انجمن قلم آمریکا، نسرین ستوده، نویسنده، وکیل، و یکی از رهبران جنبش زنان و مدافع حقوق کودکان در ایران را به عنوان برندۀ جایزۀ ۲۰۱۱ انجمن قلم/جایزۀ آزادی برای نوشتن باربارا گلداسمیت اعلام کرد.
ستوده در تاریخ ۱۳ شهریور دستگیر شد و به ۱۱ سال زندان برای دفاع صریح خویش از موکلانش که بعد از انتخابات خرداد ۱۳۸۸ دستگیر شدند، و برای مصاحبه هایی که با سازمانهای حقوق بشری و مطبوعات در این خصوص انجام داده بود محکوم شده است.
این جایزه، که برای احترام به چهره های ادبی بین المللی که به دلیل اقدام به و یا دفاع از حق آزادی بیان مورد آزار قرار گرفته و یا زندانی شده اند بر پا شده است، در برنامه سالانۀ انجمن قلم در تاریخ ۶ اردیبهشت ۱۳۹۰ در موزۀ تاریخ طبیعی شهر نیویورک اعطاء خواهد شد. برندۀ جایزۀ صلح نوبل شیرین عبادی، دوست نزدیک و همکار خانم ستوده، در برنامه انجمن قلم در ۶ اردیبهشت حاضر خواهد شد و جایزه را از طرف او خواهد پذیرفت. خانم عبادی، نویسندۀ کتاب بیداری ایران و کتاب خاطرات به تازگی منتشرشدۀ “قفس طلایی: سه برادر، سه انتخاب، یک سرنوشت” برای انجام مصاحبه در خصوص این رویداد آمادۀ مصاحبه خواهد بود.
کوآمه آنتونی آپیا، رییس انجمن قلم آمریکا گفت: “نسرین ستوده نه تنها مظهر روح جایزۀ انجمن قلم/جایزۀ آزادی برای نوشتن باربارا گلداسمیت است، بلکه مظهر روح این سال استثنایی نیز هست. وی افزود: “به عنوان یک نویسنده، به عنوان یک فعال، و به عنوان یک وکیل، او خود را وقف یک ایدۀ ساده و نیرومند کرده است: این اصل که حقوق تضمین شده توسط قانون مطلق هستند و متعلق به همگان می باشند. در لحظه ای که زنان و مردان سراسر جهان بطور مسالمت آمیز به حمایت از یکدیگر ایستاده اند تا این حقیقت بسیار اساسی را مجددا از آن خود سازند، او در یکی از بدنام ترین زندانهای جهان است و این مایۀ شرم دولت ایران است. با تقدیم این جایزه، ما احترام خود را به او ادا می کنیم و همراه با میلیونها ایرانی که وی از حقوق آنها دفاع می کند و منشاء الهام آنها شد می ایستیم و از افراد و دولت های سراسر جهان می خواهیم تا در درخواست برای آزادی فوری وی به ما بپیوندند.”
نسرین ستوده که ۴۷ سال سن دارد و مادر دو فرزند خردسال است، فعالیتهای خود را به عنوان کنشگر در سال ۱۳۷۰ به عنوان تنها نویسندۀ زن نشریۀ ملی- مذهبی دریچۀ گفتگو آغاز کرد. یکی از اولین پروژه های وی آماده ساختن چندین مصاحبه، گزارش و مقاله در خصوص زنان ایرانی به مناسبت روز بین المللی زن بود که مرجع تصمیم گیری نشریه کلیۀ مقالات وی را رد کرد. پس از اتمام درجۀ کارشناسی ارشد در رشتۀ حقوق بین الملل در دانشگاه شهید بهشتی، نسرین ستوده در امتحان کانون وکلا در سال ۱۳۷۴ قبول شد اما هشت سال طول کشید تا بتواند پروانۀ وکالت بگیرد و در این دوره روی روزنامه نگاری تمرکز پیدا کرد و در چندین روزنامۀ اصلاح طلب مانند روزنامۀ جامعه مشغول به کار شد. وقتی بالاخره در سال ۱۳۸۲ پروانۀ وکالت خویش را دریافت کرد، زمینۀ کاری خود را حقوق زنان و کودکان قرار داد و همچنین به نوشتن مقالات در بارۀ این مسایل ادامه داد. موکلان وی شامل فعالان حقوق زنان که در میان آنان می توان از جمله فعالان کمپین خانه به خانۀ یک میلیون امضاء برای تغییر، روزنامه نگارانی مانند عیسی سحرخیز، فعالان سیاسی مانند حشمت الله طبرزدی، از سازمان جبهۀ دموکراتیک، و شخص شیرین عبادی نام برد. وی همچنین وکالت نوجوانانی که بدلیل جرایمی که زیر سن ۱۸ سال مرتکب شده اند به اعدام محکوم شده اند، و فعالان معترض ایرانی که در سرکوب بعد از انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۳۸۸ دستگیر شده اند را به عهده داشته است.
در تاریخ ۷ شهریور ۱۳۸۹، ماموران امنیتی به منزل و محل کار نسرین ستوده حمله کردند و پرونده ها و اسناد وی را ضبط کردند. در تاریخ ۱۳ شهریور ۱۳۸۹، وی به دادسرای ویژۀ زندان اوین احضار شد و سپس به اتهام “تبلیغ علیه نظام،” “همکاری با مرکز مدافعان حقوق بشر،” و “توطئه برای برهم زدن نظم عمومی” دستگیر شد. وی از دسترسی به وکیل خود منع شد و ملاقات های وی با خانواده اش ظرف چندین ماه پس از دستگیری اش بسیار محدود بودند.
در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۸۹، شعبۀ ۲۶ دادگاه انقلاب نسرین ستوده را به مجموع ۱۱ سال زندان– یک سال برای “تبلیغ علیه نظام” و مجموع ده سال برای “اقدام علیه امنیت ملی،” و “عدم رعلیت حجاب اسلامی در یک فیلم سخنرانی” محکوم کرد. دادگاه همچنین وی را از حرفۀ وکالت و از سفر به خارج از کشور به مدت ۲۰ سال محروم کرد، محکومیتی که بعد از آزادی وی از زندان آغاز خواهد شد و عملا وی را در ایران محصور نموده و از ادامۀ حرفه اش برای باقی عمرش منع خواهد کرد.
از زمان دستگیری اش تا کنون، برای اعتراض به بازداشت و بد رفتاری داخل زندان اوین، نسرین ستوده بارها دست به اعتصاب غذا زده است و حتی یک بار به مدت ۱۱ روز از پذیرفتن آب نیز امتناع کرده است. طبق گزارشات، وی مقدار قابل توجهی وزن از دست داده است و سلامتی وی به شدت ضعیف شده است. وی در بند ۲۰۹ زندان اوین، جایی که اکثر مدت بازداشتش را در آنجا در سلول انفرادی گذرانده است به سر می برد. ستوده هنوز در انتظار تصمیم دادگاه تجدید نظر در خصوص پروندۀ خویش می باشد.
امروزدر زمان اعلام جایزه اش در نیویورک، مدیر برنامۀ آزادی برای نوشتن، لاری سیمز “روحیۀ سازش ناپذیر نسرین ستوده در مبارزه برای عدالت، تساوی، و حکومت قانون در ایران” را ستود.
لاری سیمز گفت: “ازهمان آغاز، نسرین ستوده اصرار بر بیان واقعیت های ناگفتۀ ایران پس از انقلاب داشت.” وی افزود: “نسرین ستوده با به خطر انداختن آزادی خویش، تلاش کرده است تا مبارزات زنان، موارد مربوط به نوجوانان زیر ۱۸ سالی که گرفتار مشکلات سیستم قوۀ قضاییۀ ایران شده اند، آرمان های نویسندگان، روزنامه نگاران، و ایرانیان عادی برای شرکت در بحث باز و آزاد در مورد آیندۀ کشور، همگی مورد توجه قرار گیرند. در واقع کلیۀ این امور مورد توجه قرار گرفته اند چون وی را به زندان انداخته اند و این خود نشان می دهد که حکومت ایران چگونه حکومتی است و این واقعیت که او یک قهرمان است و الهام بخش میلیونها نفر از هموطنان خویش است نیز نشان می دهد که مردم ایران چگونه مردمی هستند.”
لاری سیمز به همراهی آپیا از دولت اوباما خواست تا مقامات ایرانی را تحت فشار بگذارد تا کشور خویش را با انقلاب حقوق بشری که سراسر خاورمیانه را در بر گرفته است همگام کنند و ستوده، یکی از بارز ترین سمبل های این ارزش های جهانی در ایران را آزاد کنند. وی گفت: “ریس جمهور احمدی نژاد مکررا ازخیزش های مردمی در منطقه تمجید کرده ، در حالیکه درست در همین زمان، نیروهای امنیتی ایران به شکل خشونت آمیزی اعتراضات مسالمت آمیز مردمی را در ایران سرکوب کرده اند. چه در ایران و چه در خارج از کشور، هیچکس از این دورویی غافل نیست.”
نویسنده ، مورخ و عضو انجمن قلم باربارا گلداسمیت جایزۀ انجمن قلم/جایزۀ آزادی برای نوشتن باربارا گلداسمیت را تامین می کند. این بیست و پنجمین سالی است که این جایزه یک چهرۀ بین المللی که به دلیل استفاده از و یا دفاع از حق آزادی بیان مورد آزار قرارگرفته و یا زندانی شده است را مورد تمجید قرار می دهد. نامزدهای این جایزه توسط انجمن قلم بین المللی و هر یک از ۱۴۵ مراکز انجمن قلم تشکیل دهندۀ آن در سراسر جهان تعیین می شوند، و سپس توسط مرکز انجمن قلم آمریکا و هیئت مشورتی متشکل از برخی از برجسته ترین متخصصان دراین زمینه بررسی می شوند. هیئت مشورتی جایزۀ انجمن قلم/باربارا گلداسمیت شامل کارول بوگارت، معاون سازمان دیده بان حقوق بشر، وارطان گریگوریان، ریس سازمان کارنگی، جوان لیدم-اکرمن، معاون بین المللی انجمن بین المللی قلم، آریه نیر، رییس موسسۀ جامعۀ باز، و جول سایمون، مدیر کمیتۀ حمایت از روزنامه نگاران است.
جایزۀ آزادی برای نوشتن در امتداد فعالیت های سالیانۀ انجمن قلم در حمایت از بیش از۹۰۰ نویسنده و روزنامه نگاری است که در حال حاضر مورد تهدید قرار گرفته و یا در زندان به سر می برند. چهل و پنج زن و مرد از سال ۱۹۸۷ این جایزه را دریافت کرده اند و ۳۲ نفر از ۳۶ نفری که در زمان دریافت جایزه در زندان بودند، متعاقبا آزاد شده اند.
مرکز انجمن قلم در آمریکا، بزرگترین مرکز از ۱۴۵ مرکز انجمن قلم بین المللی است که قدیمی ترین سازمان حقوق بشری جهان و قدیمی ترین سازمان بین المللی ادبی محسوب می شود. برنامۀ آزادی برای نوشتن مرکز انجمن قلم در آمریکا برای محافظت از آزادی نوشتن در هرکجا که در معرض خطر باشد تلاش می کند. این مرکز از حقوق نویسنده ها و روزنامه نگارانی که به زندان افتاده اند، مورد تهدید قرار گرفته اند، مورد آزار قرار گرفته اند، و یا در حین انجام حرفه شان مورد حمله قرار گرفته اند در سراسر جهان دفاع می کند.