هزاران نفر از روزنامه‌نگاران و سیاست‌مداران کُرد گرفته تا معلمان و قضات و نظامیان را روانه زندان کرده و همه صداهای مخالف را خاموش تا امروز پیروزی يكه‌تازي‌اش را به جشن بنشیند. تلاش‌های چند ماه گذشته رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، نتیجه داد و اکثریت مردم این کشور در همه‌پرسی تاریخی روز گذشته ترکیه به تغییر ١٨ اصل قانون اساسی ترکیه رأی «آری» دادند.
آمارها البته متفاوت بود و در‌حالی‌که خبرگزاری دولتی آناتولی از شمارش ٩٩ درصد آرا و پیروزی کمپین «آری» با ٥١,٣٨ درصد آرا خبر می‌داد، گزارش کمیته عالی انتخابات ترکیه از شمارش ٦٥ درصد آرا حکایت داشت. با‌این‌همه گزارش بسیاری از رسانه‌های ترکیه و انگلیسی‌زبان از پیشتازی کمپین «آری» خبر می‌دهند.
حالا راه برای تغییر نظام پارلمانی ترکیه به نظام ریاستی هموار شده و اردوغان می‌تواند زورگویی‌های خود را به شکلی قانونی پیش ببرد و تا سال ٢٠٢٩ قدرت را در اختیار داشته باشد. در پی پیروزی کمپین «آری» نه‌تنها حق مجلس مبنی بر بازخواست وزرا و دولت یا اعطای اختیارات ویژه به برخی از وزرا لغو می‌شود؛ بلکه رئیس‌جمهوری، رئیس کشور و رئیس دولت خواهد بود و اختیار تعیین و اخراج وزرا و معاونان خود را خواهد داشت. اردوغان حالا می‌تواند همه‌پرسی برگزار کرده و فرمان‌های حکومتی صادر کند.رئیس‌جمهوری ترکیه در ماه‌هاي اخير فضایی خاص را در ترکیه ایجاد کرد و سپس از مردم خواست در انتخاباتی «آزاد» و با «عقل سلیم» به تغییراتی به نفع او رأی دهند. کودتای نافرجام ١٥ جولای ترکیه نیز به کمک اردوغان آمد و او به این بهانه وضعیتی اضطراری در ترکیه برقرار کرد و سپس در یک پاک‌سازی بی‌سابقه هزاران نفر از مخالفان را به اتهام دست‌داشتن در این کودتا به حبس محکوم کرد.
اردوغان از بمب‌گذاری‌های یک سال اخیر ترکیه و بحران‌های امنیتی هم نهایت استفاده را برد و با استفاده از رسانه‌هایی که در انحصار خود داشت، این‌طور به مردم القا کرد که رأی «نه» به منزله ادامه بی‌ثباتی است. این در حالی است که به گفته مخالفان دولت، اردوغان خود با ماجراجویی‌هایش در منطقه و برهم‌زدن گفت‌و‌گو‌های صلح با گروه پ‌ک‌ک و سرکوب شدید کُردهای این کشور به بی‌ثباتی در این کشور دامن زد و در نهایت با استفاده از این بی‌ثباتی‌ها به تثبیت قدرت خود پرداخت
اگرچه کمپین «آری» در کارزار روز گذشته پیروز شد؛ اما بر پایه همین آمار و ارقامی که در برخی گزارش‌ها به تقلب نیز آلوده است، ترکیه به دو دسته مساوی موافق و مخالف اردوغان و اصلاحات پیشنهادی او تقسیم شده و حتی در استانبول که یکی از پایگاه‌های اصلی حزب عدالت و توسعه به شمار می‌رود، رأی «نه» بیشتر بوده و برای اولین بار مردم استانبول به اردوغان پشت کرده‌اند.
اگرچه کمپین «آری» در کارزار روز گذشته پیروز شد؛ اما بر پایه همین آمار و ارقامی که در برخی گزارش‌ها به تقلب نیز آلوده است، ترکیه به دو دسته مساوی موافق و مخالف اردوغان و اصلاحات پیشنهادی او تقسیم شده و حتی در استانبول که یکی از پایگاه‌های اصلی حزب عدالت و توسعه به شمار می‌رود، رأی «نه» بیشتر بوده و برای اولین بار مردم استانبول به اردوغان پشت کرده‌اند.
نتیجه همه‌پرسی و پیروزی شکننده اردوغان با همه ضرب و زور چند ماه اخیرش گویای این واقعیت است که ترکیه بیش از هر زمان دیگری دوقطبی شده و محمل تنش‌های داخلی. پیروزی کارزار «آری» می‌تواند به تشدید مقابله کرد‌ها (پ‌ک‌ک) با اردوغان بینجامد و بار دیگر جرقه درگیری‌های خونین ترکیه را بزند. دموکراسی نوینی که زمانی اردوغان با اشتیاق از آن سخن می‌گفت و به کشورهای منطقه عرضه می‌کرد، اکنون محو شده و جای خود را به سلطنتی خودکامه داده است.
گروه جهان،سودابه رخش: روزنامه شرق
