به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



دوشنبه، مرداد ۲۳، ۱۳۹۶

درگیری سفیدبرترپنداران و مخالفان نژادپرستی در آمریکا

نژادپرستی بی‌نقاب
تظاهرات حامیان برتری نژاد سفید در آمریکا
بعدازظهر جمعه گروهی از معتقدان به برتری نژاد سفید در خیابان‌های شارلوتزویل آمریکا مشعل‌به‌دست شعار می‌دادند «زندگی سفیدها مهم است». این اعتراض که برای جلوگیری از برداشته‌شدن مجسمه یکی از فرماندهان جنگ داخلی آمریکا از پارکی در این منطقه بود، این سفیدپوستان ملی‌گرا را از چندین گروه ملی‌گرای دیگر متمایز می‌کرد؛ به‌ویژه گروه‌هایی نظیر کو‌کلوکس‌کلان و نئونازی‌ها. آنها دیگر چهره‌های خود را نمی‌پوشاندند و نقابی بر چهره نداشتند و از ارتباطشان با ایدئولوژی راست افراطی هراسی نداشتند؛ امری که نشان‌دهنده عادی‌سازی روبه‌رشد جنبش‌های معتقد به برتری نژادی سفیدپوستان در ایالات ‌متحده و هم‌پوشانی آنها با رئیس‌جمهوری این کشور است.

تظاهرات روز جمعه زمینه اعتراضات گسترده‌تر روز شنبه را چید. روز بعد صدها ملی‌گرای آمریکایی در شهر شارلوتزویل ایالت ویرجینیا به خیابان‌ها آمدند و موجی از خشونت‌ به راه انداختند که به کشته‌شدن زنی ٣٢‌ساله منجر شد. بهانه نئونازی‌ها، کوکلوکس‌کلان‌ها و هواداران ترامپ موسوم به «بچه‌های مغرور» و دیگر گروه‌های فاشیستی برای تظاهرات هم همان بود: برداشته‌شدن مجسمه یکی از فرماندهان جنگ داخلی آمریکا از پارکی در شارلوتزویل. اجازه این تظاهرات صادر شده بود و صبح روز شنبه ده‌ها نفر از شبه‌نظامیان مجهز به تفنگ‌های ساچمه‌ای و شکاری برای حفاظت از تظاهرکنندگان نئونازی در خیابان‌ها مستقر شدند. این شبه‌نظامیان مانند نیروهایی اشغالگر کنترل مرکز شهر را در دست گرفتند؛ بدون آنکه نیروهای پلیس با آنها مقابله کنند. در تمام روز نازی‌ها با اسپری فلفل و دیگر تجهیزات به مخالفان‌شان حمله می‌کردند و پلیس هم مانند رهگذران به تماشای این خشونت می‌پرداخت؛ اما بعدازظهر شنبه گروهی دیگر این‌بار در اعتراض به تظاهرات نژادپرستان سفیدپوست راهی خیابان‌های همان منطقه شدند. کوتاه زمانی پیش از آغاز تظاهرات، جیمز الکس فیلدز جوان ٢٠‌ساله خودروی خود را کنار خیابان پارک کرد و منتظر تجمع معترضان شد. او که براساس گزارش‌ها یکی از نئونازی‌های آمریکایی است، سپس با سرعت خودروی خود را به معترضان کوبید و ١٩ نفر را زخمی کرد و یک زن جوان را هم کشت. پلیس می‌گوید راننده خودرو درحال‌حاضر بازداشت شده و اکنون نیز با اتهام «قتل درجه دو» روبه‌رو است. با شدت‌گرفتن درگیری‌ها، وضعیت فوق‌العاده در این منطقه اعلام شد و‌ تری مکل‌آلیف، فرماندار ویرجینیا، گفت «من برای تمام برترپندارهای سفید و نازی‌ها که به شارلوتزویل آمده‌اند، یک پیام دارم، ساده و روشن: برگردید خانه‌هایتان». مقام‌های رسمی درعین‌حال گفته‌اند دو نفر از نیروهای پلیس ایالتی نیز پس از سقوط هلیکوپتری که در حال گشت‌زنی در محل در ارتباط با خشونت‌ها بوده، کشته شده‌اند.

ساعاتی پس از حملات روز شنبه دونالد ترامپ در بیانیه‌ای بدون نام‌بردن از گروه‌های راست‌گرای و خشونت‌های این گروه‌ها خواستار پایان «نمایش مفرط نفرت، خصومت و خشونت بسیاری از طرف‌ها شد». او در حالی بر «بسیاری از طرف‌ها» تأکید کرد که ناظران منتظر محکوم‌کردن شورش راست‌گرایان افراطی از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا بودند و نه سرزنش تظاهرات صلح‌آمیز ضدفاشیست‌ها. بعدازظهر شنبه ترامپ در کنفرانسی مطبوعاتی بار دیگر از پاسخ‌دادن به این سؤال خبرنگاران که آیا خشونت نازی‌های آمریکا را محکوم می‌کند یا نه، سر باز زد و در جواب درخواست‌ها برای محکومیت راست‌های افراطی از اتاق خارج شد.

در‌این‌حال جمع کثیری از کنشگران، نمایندگان حزب دموکرات و نیز شماری از قانون‌گذاران حزب جمهوری‌خواه، از رئیس‌جمهوری آمریکا به خاطر نام‌نبردن از شماری از گروه‌های سفیدبرترپندار در محل، مانند نئونازی‌ها و کوکلوکس‌کلان‌ها انتقاد کرده‌اند. از‌جمله منتقدان به ترامپ، مارکو روبیو، رقیب درون‌حزبی جمهوری‌خواهان در جریان کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری است که گفته «برای ملت بسیار مهم است که از رئیس‌جمهوری آمریکا، شرح رخدادهای شارلوتزویل را آن‌طور که واقعا صورت گرفته، بشنود؛ یک حمله تروریستی به دست سفیدبرترپندارها». بیل کلینتون، رئیس‌جمهوری اسبق آمریکا، نیز می‌گوید همان‌طور که باید از آزادی بیان دفاع کرد، باید خشونت، نفرت و برترپنداری سفیدپوستان را رد کرد.

به باور تحلیلگران بسیاری برآمدن دونالد ترامپ و رئیس‌جمهوری او به سفیدپوستان ملی‌گرای آمریکایی دل و جرئت داده است؛ هرچند دفاع از چنین ایدئولوژی‌هایی نه امری جدید است و نه بی‌سابقه. آنچه جدید است، در واقع فراهم‌آمدن شرایطی برای آنهاست تا ایدئولوژی برتری نژادی خود را بدون هیچ‌گونه نقابی بیان و عیان کنند. برای آنها به‌دوش‌کشیدن القابی مانند نئونازی و نژادپرست ننگین نیست و حالا آنها احساس می‌کنند یک‌ بار دیگر بخشی از چشم‌انداز سیاسی مسلط ایالات‌ متحده‌ هستند. علاوه بر تساهل تاریخی نسبت به برتری سفیدها در آمریکا، حساسیت‌ها نسبت به ظهور سفیدبرترپنداری هم اندک بوده است.
سال ٢٠٠٩ وزارت امنیت داخلی آمریکا گزارشی تهیه کرد و در آن نسبت به تهدید برجسته تروریستی گروه‌های سفیدبرترپندار هشدار داد. این گزارش البته با انتقادهای شدیدی مواجه شد و این وزارتخانه در نهایت به‌ خاطر فشارهای سیاسی گزارشش را پس گرفت و گروهی را که مشغول تهیه این گزارش بودند، منحل کرد. حتی وقتی تهدیدهای ایدئولوژیک سفیدبرترپندارها جذب انتخابات ریاست‌جمهوری ٢٠١٦ و کمپین ترامپ شد، هم بسیاری آن را با انواع و اقسام ترفندها رفع و رجوع کردند. بر پایه یکی از افسانه‌های آمریکایی نژادپرستی در گذر زمان از بین می‌رود؛ اما واقعیت این است که نژادپرستی با هنجارهای سیاسی مسلط همسان است و رویدادهای شارلوتزویل هم نشان می‌دهد نژادپرستی به شکل ابتدایی خود در حال شکل‌گیری و ظهور است.

شرق