متن‌های اعلام شده از سوی ایران و آمریکا
درباره ی «بیانیه لوزان» متفاوت است.
ساعاتی پس از «بیانیه لوزان» در سوئیس، تعدادی از نزدیکان آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، و عده ای از نمایندگان مجلس از این تفاهم انتقاد کردند. از جمله یک عضو کمیسیون امنیت مجلس دستاورد غرب را بیشتر از ایران دانست.
حسین شریعتمداری، نماینده رهبر جمهور اسلامی در روزنامه کیهان، در سخنان کوتاهی گفت که «اسب زین شده را داده‌ایم و افسار پاره تحویل گرفته‌ایم».
به گزارش خبرگزاری فارس، وی بامداد روز جمعه، ۱۴ فروردین، تصریح کرد: «نام توافق دو مرحله‌ای را بیانیه مطبوعاتی گذاشتیم. »
ایران و کشورهای گروه ۵+۱ روز پنج‌شنبه، ۱۳ فروردین، پس از هشت روز مذاکره با انتشار بیانیه‌ای درباره چهارچوب توافق جامع هسته‌ای به تفاهم رسیدند.
پس از این توافق اولیه، طرفین تا پایان ماه میلادی ژوئن، سه ماه آینده، برای تدوین توافق نهایی فرصت دارند.
این اتفاق در حالی است که پیشتر آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مخالفت خود را با دو مرحله‌ای شدن توافق احتمالی هسته‌ای میان ایران و گروه ۵+۱ اعلام کرده بود.
در همین حال نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران نیز در انتقاد از نتیجه مذاکرات لوزان گفت که دستاورد طرف غربی در این مذاکرات از طرف ایرانی «بیشتر» بوده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، منصور حقیقت‌پور، این عضو کمیسیون امنیت ملی، اضافه کرد: «وضعیت آنها ۶۰ و حتی ۷۰ به ۴۰ و ۳۰ بوده است.»
وی تصریح کرد: «ظریف و تیم مذاکره‌کننده به معنای واقعی و آشکار به وظیفه نمایندگان تعدی کردند، به طوری که پروتکل الحاقی که از اختیارات نمایندگان مجلس بود ظریف خود در این زمینه تصمیم‌گیری کرده و قطعاً مجلس پاسخگویی در این زمینه را در اولین جلسات هفته آینده در دستور کار قرار می‌دهد.»
بر اساس توافق ایران و گروه ۵+۱ در لوزان، تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران اعلام کرد که تا مدتی پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هسته‌ای را «داوطلبانه» اجرا خواهد کرد.
بر پایه پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هسته‌ای که در دولت محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران، امضا شد، اما به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسید، بازرسان آژانس مجاز خواهند شد هر زمانی که لازم می‌دانند از تاسیسات هسته‌ای ایران بازرسی کنند.
از سوی دیگر تعدادی از منتقدان توافق حاصل شده در مذاکرات لوزان نیز اعلام کردند که متن‌های اعلام شده از سوی ایران و آمریکا درباره این توافقات متفاوت بوده است.
از جمله خبرگزاری فارس در یادداشتی به قلم یاسر جبرائیلی اعلام کرد کهمتن اعلام شده از سوی وزارت خارجه ایران درباره «خلاصه‌ای از مجموع راه حل‌های تفاهم شده برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک» با متن منتشر شده در سایت رسمی وزارت خارجه آمریکا در همین باره «تفاوت‌هایی نگران‌کننده» دارد.
به گفته آقای جبرائیلی، در متن وزارت خارجه آمریکا تصریح شده که «ایران موافقت کرده است برای ۱۵ سال در فردو غنی‌سازی نکرده و تحقیق و توسعه مرتبط با غنی‌سازی نیز در این سایت انجام ندهد». این درحالی است که در متن وزارت خارجه ایران آمده است: «تأسیسات هسته‌ای فردو به مرکز تحقیقات هسته‌ای و فیزیک پیشرفته تبدیل خواهد شد.»
پذیرفتن غنی‌سازی محدود اورانیوم تنها در تاسیسات نظنز، تبدیل سایت فردو به مرکز تحقیقاتی، بازطراحی بین‌المللی رآکتور آب سنگین اراک، انتقال سانتریفیوژهای غیرفعال ایران به انبار، کاهش ذخیره اورانیوم و البته نظارت مرتب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از جمله تعهدات ایران بر اساس توافق لوزان اعلام شد.
همزمان با انتقاد از نتیجه مذاکرات لوزان برخی از نمایندگان مجلس ایران نیز از اظهارات باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، انتقاد کردند.
از جمله سخنگوی کمیسیون امنیت مجلس ایران با انتقاد از اظهارات باراک اوباما و، به گفته او، تفاوت محتوای بیانیه کاخ سفید با بیانیه مطبوعاتی لوزان افزود: «مجلس نسبت به اظهارات طلبکارانه و باج‌خواهانه کاخ سفید موضع‌گیری خواهد کرد.»
به گزارش خبرگزاری مهر، حسین نقوی حسینی اضافه کرد: «ادعاهای اوباما و محتوای بیانیه کاخ سفید در خصوص مسائل هسته‌ای ایران دارای مسائلی بود که شائبه‌های زیادی را ایجاد می‌کرد؛ از جمله پرداختن به موضوعات غیرهسته‌ای مثل تروریسم، صنعت دفاعی و موشکی ایران و اتهام تهدید امنیتی ایران برای کشورهای منطقه و رژیم صهیونیستی.»
وی تصریح کرد: «این اظهارنظرها شائبه‌هایی را ایجاد می‌کند که تیم مذاکره‌کننده باید نسبت مذاکرات با این اظهارات را روشن کرده و شفاف موضع‌گیری کند.»
باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، با «تاریخی» توصیف کردن تفاهم صورت‌گرفته در لوزان، خطاب به مردم ایران گفت که «می‌خواهيم بر اساس منافع مشترک خود با شما تعامل داشته باشيم و اين توافق چشم‌اندازی را برای رفع تحريم‌ها ارائه می‌کند».
او در عین حال تاکید کرد که نگرانی‌های واشینگتن در مورد ایران همچنان پابرجاست: به عنوان حکومتی که همچنان از تروریسم حمایت می‌کند، دست‌هایی در بی‌ثباتی خاورمیانه دارد و هم‌پیمانان و دوستان آمریکا، مانند اسرائیل را تهدید می‌کند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «باید این موضوع روشن شود که در صورت توافق نهایی، آیا تهدیدها، تحریم‌ها و فشارها به بهانه‌های دیگر ادامه می‌یابد و یا طرف غربی به تعهدات خود پایبند خواهد بود؟»
آقای نقوی حسینی اضافه کرد: «اگر قرار باشد بعد از توافق هسته‌ای، تحریم‌ها به بهانه‌های دیگر ادامه پیدا کند، توافق بی‌نتیجه خواهد بود.»
بر اساس توافق ایران و کشورهای گروه ۵+۱ در لوزان، اتحادیه اروپا اعمال تحریم‌های اقتصادی و مالی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را خاتمه خواهد داد و ایالات متحده نیز اجرای تحریم‌های مالی و اقتصادی ثانویه مرتبط با هسته‌ای را، همزمان با اجرای تعهدات عمده هسته‌ای ایران به نحوی که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی‌آزمایی شود، متوقف خواهد کرد.
در همین زمینه جان کری، وزیر خارجه آمریکا، تاکید کرد که اگر تهران بر اساس تفاهم عمل نکند، تحریم‌ها مجددا اعمال خواهد شد.
تنظیم از احمد رضایی
تنظیم از احمد رضایی
