يك زن براي تمام فصول
آنجلا مرکل
هنگامي كه شما ميبينيد يك دختر هشت ساله در مترو برلين از مادرش ميپرسد كه آيا ممكن است كه آنها يك صدراعظم مرد داشته باشند، شما ميفهميد كه بعضي چيزها در آلمان تغيير كرده است. حكومت يك زن در اين كشور نه تنها به يك نُرم جديد براي ميليونها كودك آلماني شامل دختران 7 تا 10 ساله، كه به تنها نُرم طبيعي اين كشور تبديل شده است. من از آنجلا مركل براي اينكه الگوي دختران من شده خيلي متشكرم اما انقلاب آرام او سوالاتي را ايجاد كه به معناي زير سوال رفتن يك زن است. آلمان به هيچوجه قهرمان برابري جنسيتي نيست. هنوز براي يك زن آلماني رشد در دنياي كسب و كار سخت است. در گزارش شكاف جنسيتي جهاني كه از سوي انجمن اقتصادي جهاني منتشر شده، آلمان در مكان سيزدهم قرار گرفت در حالي كه ايسلند در صدر جدول بوده و ايالات متحده مكان بيست و دوم قرار دارد. اما خانم مركل يك تاثير چشمگير و مثبت در اين كشور داشت. هنگامي كه او 13 سال پيش رييس حزب دموكرات مسيحي شد، سياست آلمان كاملا تحت تسلط مردان درجه يك بود. ايده قرار گرفتن يك زن در راس امور اجرايي در دفتر صدراعظم يك گزاره بود كه چندان جدي نبود. امروز همان مردان درجه يك، مانند پير اشتاين بورك از حزب سوسيالدموكرات رقيب خانم مركل در انتخابات اخير، در پشت فرهنگ كنوني قرار گرفته است. آنها با لحن تندي از حكومت يك زن مانند خانم مركل انتقاد ميكنند و هر حمله آنها به مركل تاثير منفي در رايدهندگان زن دارد. در نتيجه آقاي اشتاين بورك بهشدت آرا خود را ميان زنان از دست ميدهد.
به عنوان مثال خانم مركل موجي از سياستمداران زن راه انداخته است. در سال 2005، زماني كه او براي نخستين بار صدراعظم شد، تنها يك زن در راس يكي از 16 ايالت آلمان قرارداشت اما امروز چهار فرماندار زن وجود دارد و اميدواري بسياري براي زنان براي رقابت براي موقعيتهاي رهبري در احزاب آلماني وجود دارد.
مهمتر از همه، خانم مركل كليشهها را تغيير داده است. يك قرن پيش بسياري از مردم معتقد بودند كه زنان بيش از حد احساسي هستند به يك سرپرست مرد نياز دارند. با اين حال خانم مركل، اين فرض بد را به وجود آورده كه در اين جامعه عقلانيت مردان در حال انجماد است. در سال 2008، پس از وقوع جنگ روسيه با گرجستان، من همراه خانم مركل در سفر به تفليس با ميخاييل ساكاشويلي، رييسجمهور گرجستان ديدار داشتم. خانم مركل تا آن موقع تنها يك ديدار با ولاديمير پوتين، رييسجمهور كنوني روسيه (نخست وزير وقت روسيه) داشت. او در گفتوگو با روزنامهنگاران در هواپيما ديدگاهش درباره بحران را توصيف كرد. آنچه او گفت محرمانه ماند اما او گفت آن دو مرد احساسات خود را تحت كنترل ندارند و به همين دليل آنها كشورهاي خود را به فاجعه ميبرند.
صدراعظم زن مانند يك پناهگاه در يك فصل سرد مانند بحران اقتصادي يورو بود. در نظر بگيريد برخي از همتايان اروپايي مرد او در آن زمان: سيلويو برلوسكوني كه نميتواند ميل جنسي را تحت كنترل كند، نيكولاس ساركوزي تندرو يا ويكتور اوربان در مجارستان چگونه براي نوسان پوپوليستهاي اروپاي مركزي هزينه ميدهند. يا جورج پاپاندرو، نخست وزير يونان پس از رسيدن به يك توافق تجاري با شركاي بينالمللي به طور ناگهاني با درخواست همهپرسي ملي روبهرو ميشود و پس از هرج و مرج او سقوط ميكند اما از خانم مركل چنين اشتباه بزرگي سر نميزند. بر خلاف برخي ديگر از سياستمداران برجسته، خانم مركل قادر به حفظ نفس خود هنگام ورود به مذاكرات بيپايان در نشستهاي سران اروپاست.او فقط بر مسائلي كه خود در دست دارد تمركز ميكند و اين به معناي بيهوده بودن برنامه برخي از سران ديگر كشورها و دولتها نيست. اين را سيلك موهر، يكي از همكاران من در «دي ولت» ميگويد كه سياست اروپا در بروكسل را تحت پوشش قرار ميدهد.
اجازه دهيد مردان درجه يك به مبارزه خود ادامه دهند، آنها براي خود چالهيي ميكنند اين يكي از تاكتيكهاي مركل است. البته اين تلاش به آنها كمك ميكند كه درك كنند مركل ديگر آن دختر كوچكي نيست كه هلموت كوهل، صدراعظم پيشين آلمان او را به اين نام ميناميد و قبلا قدرت را در حزب دموكرات مسيحي در دست گرفت.
بخشي از آنچه خانم مركل موثر بر آن بود، يكي ارائه الگوي رهبري محافظهكارانه است كه تاكيد زيادي بر مسائل مربوط به زنان ندارد. اما اين به نگراني بسياري از فمينيستهاي سنتي منجر شده است. آليس شوارزر، سردبير يك مجله فمينيستي ميگويد: در ميان زنان اين دلخوري وجود دارد كه در حقيقت واقعيت است كه بسياري از امتيازات به نفع زنان نيست. او نميخواهد با تاكيد بر جنبههاي زنان مردم را بيشتر تحريك كند.
نتيجه يك چيز پارادوكس است. زنان حرفهيي جوان در آلمان به راحتي براي قرار گرفتن در پستها مورد توجه قرار ميگيرند اما آنها بايد تمام طول راه مطابق سياستهاي مركل باشند. اين طبيعي است كه آنها ميگويند، وجود مركل به آنها كمك كرده است تا آنها خود را در موقعيتهاي بالا تصور كنند.
اما آنها به سختي تشخيص ميدهند زندگينامه او راهحلي براي مشكلي كه در ذهن بسياري از زنان جوان و تحصيل وجود دارد، ارائه نميدهد كه چگونه ميتوان يك زندگي حرفهيي را با داشتن خانواده و كودكان تركيب كرد. خانم مركل فرزنداني ندارد و هرگز تا به حال همزمان كار خانه و حرفهيي را انجام نداده است. اين مساله به ويژه دشوار است كه بتوان خود را با فضاي زندگي و كار را در حالي كه هنوز كليشههاي جنسيتي وجود دارد، هماهنگ كرد. پس خانم مركل براي دختران و ديگران، هرگز نميتواند تجربه آگاهانهيي از صدراعظم مرد باشد؟ آنها مقايسه خواهند كرد زماني كه در نهايت يك مرد به دفتر صدراعظم ميرود. اين اميدواركننده خواهد بود اما آنها حتي در ذهن خود تصور نميكنند كه ممكن نيست آنها بتوانند موقعيت بالايي را به دليل جنسيتشان به دست بياورند. من به عنوان يك پدر اميدوارم كه در دوره ديگري از دولت مركل حتي فرهنگ مردسالار آلمان شروع به بازتر شدن خواهد كرد و نه تنها براي زناني مانند آنجلا مركل، كه ثابت شده است كه او ميتواند با مردان در بازيهاي خود مقابله كند.
?دبير سرويس خارجي روزنامه آلماني ديولت نيويورك تايمز|ترجمه شده در گروه جهان «اعتماد»
تیرگی احتمالی روابط آمریکا و آلمان؟
«احتمال شنود» مکالمات مرکل
اندکی از انتشار تازهترین گزارشها در مورد شنود شهروندان خارجی و مقامهای عالیرتبه سیاسی دیگر کشورها به دست سازوکارهای امنیتی آمریکا نگذشته است، که نگرانی شدید مقامهای آلمانی، باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا را به واکنش وا داشت.
رئیسجمهوری آمریکا اول آبان ماه به آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان اطمینان داد که سازمان امنیتی آن کشور مکالمات او را شنود نمیکند. این موضوع در گفتوگویی تلفنی مطرح شد؛ پس از آنکه خانم مرکل با باراک اوباما تماس گرفت تا در مورد «احتمال شنود» مکالمات خود با او گفتوگو کند. اندکی پیش از آن آلمان چنین اقدامی را «غیر قابل پذیرش» نامیده بود. تازهترین تنشهای دیپلماتیک بین مقامهای کشورهای همپیمان در دو سوی اقیانوس آرام، پس از آن شکل گرفته است که هفتهنامه اشپیگل در گزارشی که اول آبان منتشر کرد این احتمال را به میان آورد که آمریکا تلفن همراه آنگلا مرکل را شنود میکند. این موضوع را سخنگوی دولت نیز مطرح کرد؛ «آلمان اطلاعاتی دریافت کرده است که احتمالا آمریکا تلفن مرکل را شنود کرده است». اوباما پس از تماس تلفنی مرکل به او گفته است تلفن او شنود نشده و نخواهد شد. سخنگوی دولت آلمان پیشتر گفته بود «چنین موضوعی اگر ثابت شود، بر اعتماد متقابل تاثیر جدی خواهد گذاشت». دو روز پیش از گفتوگو با مرکل، رئیسجمهوری آمریکا با همتای فرانسوی خود نیز گفتوگوی تلفنی داشت تا در مورد شنود دهها میلیون شهروند فرانسوی طی تنها یک ماه توضیح دهد؛ موضوعی که با انتشار گزارشی در این مورد در روزنامه لوموند با واکنش مقامهای فرانسوی روبهرو شده بود. در مورد فرانسه کاخ سفید بیانیهای نیز منتشر کرده است که بنا بر آن رئیسجمهوری آمریکا به همتای فرانسوی خود گفته برخی از اخبار انتشار یافته «تحریف» شدهاند. پیش از آن وزیر خارجه فرانسه گزارش لوموند را «حیرتآور» خوانده بود و سفیر آمریکا در پاریس نیز برای ادای توضیحات به وزارت خارجه احضار شده بود. اما موضوع شنود تنها محدود به همپیمانان اروپایی آمریکا نیست و تازهترین گزارشها، این را در مورد کشورهای جنوبی قاره آمریکا نیز مطرح کردهاند. در همان زمان که لوموند گزارش شنود فرانسویها را منتشر کرد، اشپیگل آلمانی نیز از قول ادوارد اسنودن، پیمانکار سابق سازمانهای اطلاعاتی آمریکا که موضوع شنود را برملا کرده است، نوشت آژانس امنیت ملی آمریکا ایمیلهای فلیپه کالدرون، رئیسجمهوری پیشین مکزیک را تحت نظر داشته است. یک ماه قبل نیز بک برنامه خبری در برزیل، گزارش داده بود که آژانس امنیت ملی آمریکا به جاسوسی و کسب اطلاعات از ایمیلها، مکالمات تلفنی و پیامکهای دیلما روسف، رئیسجمهوری برزیل و انریکه پینا نیتو رئیس جمهوری مکزیک پرداخته است. عمده گزارشهای جاسوسی و شنود اطلاعاتی بر اساس مدارکی منتشر شدهاند که ادوارد اسنودن در اختیار رسانههای گذاشته است. آقای اسنودن در حال حاضر در روسیه پناهنده است. آمریکا او را تحت پیگرد قضایی قرار داده است.
رادیو فردا
|