تجمع دراویش گنابادی در شمال شرقی ایران



آرامگاه "ملا سلطان‌محمد بیدختی گنابادی"

گزارش ها از تجمع دراویش گنابادی در عبادتگاهی در شهر بیدخت در نزدیکی گناباد در شمال شرقی ایران حکایت دارد. منابع مستقل از جمله شاهدان عینی شمار معترضان را بیش از ۵ هزار نفر اعلام کرده اند. 



مصطفی آزمایش، سخنگوی دراویش نعمت اللهی در گفت و گو با بی بی سی علت این تجمع را اعتراض به "هتک حرمت" قطب دراویش گنابادی و تهدید به تخریب "مزار سلطانی" یکی از عبادتگاه های دراویش اعلام کرده است.

نورعلی تابنده که پیروانش او را مجذوبعلیشاه می خوانند، قطب دراویش گنابادی است که هفته گذشته به دلیل انجام مراسم تدفین درگذشتگان گنابادی در "مزار سلطانی" به دادگاهی در تهران احضار شده بود.

استقرار شماری از معترضان در اطراف و صحن آرامگاه

به گفته منابع نزدیک به دراویش گنبادی، وکیل آقای تابنده به شعبه ۲۳ دادگاه انقلاب تهران مراجعه کرده اما نماینده دادستان وکالت او را نپذیرفته و خواستار حضور قطب دراویش گنابادی در دادگاه شده است.

پیشتر گفته شده بود که مقام های قضایی پذیرفته اند که با توجه به سن بالا و جایگاه آقای تابنده، نماینده ای برای تفهیم اتهام نزد او بفرستند.
به گفته منابع مطلع در پی اعتراض وکیل دراویش گنابادی به این موضوع، مقام های قضایی تهدید کرده اند که "مزار سلطانی" شهر بیدخت را تخریب می کنند.

زارا نورایی، از منابع نزدیک به دراویش گنابادی در گفت و گو با بی بی سی تایید کرده است که جمع کثیری از پیروان دراویش گنابادی که به آنها در اصطلاح "فقرا" می گویند، در شهر بیدخت دست به تجمع زده اند.

خانم نورایی می گوید شماری از دراویش گنابادی در اعتراض به تهدید مقام های قضایی وارد این محل شده اند و حتی برخی با نصب چادر، شب را نیز در محل سپری می کنند تا مانع تخریب احتمالی آرامگاه اقطاب دراویش شوند.

یکی از دراویش حاضر در تجمع شهر بیدخت گفت که ظرفیت صحن مزار سلطانی تکمیل شده و جمع زیادی نیز در اطراف آن مستقر شده اند.

این شاهد عینی به بی بی سی گفت که آرامش در شهر بیدخت برقرار است و نیروهای امنیتی و انتظامی حضور محسوسی در شهر و مزار سلطانی ندارند.

افزایش فشارها به دراویش گنابادی

بیدخت در نزدیکی شهر گناباد، در استان خراسان رضوی، آرامگاه "ملا سلطان‌محمد بیدختی گنابادی" ملقب به سلطانعلیشاه، قطب سلسله نعمت‌اللهی مشهور به گنابادی است که دراویش به آن مزار سلطانی می گویند.

این محل آرامگاه شماری دیگر از قطب های سلسله نعمت اللهی و از عبادتگاههای دراویش گنابادی است.

منابع نزدیک به دراویش گنابادی می گویند که شماری از دراویش طی روزهای گذشته احضار و احکام زندان برخی دیگر و حتی دراویشی که حکم تعلیقی داشتند بدون برگزاری دادگاه تازه ای، اجرا شده است.

مقام های قضایی در گناباد و تهران دراویش را به تخریب "مزار سلطانی" تهدید کرده اند.

پیش از این مقام های نظامی و انتظامی، حسینه دراویش گنابادی را در شهر بروجرد در شمال شرقی ایران تخریب کرده بودند و حسینیه دیگری را نیز در شهر قم با حمله شبانه با خاک یکسان کرده بودند.

مجاور حسینه گنابادی ها در قم، منزل مسکونی دو تن از دراویش هم قرار داشت که با تخریب آن، تبدیل به پارکینگ عمومی شد.

آقای تابنده که پیروانش او را مجذوبعلیشاه می‌نامند، در سال‌های پس از انقلاب اسلامی مدتی معاون وزارت ارشاد و معاون وزارت دادگستری بوده است

پیروان شاه نعمت الله ولی در سده های اخیر به سه شاخه ذوالریاستینی (منورعلیشاهی)، گنابادی (سلطانعلی شاهی) و صفایی (صفی علیشاهی) تقسیم شده اند.

اعتقادات طریقت گنابادی نسبت به شاخه های دیگر به اهل شریعت نزدیک تر است و پیروان این شاخه مکان های تجمع خود را به جای خانقاه، "حسینیه" می نامند.

رهبر یا "قطب" فعلی دراویش گنابادی نورعلی تابنده، معروف به مجذوبعلی شاه است که احضار او به دادگاه موج جدید اعتراض پیروانش را به دنبال داشته است.

آقای تابنده از مهر ماه ۱۳۷۱ پس از درگذشت محبوب علیشاه، قطب پیشین سلسله گنابادی با فرمان وصیتی او، با لقب طریقتی "مجذوب علیشاه" جانشین وی شده است.

او تحصیل کرده رشته حقوق در فرانسه است و پیش از انقلاب اسلامی در ایران علاوه بر فعالیت در وزارت دادگستری، وکالت شماری از روحانیون و مبارزان علیه حکومت شاه را به عهده داشته است.

آقای تابنده پس از انقلاب، مدتی معاون وزارت ارشاد اسلامی، مدیر سازمان حج و زیارت و معاون وزارت دادگستری بود اما در سال ۱۳۵۹ به درخواست شخصی بازنشسته شد.

فعالیت دراویش گنابادی در دوره جمهوری اسلامی با فراز و فرودهایی همراه بوده اما فشار بر دراویش گنابادی در سال های اخیر در ایران افزایش چشمگیری یافته است.

گروهی از روحانیان شیعه و مسئولان نهادهای مذهبی در ایران از گرایش روزافزون جوانان به اعتقادات عرفانی و صوفی گرایانه اظهار نگرانی کرده و این اعتقادات را گمراه کننده دانسته اند.