به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



چهارشنبه، خرداد ۲۰، ۱۳۹۴

گفتاری به بهانه همزمانی بازداشت مقام سابق ایرانی و ماجرای فساد در فیفا

کار دشوار پاک‌د‌ست بودن!
 پاک‌دست‌ بودن آسان نیست. وسوسه پول و شهرت بیش از آنکه فکر کنیم مهارناپذیر است.
از دور نگاه و شماتت کردن کار آسانی است و «خوش بود گر محک تجربه آید به میان». تنها پس از این آزمون می توان دید که در چه کسی «غش باشد» و چه کسی پاکدست است.
همزمانی دستگیری یکی دیگر از مردان اول کابینه دولتی که خود را «پاک‌دست» می دانست با هیاهوی دستگیری و استعفای مدیران ارشد فدراسیون جهانی فوتبال - فیفا- یک بار دیگر این پرسش را مطرح می کند که «آیا هرجا پول باشد لزوماً فساد هم هست؟»

  کسانی که می پندارند در «خارج» همه چیز عین ساعت سوییسی کار می کند و آدم ها از دم مودب و منضبط و پاکدست هستند وقتی با اخباری از این دست روبرو می شوند اول انکارش می کنند و بعد می گویند بالاخره وقتی پنجره را برای داخل شدن هوای تازه باز می کنید یکی دو مگس هم ممکن است داخل شود. سیستم مشکل ندارد، تقصیر از آدم هاست.

  مصری ها می گویند «دزدی که در زندان است خودش را امین می شمارد». یعنی چون دستش به گوشت نمی رسد فکر می کند گربه پرهیزگاری است. 

  به همین خاطر «آدمی را آزمون به کردار باید کرد نه به گفتار». چون غالبا نیکو گفتارند و ناخوب کردار. هنوز با یک جست و جوی ساده در اینترنت می توان تصاویری از سلول «اولی هوینس» مدیرعامل باشگاه بایرن مونیخ یافت که سال پیش به زندان محکوم شد. 

  مردی که در لباس تیم ملی آلمان فاتح جام جهانی و جام ملت ها شده بود و با بایرن مونیخ تقریباً تمام عناوین ممکن باشگاهی را فتح کرده بود. وقتی دادگاه ثابت کرد که او بخشی از مالیات اش را پرداخت نکرده است بی هیچ مماشاتی محکوم شد. مدیری چنان معتبر و سرشناس هم بدون اینکه سعی کند از افتخارات پیشین اش به عنوان یک جان پناه استفاده کند یا با چماق منت بر سر مردم کشورش بکوبد، ابراز شرمساری کرد و راهی زندان شد.

  نمونه هایی از این دست را می توان شمرد اما در سیستم ورزشی به شدت قانون محور آلمان هم تبانی،  زد و بند و پولشویی کشف می شود و نمی شود. مقایسه فساد در ورزش و اقتصاد ایران با نمونه های خارجی از دو جهت منطقی نیست. اول این که در ایران مدعی می شوند نیت خیرخواهانه داشته اند و برای منافع هواداران یا مردم دست به این کار زده اند. توجیهی به غایت غلط. فهم این نکته دشوار نیست که با نیت خیر هم می شود اشتباه کرد. نکته دوم و آنچه مردم را حساس می کند پنهان شدن پشت نشانه ها و داعیه های اعتقادی است. 

  پذیرش این ادعا که عده ای برای توجیه حضور خود در عرصه پر شهرت و ثروت ورزش می گویند «برای رضای خدا» جامه خدمت پوشیده اند دشوار است. زیرا عرصه های به مراتب دشوارتر و پر برکت تری از ورزش هم وجود دارد که شیفتگان و تشنگان خدمت به خلق الله می توانند آن را برگزیند و بار آخرت را پر و پیمان تر ببندند.

  بعید است هیچکدام از مقامات فیفا در دادگاه هایی که بی شک برگزار خواهد شد و در آن کمتر «مصلحت» به خرج می دهند در دفاع از کار ناپسندش اعتقادات مردم را به میان بکشد.

  پاک دست بودن آسان نیست. وسوسه پول و شهرت بیش از آنکه فکر کنیم مهارناپذیر است. از دور نگاه و شماتت کردن کار آسانی است و «خوش بود گر محک تجربه آید به میان». تنها پس از این آزمون می توان دید که در چه کسی «غش باشد» و چه کسی پاکدست است.  
عصرایران؛ احسان محمدی