وداع با سوسیالیست سرسخت
تلفظ صحیح نام کاملش به اسپانیایی «هوگو رافائل چاوس فریاس» بود. گفته بود میخواهد تا سال 2030 در سمت ریاستجمهوری باقی بماند. دیشب اما پس از ماهها دست و پنجه نرم کردن با سرطان درگذشت. چاوز به هنگام مرگ تنها ۵۸ سال داشت. او در دو سال گذشته برای معالجه بیماری بارها به کوبا سفر کرد.
در یکی از آخرین سخنرانیهای رادیوییاش، شنودندگان را با این جمله شگفت زده کرده بود: « تا بیست سال دیگر در قدرت میمانم، از هم اکنون همه شما به جشن 77 سالگی من دعوت هستید.» «نیکلاس مادورا» معاون رییسجمهوری ونزوئلا اما شب گذشته، در حالی که گریان بود در تلویزوین دولتی ظاهر شد و خبر مرگ چاوز را اعلام کرد. حال چاوز و وضعیت تنفسی او از ساعات اولیه روز گذشته «بحرانی» گزارش شده بود. هوگو چاوز که یک نظامی بود از سال 1998 به عنوان رئیسجمهوری ونزوئلا دست یافته بود و در سال گذشته نیز برای یکبار دیگر در انتخابات این کشور پیروز شده بود.
اگر چه بیماری سرطان هیچگاه به او اجازه نداد که سوگند رسمی خود را به جا آورد. هوگو رافائل چاوز فریاس در ۲۸ ژوئیه ۱۹۵۴ در ایالت باریناس ونزوئلا بهدنیا آمد. والدین او هر دو معلم مدرسه بودند. آنها شش فرزند دیگر هم داشتند و نسبتا فقیر بودند. هوگو چاوز به دبیرستان دانیل اولیری در شهر باریناس رفت و بعد از آن به آکادمی علوم نظامی ونزوئلا در کاراکاس وارد شد. او در کنار تحصیل، بیسبال هم بازی میکرد و سرگذشت سیمون بولیوار، و ارنستو چهگوارا را مطالعه کرد. او در سال ۱۹۷۵ با نمرات ممتاز فارغالتحصیل شد.
سرهنگ چاوز در فوریه ۱۹۹۲ تلاش کرد دولت کارلوس آندرس پرز را سرنگون کند. اما شکست خورد و به زندان افتاد. او بعد از گذراندن دو سال حبس آزاد شد و حزبش بنام جنبش جمهوری پنجم را از نو بهراه انداخت. در سال ۱۹۹۸ در انتخابات ریاستجمهوری نامزد و پیروز شد. چاوز پس از به قدرت رسیدن یک برنامه اصلاحات اجتماعی را آغاز کرد و به سرمایهگذاری در زیرساختهای کشور و ایجاد سیستم خدمات درمانی رایگان و پرداخت یارانه غذایی به فقرا روی آورد.
چاوز برای اینکه ارتباطش را با مردم قطع نکند، هر هفته در رادیو و تلویزیون حاضر میشد و شهروندان را تشویق میکرد که به او تلفن کنند و سوالاتشان را مستقیما از او بپرسند. در بهار سال ۲۰۰۲ اعتصابات سراسری کشور را فراگرفت و چاوز بعد از اینکه سعی کرد کنترل صنعت نفت را در دست بگیرد، در آوریل برکنار شد.
اما طرفداران او که عمدتا از طبقه تهیدست ونزوئلا بودند، به خیابانها ریختند و تنها دو روز بعد چاوز به کاخ ریاستجمهوری بازگشت.
او در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۰۶ با کسب ۶۳ درصد آرا پیروز شد. او طرحی ارائه کرد که اجازه میداد تا پایان عمر رئیس جمهوری باقی بماند. این طرح در یک همهپرسی با نظر مثبت ۵۴ درصد رأیدهندگان به تصویب رسید.
شرق – مازیار خسروی