کاشان ـ باغ فین
کاشان عروس زیبایی است که با خنچه زیبا و رنگارنگ میراث معنوی و مادیش نقل و نباتِ لذت و پولکِ شادابی و نشاط و آرامش را به گردشگران هدیه می کند این عروس پرآوازه تاجی درخشان از عظمت و شکوه با نام " مسجد آقا بزرگ" بر سر و پیراهنی جواهرنشان ازمعماری بی نظیر و ارزشمند خانه های تاریخی با درخشش نگینهایی از نام علما ، شعرا ، مشاهیر و فرازنگان برجسته علمی، فقهی، ادبی و هنری بر تن دارد که سرچشمۀ زایش علم و ادب و فقه و فرهنگ و هنر و مایه افتخار ایرانیان در سراسر جهان شده است.
این خطۀ کویری پر دُرّ و گوهر هنرخیز و هنرمندپرور با طعم شربت شیرین و جان افزای گلاب، عطر متبرک گل محمدی و کلوچه و باقلوای خوشمزه اش کام گردشگران را شیرین می کند آنگونه که این شیرینی و شادابی و نشاط از سفر به زادگاه سهراب، کمال الملک، محتشم ، غیاث الدین جمشید برای همیشه در ذائقه آنها مضاعف و ماندگار می شود.
کلوچه برای اولین بار در جهان در قرن هفتم میلادی در ایران پخته شد. کلوچه به معنی تکه نان گرد از کلمه روسی (کولیچ Кулич)وارد زبان فارسی شدهاست که اصل این کلمه یونانی از واژۀ ( κόλλιξ کولیکس) گرفته شده و واژه انگلیسی آن هم Kulichاست.
اثرات مفید گلاب در سلامتی
براساس مدارک جدید، ایرانیان اولین قومی بودند که از «گل سرخ»، اسانس و گلاب را به روش تقطیر به دست آوردند و سپس این فن را به سایر نقاط دنیا انتقال دادند. «ابن سینا» دانشمند بزرگ ایرانی، تحقیقات وسیعی در مورد استخراج اسانس ها به روش تقطیر داشته است.
نام گلاب با فرهنگ سنتی و باورهای مذهبی مردم نیز درآمیخته است. گلاب خاص ایران است و جالب آن که فقط در شهر کاشان به عمل می آید.
پرورش گل محمدی با تاریخ «قمصر» عجین شده است. هر چند امروزه گلاب گیری از «قمصر» به «نیاسر» یکی از بخش های دیگر کاشان گسترش پیدا کرده، ولی گلاب قمصر در نوع خود هم چنان بی رقیب مانده است.
گلاب کاشان در پیشینه ی ادبیات ایران نیز رسوخ کرده و جایگاه ویژه ای داشته است، به طوری که شعرا برای تلطیف اشعار خود از نام گلاب با آمیزه ای از معشوق خود نام می برده اند.
از تقطیر مجدد گلاب، فرآورده ای به دست می آید که به آن « گلاب دو آتشه » می گویند. اگر مجداً گلاب دو آتشه را تقطیر کنند گلاب غلیظی از نظر اسانس به دست می آید که فوق العاده معطر بوده و در حقیقت گلاب ناب و خالص است.
سفر به کاشان و اطراف آن، حتی نا نطنز و اطراف اصفهان، یک روزه و 24 ساعته امکان پذیر است. پس از خروج از تهران، 4 ساعت بعد می توانید خود را در کاشان واطراف آن ببینید و برای یک روز تا یک هفته لذت ببرید...
بازدید از هر یک از خانههای قدیمی شهر که بازگوکننده داستان و روایتی از زندگی هستند از جذابیت خاصی برخوردار است. هر چند ممکن است سیستم سنتی حیاط مرکزی با اتاقهای دورتادور، باغچهای با درختان انار و درختچههای گل محمدی و حوضی در میان آن؛ پنجرههای ارسی و شیشههای رنگی شبیه به نظر برسد ولی با توجه به تفاوتهای موجود میان آنها نمیتوان با بازدید یکی، از دیگر خانهها صرف نظر کرد.
.
خانه طباطبایی را میتوان دو خانه دانست که ماهرانه در یک ساختمان جای گرفتهاند و از جذابیت خاصی برخوردار است. پس از آن، خانه بروجردی، متعلق به حاج جعفر نطنزی یا داماد طباطبایی است که 18 سال زمان برد تا ساخته شود. نقاشیهای دیواری و طرح گچبریهای این بنا آثاری از صنیعالملک و کمالالمک، نقاشان معروف دوره قاجار است. تفاوت خانه عباسیان با دیگر خانهها در این است که بانی برای مناسب کردن خانه با گسترش خانواده، مجموعهای از 6 بنا با فضایی بزرگ و اتاقهای متعدد میسازد.
از تمامی جاذبهها سخن به میان آمد، جز بازار که در خیلی از شهرها یکی از جذابیتهای اصلی است. بازار بزرگ کاشان نیز یکی از دیدنیترین نقاط است و نباید از دست داد.
در کویر و بیابان همواره واحهها و مناطق سرسبز از جذابیت خاصی برخوردار هستند. باغ فین با درختانی کهن و با صدای خوشآهنگ آب و کوشک زیبای میان آن از این جذابیت برخوردار بوده است. اما ناخودآگاه با یادآوری خاطره قتل امیرکبیر در حمام فین و وضعیت نابسامان درختان، غمی احساس میشود. لازم به ذکر است باغ فین یکی از 9 باغ ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است که سال گذشته به ثبت رسید.
به طرف غرب و به شهر سرسبز نیاسر کاشان میرویم. باغهای گل نیاسر مشهوراند اما آبشار و آسیابی که در نزدیکی واقع شده و آتشکده نیاسر نیز از شهرت بسیار برخوردارند. در این منطقه همچنین یکی از آثار منحصربهفرد تاریخی متعلق به دوره اشکانی به نام غار ریس واقع شده است. این غار دستکند با راهروهای متعدد در 3 طبقه بنا شده و بسیار دیدنی است.
در سمت غرب کاشان، شهر شاعر معاصر، مشهد اردهال واقع شده که جذابیتهای خاص خود را دارد. مشهد اردهال ماههای اردیبهشت و مهر به مناسب سالروز مرگ و تولد سهراب سپهری میزبان تعداد زیادی از گردشگران علاقهمند به این شاعر است. به علاوه دومین جمعه ماه مهر و مراسم قالیشویان، تنها مراسم مذهبی که براساس تقویم خورشیدی برگزار میشود نیز گردشگران را فرا میخواند.
از تمامی آبادیهای سخن بهمیان آمد اما سفر، بدون دیدن کویر که مهر تأییدی خواهد بود بر درک مجموعه کامل نخواهد شد. بنابراین به منطقه آران و بیدگل در فاصله تقریبی 12 کیلومتری شمال غرب کاشان میرویم. در این منطقه آثاری در خور از جمله امامزاده هلال بن احمد و مسجد قاضی واقع شده ولی کویر مرنجاب و کاروانسرای عهد صفوی مرنجاب که از موقعیت خوبی نسبت به دریاچه نمک برخوردار است، هدف اصلی است. در راه آران و بیدگل، روستای نوشآباد با فاصله 4 کیلومتری از آران، یکی از مراکز عمده سکونت فلات ایران واقع شده است. شهر زیرزمینی نوشآباد هر چند میتوان گفت فقط یافت شده و مرمتی برای انجام بازدید صورت نگرفته اما از جذابیت خاصی برخوردار است.
قمصر
بازدید از هر یک از خانههای قدیمی شهر که بازگوکننده داستان و روایتی از زندگی هستند از جذابیت خاصی برخوردار است. هر چند ممکن است سیستم سنتی حیاط مرکزی با اتاقهای دورتادور، باغچهای با درختان انار و درختچههای گل محمدی و حوضی در میان آن؛ پنجرههای ارسی و شیشههای رنگی شبیه به نظر برسد ولی با توجه به تفاوتهای موجود میان آنها نمیتوان با بازدید یکی، از دیگر خانهها صرف نظر کرد.
.
خانه طباطبایی را میتوان دو خانه دانست که ماهرانه در یک ساختمان جای گرفتهاند و از جذابیت خاصی برخوردار است. پس از آن، خانه بروجردی، متعلق به حاج جعفر نطنزی یا داماد طباطبایی است که 18 سال زمان برد تا ساخته شود. نقاشیهای دیواری و طرح گچبریهای این بنا آثاری از صنیعالملک و کمالالمک، نقاشان معروف دوره قاجار است. تفاوت خانه عباسیان با دیگر خانهها در این است که بانی برای مناسب کردن خانه با گسترش خانواده، مجموعهای از 6 بنا با فضایی بزرگ و اتاقهای متعدد میسازد.
از تمامی جاذبهها سخن به میان آمد، جز بازار که در خیلی از شهرها یکی از جذابیتهای اصلی است. بازار بزرگ کاشان نیز یکی از دیدنیترین نقاط است و نباید از دست داد.
در کویر و بیابان همواره واحهها و مناطق سرسبز از جذابیت خاصی برخوردار هستند. باغ فین با درختانی کهن و با صدای خوشآهنگ آب و کوشک زیبای میان آن از این جذابیت برخوردار بوده است. اما ناخودآگاه با یادآوری خاطره قتل امیرکبیر در حمام فین و وضعیت نابسامان درختان، غمی احساس میشود. لازم به ذکر است باغ فین یکی از 9 باغ ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است که سال گذشته به ثبت رسید.
به طرف غرب و به شهر سرسبز نیاسر کاشان میرویم. باغهای گل نیاسر مشهوراند اما آبشار و آسیابی که در نزدیکی واقع شده و آتشکده نیاسر نیز از شهرت بسیار برخوردارند. در این منطقه همچنین یکی از آثار منحصربهفرد تاریخی متعلق به دوره اشکانی به نام غار ریس واقع شده است. این غار دستکند با راهروهای متعدد در 3 طبقه بنا شده و بسیار دیدنی است.
در سمت غرب کاشان، شهر شاعر معاصر، مشهد اردهال واقع شده که جذابیتهای خاص خود را دارد. مشهد اردهال ماههای اردیبهشت و مهر به مناسب سالروز مرگ و تولد سهراب سپهری میزبان تعداد زیادی از گردشگران علاقهمند به این شاعر است. به علاوه دومین جمعه ماه مهر و مراسم قالیشویان، تنها مراسم مذهبی که براساس تقویم خورشیدی برگزار میشود نیز گردشگران را فرا میخواند.
از تمامی آبادیهای سخن بهمیان آمد اما سفر، بدون دیدن کویر که مهر تأییدی خواهد بود بر درک مجموعه کامل نخواهد شد. بنابراین به منطقه آران و بیدگل در فاصله تقریبی 12 کیلومتری شمال غرب کاشان میرویم. در این منطقه آثاری در خور از جمله امامزاده هلال بن احمد و مسجد قاضی واقع شده ولی کویر مرنجاب و کاروانسرای عهد صفوی مرنجاب که از موقعیت خوبی نسبت به دریاچه نمک برخوردار است، هدف اصلی است. در راه آران و بیدگل، روستای نوشآباد با فاصله 4 کیلومتری از آران، یکی از مراکز عمده سکونت فلات ایران واقع شده است. شهر زیرزمینی نوشآباد هر چند میتوان گفت فقط یافت شده و مرمتی برای انجام بازدید صورت نگرفته اما از جذابیت خاصی برخوردار است.
قمصر
قمصر درجنوب کاشان قرار دارد. بهترین زمان برای حضور در مراسم گلابگیری قمصر ساعات اولیه روز ، یعنی زمانی که هنوز آفتاب کاملا گرم نشده است، گل هایی که در ساعات پیش از طلوع چیده شده اند تازه ترند و طبیعتا گلاب بهتری از آنها به دست میآید.
در شهر که پر از باغ گل است، امکان دیدن مراسم گلابگیری برای گردشگران مهیاست، مردم قمصر، مردمی مهماندوست و خونگرم و با حوصله هستند و به گونهای فرایند تهیه گلاب را توضیح میدهند که گویی از تکرار این توضیحات خودشان لذت بیشتری میبرند تا مخاطب. غیر از دیدن مراسم گلابگیری و طبیعت زیبای قمصر بازدید از امامزاده پیر داوود که بنایی متعلق به دوره آل بویه است و گنبد مخروطی و فیروزهای رنگ جالبی دارد خالی از لطف نیست.
در شهر که پر از باغ گل است، امکان دیدن مراسم گلابگیری برای گردشگران مهیاست، مردم قمصر، مردمی مهماندوست و خونگرم و با حوصله هستند و به گونهای فرایند تهیه گلاب را توضیح میدهند که گویی از تکرار این توضیحات خودشان لذت بیشتری میبرند تا مخاطب. غیر از دیدن مراسم گلابگیری و طبیعت زیبای قمصر بازدید از امامزاده پیر داوود که بنایی متعلق به دوره آل بویه است و گنبد مخروطی و فیروزهای رنگ جالبی دارد خالی از لطف نیست.
نیاسر
که به کهن باغشهر ایران معروف و در غرب کاشان واقع است، در دید اول چیزی بیشتر از قمصر به گردشگر ارائه نمیدهد.کافی است کمی از شهر فاصله بگیرید و به ارتفاعات مجاور بروید تا با دیدن زیباییهای طبیعی به ویژه آبشار معروف نیاسر، متوجه شوید که سفری که تا اینجا داشتید بدون دیدن نیاسر بخش مهمی کم داشته است.
چهارطاقی نیاسر
این بنای چهارطاقی روی تپههای غرب نیاسر، که بطور قطع در شکل فعلی در زمان ساسانی ساخته شده، احتمالا بنایی اشکانی است که بعدها مرمت شده است. این بنا، ساختمانی چند منظوره است که هم کاربرد مذهبی داشته و بعنوان یک آتشکده مورد استفاده قرار میگرفته و هم بعنوان یک رصد خانه و حتی محلی برای اندازه گیری سایه خورشید برای تنظیم تقویم نیز بوده است.
آتشکده که به احتمال زیاد به دستور اردشیر بابکان ساخته شده، بنایی ذوزنقه ای شکل با دیوارهایی به طول 12 متر و دارای قوس و گنبد ساسانی است.
که به کهن باغشهر ایران معروف و در غرب کاشان واقع است، در دید اول چیزی بیشتر از قمصر به گردشگر ارائه نمیدهد.کافی است کمی از شهر فاصله بگیرید و به ارتفاعات مجاور بروید تا با دیدن زیباییهای طبیعی به ویژه آبشار معروف نیاسر، متوجه شوید که سفری که تا اینجا داشتید بدون دیدن نیاسر بخش مهمی کم داشته است.
چهارطاقی نیاسر
این بنای چهارطاقی روی تپههای غرب نیاسر، که بطور قطع در شکل فعلی در زمان ساسانی ساخته شده، احتمالا بنایی اشکانی است که بعدها مرمت شده است. این بنا، ساختمانی چند منظوره است که هم کاربرد مذهبی داشته و بعنوان یک آتشکده مورد استفاده قرار میگرفته و هم بعنوان یک رصد خانه و حتی محلی برای اندازه گیری سایه خورشید برای تنظیم تقویم نیز بوده است.
آتشکده که به احتمال زیاد به دستور اردشیر بابکان ساخته شده، بنایی ذوزنقه ای شکل با دیوارهایی به طول 12 متر و دارای قوس و گنبد ساسانی است.
غار رئیس نیاسر
یک غار انسان ساخت باستانی با طول حدودا 100 متر است. ارتفاع غار در دهانه آن یک متر و نیم است که به تدریج از ارتفاع آن کاسته میشود. غار که بقولی در زمان اشکانی و بقولی دیگر در دوره ساسانی کنده شده، در ابتدا کاربردی مسکونی داشته هرچند در مراحل بعدی تبدیل به پرستش گاه و حتی در برهه ای پناهگاه شده است. همانطور که گفته شد هر چه به سمت انتهای غار پیش میرویم از ارتفاع آن کاسته شده و دالان تنگ تر و کوتاه تر میشود، تا جاییکه 20 متر انتهایی آن به سادگی قابل پیمایش نیست و حتی ایستاده نمیتوان از آن گذر کرد.
در ساختن این غار جز مصالح طبیعی از چیز دیگری استفاده نشده، اکنون اطراف غار پارکی ایجاد شدهاست، جویباری که از کنار چارطاقی سرچشمه میگیرد در امتداد، از کنار غار میگذرد و منظرهای زیبا ایجاد میکند. اگر تا به حال مراسم گلابگیران را از نزدیک مشاهده نکردهاید در فرصت باقیمانده زمانی برای یک سفر به کاشان و اطراف آن ایجاد کنید، اگر پیش از این مراسم را دیدهاید نیز نیازی به توصیه مجدد نیست.
یک غار انسان ساخت باستانی با طول حدودا 100 متر است. ارتفاع غار در دهانه آن یک متر و نیم است که به تدریج از ارتفاع آن کاسته میشود. غار که بقولی در زمان اشکانی و بقولی دیگر در دوره ساسانی کنده شده، در ابتدا کاربردی مسکونی داشته هرچند در مراحل بعدی تبدیل به پرستش گاه و حتی در برهه ای پناهگاه شده است. همانطور که گفته شد هر چه به سمت انتهای غار پیش میرویم از ارتفاع آن کاسته شده و دالان تنگ تر و کوتاه تر میشود، تا جاییکه 20 متر انتهایی آن به سادگی قابل پیمایش نیست و حتی ایستاده نمیتوان از آن گذر کرد.
در ساختن این غار جز مصالح طبیعی از چیز دیگری استفاده نشده، اکنون اطراف غار پارکی ایجاد شدهاست، جویباری که از کنار چارطاقی سرچشمه میگیرد در امتداد، از کنار غار میگذرد و منظرهای زیبا ایجاد میکند. اگر تا به حال مراسم گلابگیران را از نزدیک مشاهده نکردهاید در فرصت باقیمانده زمانی برای یک سفر به کاشان و اطراف آن ایجاد کنید، اگر پیش از این مراسم را دیدهاید نیز نیازی به توصیه مجدد نیست.
دیدنی های مهم کاشان:
باغ فین
خانه های تاریخی طباطبایی ها+عامری ها +عباسی ها و..
قمصر=گلاب+باغ پرندگان
نیاسر=گلاب+آبشار
ابیانه=روستایی تاریخی جالب سرخ
آرا ن وبیدگل=کویرنوردی+زیارت
مشهداردهال=زیارت+مزار قبر سهراب
بادرود=زیارت آقا علی عباس
باغ فین
خانه ی بروجردی ها
خانه عامری ها
خانه ی طباطبایی ها
خانه عباسی ها
مسجد آقابزرگ
آبشار نیاسر
مقبرهً سهراب سپهری در مشهداردهال کاشان ـ جاده نیاسر قرار دارد
مشهداردهال کاشان - مراسم قالی شویان
تپه باستانی سیلک sialk
قمصر ـ گلاب، باغ پرندگان
نوش آباد=شهر زیرزمینی (اوی oy)
امامزاده آقا علی عباس بادرود
آران وبیدگل-کاروانسرای مرنجاب
قنات در دل کویرمرنجاب