به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



یکشنبه، مهر ۰۲، ۱۳۹۱

پايان جست‌وجو براي يافتن ذره گريزپا
اعلام قاطعانه كشف «بوزون هيگز»
فاطمه كاظمي
نتايج جديد از برخورددهنده بزرگ هادرون نشان مي‌دهد كه جست‌وجو براي ذره بوزون هيگز به پايان رسيد و كشف اين ذره قطعيت يافت. گروهي از دانشمندان كه در سرن (سازمان تحقيقات هسته‌اي اروپا) در مرز سوييس و فرانسه، در جست‌وجوي ذره بوزون هيگز بودند، با قطعيت خبر كشف بوزون هيگز را اعلام كردند. گفتني است بوزون هيگز يكي از ذرات بسيار مهم در دنياي فيزيك ذرات و عاملي است كه به ماده جرم مي‌دهد. بوزون هيگز آخرين ذره يافت‌نشده فيزيك ذرات بود كه كشف آن براي كامل شدن نظريه‌هاي فيزيك بسيار ضرورت داشت. براي پديد آوردن ذرات بوزون هيگز، ذرات را در يك شتاب‌دهنده بزرگ و قوي مانند برخورددهنده بزرگ هادرون، با انرژي بسيار زياد به يكديگر برخورد مي‌دهند. البته اين ذرات هيگز زمان بسيار كوتاهي دوام دارند و پس از آن به ذرات ديگر يا پرتوهاي نور تبديل مي‌شوند. اما پرسشي كه هم‌اكنون مطرح مي‌شود اين است كه آيا اين ذره تازه كشف‌شده، همان بوزون هيگز است يا ذره‌اي ديگر، چراكه خود سرن نيز از عبارت محتاطانه ذره «شبه‌هيگز» نام برده است. در پاسخ بايد گفت هنوز هم بايد بررسي‌ها و تحقيقات بسياري انجام شود تا مشخص شود اين ذره همان هيگز معروف است يا خير و آيا مي‌تواند مدل استاندارد فيزيك را به عنوان بهترين نظريه‌ درباره ذرات و نيروها، كامل كند يا خير. گفتني است روز چهارشنبه 14 تير، نشست خبري مهمي با حضور فيزيكدان‌هايي چون «پيتر هيگز» در سرن برگزار شد. دانشمندان در آن نشست گفتند ذره‌اي را مشاهده كردند كه با انتظارات آنها از ذره بوزون هيگز مطابقت مي‌كند. محققان سال گذشته در برخورددهنده بزرگ هادرون، نخستين شواهد را از ذره گريزپاي هيگز به دست آوردند. از آن زمان تاكنون آنها اطلاعات بسيار گسترده‌اي را از تعداد بيشماري برخورد با انرژي زياد بررسي كرده‌اند تا احتمال خطا را كاهش دهند. معيار اعلام خبر يك كشف، پنج سيگما است كه در اين حالت احتمال خطا يك در‌ميليون است، به بيان ديگر دانشمندان 999/99‌درصد اطمينان دارند كه ذره‌اي جديد كشف كرده‌اند. اما اكنون دانشمندان با قطعيت 9/5 سيگما، كشف بوزون هيگز را اعلام كردند. به بيان ساده‌تر، احتمال عدم وجود ذره بوزون هيگز يك در 550‌ميليون است. يافتن ذره هيگز شكافي را در مدل استاندارد فيزيك ذرات پر مي‌كند. در واقع بوزون هيگز آخرين قطعه از پازل مدل استاندارد فيزيك بود.