باوجود ابرهای تیرهای که همچنان در روابط ایالات متحده و روسیه به چشم میخورد، باید گفت واقعیت کاملا برخلاف اینهاست.
هرچند اختلافات طرفین با دعاوی مربوط به دخالت روسیه در انتخابات و هککردن اطلاعات حزب دموکرات در جریان انتخابات ریاستجمهوری شروع شد و بحرانهای نظامی و سیاسی دیگر نیز بر آن اثر گذاشت، بااینحال برعکس تصور رایج، بعضی مسائلی که به رسانهها کشانده نمیشود بیانگر آن است که روابط بین واشنگتن و مسکو در بهترین حالت بوده و این دو خود را برای یک شراکت قوی آماده میکنند.
با انتخاب دونالد ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا، رسانههای این کشور همه بر او شوریدند و او را متهم به آن کردند که دستساخته روسیه بوده و آنقدر ضعیف است که نخواهد توانست با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، مواجه شود. ترامپ همه این ادعاها را رد کرد و گفت اگر هم احتمالا روسیه در انتخابات دخالت کرده باشد در حدی نبوده که منجر به برد یا باخت یک نامزد شود. بااینحال آمریکاییها احتمال دخالت روسیه در انتخابات آمریکا را بیشتر دانستند؛ شاید به دلیل برخی اظهارات ترامپ که نشان میداد «شیفته» پوتین است. به دلیل همین فشارها بود که ترامپ مجبور شد تنشهایی را بین آمریکا و روسیه دامن بزند تا ثابت کند او یک «آمریکایی» راسخ است و مانند گذشتگان «روسیه» را دشمن کشورش میداند، اما واقعیت چیز دیگری بود و ترامپ با همان عملگرایی خاص خود و تمایل او به خارجکردن ایالات متحده از بحرانهای جهانی، هنوز هم به یک شراکت قوی با همتای روسی خود فکر میکند. او قصد دارد بهاینوسیله از هزینههای نظامی و دیپلماتیکی که واشنگتن بهخاطر آن متحمل شده، بکاهد. برایناساس میتوان اطمینان داشت که روابط آمریکا و روسیه روزبهروز قویتر شود و رفتهرفته همه موانع و سوءتفاهمهایی که حتی از دوران باراک اوباما، رئیسجمهور قبلی آمریکا، وجود داشت، از بین خواهد رفت.
یکی از نکات مهمی که این رویکرد را نشان میدهد، توافق دو کشور برای نخستین دیدار مشترک رهبران دو کشور در حاشیه اجلاس گروه ٢٠ (G٢٠) در هامبورگ آلمان در چندروز آینده است. آن چیزی که راه را برای این دیدار هموار کرد، سفر چندروز پیش هنری کیسینجر، وزیر خارجه اسبق آمریکا، به مسکو بود. گزارشها نشان میدهد این دیدار پیوندی وثیق با دیدار سران آمریکا و روسیه داشت و حتی رسانههای آمریکایی از «پروژه معامله با روسیه» دراینباره خبر دادند و گفتند کیسینجر مأمور آن شده است. او چندروز پیشتر وقتی سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در کاخ سفید بود، با او در واشنگتن دیدار داشت. آگاهان به تحرکات پشتپرده سیاست آمریکا میگویند کیسینجر ٩٤ ساله معمولا به جایی سفر نمیکند. او همیشه مثل «روباه قطبی» است و ظهورش اگر در جایی مشاهده شد باید آن را به مناسبتی و دلیلی دانست. دراینباره حرفهای زیادی گفته شده و میشود که قرار است چه معاملات و تفاهماتی صورت گیرد. بهخصوص در رابطه آمریکا و روسیه و نیز بهخصوص اینکه کیسینجر یکی از بازیگران اصلی دوران جنگ سرد بود و دیدارهای زیادی در همان دوران با آندره گرومیکو، همتای روسی خود، داشت. برایناساس میشود باور کرد که این میانجیگری امر کوچکی نبوده و میتواند به آرامش بیشتری بین طرفین منجر شده و برای همه جهانیان نیز مفید باشد.
اشارههایی که از آمریکا میآید بر این نکته تأکید دارند که ترامپ بعد از چند ماه برخوردهای سیاسی داخلی، حالا میرود تا توازن گذشته بین مسکو- واشنگتن را احیا کند. شاید دیدار آینده به نزدیکترشدن دیدگاههای آن دو در مورد تحولات خارجی و بحرانهای پراکنده کمک کند. واشنگتن نیز مانند مسکو به دنبال این است که رابطه بینشان مبتنیبر شراکت و همکاری باشد، نه برخورد و رویارویی. آن دو همدیگر را بهتر میشناسند و هرکدام مرزها و منافع دیگری را میداند. ازاینرو باید توافقی صورت گیرد و معاملاتی ترتیب داده شود، حتی اگر برای مدتی زمانبر باشد.
منبع: الخلیج / برگرفته از روزنامه شرق