیت "به مراتب جدی‌تر بود."
روزنامه نیویورک تایمز نوشته است که مشاوران و مقامات دولت آمریکا در مورد واکنش نظامی اختلاف نظر داشتند و در حالیکه شماری از مقامات وزارت خارجه و شورای امنیت ملی با چنین اقدامی موافق بودند، منابع نظامی ابراز نگرانی می‌کردند که ممکن است حمله نظامی در حال حاضر به درگیری گسترده‌تر در منطقه منجر شود و آمریکاییان را به خطر اندازد. گفته می‌شود که حمله به پهپاد آمریکایی باعث تقویت موضع کسانی در دولت و کنگره شده است که از شدت عمل علیه جمهوری اسلامی به خصوص پس از ماجرای انفجار و حمله به نفتکش‌ها در خلیج فارس و دریای عمان حمایت کرده‌اند.
روز گذشته، مقامات کاخ سفید با رهبران کنگره در اتاق عملیات کاخ سفید ملاقات کردند و دیدگاه دولت در زمینه حمله سپاه پاسداران به پهپاد آمریکایی را برای آنان توضیح دادند. رهبران کنگره پس از این ملاقات خواستار تلاش آقای ترامپ برای کاستن از تنش شدند و از او خواستند قبل از هرگونه اقدام نظامی مجوز لازم را از کنگره کسب کند.
آقای ترامپ تاکید داشته است که پهپاد آمریکایی هنگام پرواز در آب‌های بین‌المللی هدف قرار گرفته که نقض قوانین مربوط به آزادی پرواز است اما مقامات جمهوری اسلامی گفته‌اند که به این پهپاد در داخل حریم هوایی ایران شلیک کردند.
نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل در نامه‌ای به شورای امنیت نوشته است که قبل از شلیک موشک، به پهپاد چند بار در مورد ورود به حریم هوایی ایران هشدار رادیویی داده شد. وی گفته است که جمهوری اسلامی خواستار جنگ نیست اما "مصمم است تا قاطعانه ازمرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود دفاع کند." در روزهای اخیر، مقامات مختلف جمهوری اسلامی بر دفاع از مرزهای ایران تاکید نهاده و همگی تجاوز به مرزها را "خط قرمز نظام" توصیف کرده‌اند.
هنوز مشخص نیست که دولت آمریکا و متحدان آن به عملیات نظامی روز گذشته سپاه پاسداران واکنشی نشان خواهند داد یا نه و در صورت بروز واکنش، آیا اقدام آمریکا شکل نظامی خواهد داشت یا به محدودیت های اقتصادی سنگین تری علیه جمهوری اسلامی منحصر خواهد ماند.
بی بی سی فارسی
