رویترز میگوید که مذاکرهکنندگان ایرانی با وجود اعلام عمومی این موضوع که اجازه بازدید از مراکز نظامی را نخواهند داد، با بازرسیها موافقت کردهاند.
رویترز در گزارشی که روز جمعه ۱۹ ژوئن منتشر شد، از افزایش احتمال دستیابی به یک توافق هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ خبر داده است.
این گزارش با اشاره به این که «مقامهای ایالات متحده از جمله باراک اوباما تا کنون گفتهاند که شانس دستیابی به توافق ۵۰-۵۰ است»، تصریح میکند: «این یک ادعای رسمی است اما دیپلماتهای حاضر در توافق به رویترز گفتهاند که شانس بیشتری وجود دارد و وزرای خارجه و سایر دیپلماتها برای حضور در مراحل نهایی این پروسه که نزدیک به دو سال طول کشیده است، هفته آینده عازم وین خواهند شد».
يک ديپلمات ارشد غربی با اشاره به فرارسیدن ضربالاجل ۳۰ ژوئن (۱۰ تیر) گفته است: «ما امکان شکست را رد نمیکنيم... اما احتمال اين که به چيزهایی دست یابیم، بيشتر است. نه تا ۳۰ ژوئن، بلکه احتمالاً در روزهایی که بعد از آن میآیند».
رویترز از قول يک ديپلمات ديگر غربی نوشته: «من فکر میکنم توافق ایجاد خواهد شد زيرا دو بازیگر اصلی [اشاره به ايران و آمريکا] نیازمند آن هستند».
تفاهمی که در اوایل ماه آوریل در لوزان اعلام شد، اختلافها و موارد مبهم بسیاری را برای مذاکرهکنندگان باقی گذاشت. نحوه راستیآزمایی عملکرد ایران در چارچوب این توافق و جدول زمانبندی رفع تحریمها از جمله مهمترین این اختلافها هستند.
رویترز میگوید که این توافق برای حیات سیاسی اوباما و همتای ایرانیاش حسن روحانی ضروری است. برای اوباما که عملکردش در پروسه صلح اسراییل و فلسطین و همچنین مواجهه با ناآرامیهای سوریه و عراق برجسته نبوده، ایران و کوبا میتوانند تنها نقاط برد در سیاست خارجی محسوب شوند.
يک مقام ايرانی که در این گزارش از او نام برده نشده، گفته است: «توافق، دستیافتنی است. آمریکاییها بیش از ما به آن نیاز دارند». وی احتمال رسیدن به توافق را ۷۰ درصد عنوان کرد.
برای روحانی نیز عدم توافق یک شکست سیاسی است. محمدجواد ظریف پیشتر به جان کری همتای آمریکایی خود گفته بود که چنین شکستی باعث روی کار آمدن محافظهکاران تندرو و مخالفان مصالحه در ایران خواهد شد.
فرانسویها موضع محکمی درباره توافق دارند و اعلام کردهاند که با یک توافق ضعیف مخالفت خواهند کرد.
یکی از دلایل افزایش احتمال رسیدن به توافق شاید در این پاراگراف گزارش مستتر باشد: «مقامات غربی میگویند که مذاکرهکنندگان ایرانی علیرغم مخالف تهران در عرصه عمومی، با بازدید کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از مراکز نظامی در چارچوب پروسه راستیآزمایی موافقت کردهاند».
علی خامنهای روز چهارشنبه ۳۰ اردیبهشت گفت که اجازه بازرسی از هیچکدام از مراکز نظامی و همچنین مجوز مصاحبه با دانشمندان هستهای به بیگانگان داده نخواهد شد. وی تاکید کرد که اگر کسی منتظر است ببیند تصمیم نظام چه میشود، بداند که اجازه بازرسی از مراکز نظامی و مصاحبه با دانشمندان هستهای مطلقا داده نمیشود.
مقامهای سپاه هم نسبت به مسأله بازرسی از اماکن نظامی واکنش جدی نشان دادهاند. حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران گفته است که هر کس درباره بازرسی از اماکن نظامی سخن بگوید، «جوابش را با سرب داغ خواهیم داد».
موحدی کرمانی خطیب موقت نماز جمعه در یکی از خطبههای اردیبهشت ماه گفته بود که آمانو و غرب و آمریکا «آرزوی گنجانده شدن شرط بازدید از تاسیسات نظامی را به گور خواهند برد».
با این حال رویترز میگوید که تیم مذاکرهکننده ایرانی با وجود اعلام عمومی اینکه اجازه دسترسی به سایتهای نظامی داده نخواهد شد، با این دسترسیها موافقت کرده است.