به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



پنجشنبه، بهمن ۰۳، ۱۳۹۸

نبرد پشت پرده بر سر جانشینی خامنه‌ای

روابط بسیار صمیمانه‌ای میان مجتبی خامنه ای و سپاه، شکل گرفته است.
روزنامه فایننشال تامیز در شماره روز پنجشنبه در مقاله‌ای تحت عنوان: «نبرد پشت پرده بر سر جانشینی خامنه‌ای»، نقش محوری و سرنوشت‌ساز سپاه پاسداران در انتقال قدرت برای جانشین خامنه‌ای و نامزدهای مطرح برای پست ولایت فقیه پس از غیاب او و نیز نقش قم بعنوان دومین کانون قدرت در این فرایندحساس و پیچیده، پرداخته است.

فایننشال تایمز در ارتباط با نقش بسیار حساس سپاه در انتقال قدرت در دوران پس از خامنه‌ای به نقل از تحلیلگری از جریان اصلاح طلب ایران آورده است: «پیچیدگی‌های داخلی و خارجی در خصوص جانشینی خامنه‌ای، کاملا مشهود است، لذا سیاست اعطای مجال گسترده به سپاه در این راستا قرار دارد که سپاه بتواند نقش محوری را در انتقال قدرت ایفا کند. به نظر بسیاری از تندروهای ایران جانشین خامنه‌ای باید رهبری پراگماتیک باشد تا توان ایستادگی در برابر آمریکا را داشته باشد.

در ادامه مقاله ضمن تشریح نحوه انتخاب ولی فقیه از سوی خبرگان رهبری و فلسفه دینی که ولایت فقیه در نگرش روحانیون شیعه حاکم بر ایران بر آن مبتنی است، عنوان شده که جریان اصلاح طلب، ملاحظات ریشه‌ای در این خصوص داشته و لزوم انتخاب ولی فقیه را از طریق برگزاری انتخابات عمومی،گوشزد می‌کنند.

به باور اصلاح طلبان با مرگ خامنه‌ای، سپاه تبدیل به قدرت بلامنازع و صحنه گردان قدرت داخلی، ایفای نقش خواهد کرد تا خبرگان رهبری بتواند ولی فقیه جدید را برگزیند. سپاه در حال حاضر با داشتن 120 هزار عنصر و توان بسیج میلیون‌ها نیروی داوطلب، صرفا یک قدرت نظامی نیست چرا که در نهادهای گوناگون از دفتر رهبری گرفته تا مجلس و دستگاه قضائی کشور رخنه کرده و بخش‌های اقتصادی، ارتباطات، بازرگانی، پتروشیمی وبسیاری از زمینه‌های درآمدزا، زیر نفوذ آشکار عناصر سپاه و سیاست‌های کلان آن قرار دارند. از همین قرار است نفوذ و دست اندازی سپاه بر مراکز فرهنگی وهنری از یک سو و برپا کردن دستگاه مخوف اطلاعاتی موازی با وزارت اطلاعات از سوی دیگر که شبانه روز در کار زندانی کردن کنش گران سیاسی و شهروندان دو تابعیتی به اتهام جاسوسی و اخلال در امنیت کشور می‌باشد.

فایننشال تایمز به نقل از امیر حبیبیان از محافل نزدیک به اصول گرایان ایران تاکید دارد که سپاه بی تردید دست بالا را در ساختار قدرت پس از خامنه ای خواهد داشت تا جایی که هیچ کس از جمله ولی فقیه آینده را یارای مخالفت با آن نخواهد بود.

اصلاح طلبان نیز در توجیه قدرت طلبی سپاه چنین استدلال می‌کنند که هر گونه انعطاف پذیری و نرمش سپاه در قبال آمریکا می‌تواند عملا به اتخاذ سیاست‌های خشن‌تر آمریکا علیه سپاه بیانجامد. از سوی دیگر پر واضح است که جامعه ایران همانند سه دهه گذشته، جامعه‌ای حرف شنو نیست و پتانسیل چندانی برای اطاعت از ولی فقیه جدید نزدیک به تندروها نداشته و در عین حال اعتماد خود را به توان اصلاح طلبان برای ایجاد تغییر در ساختار قدرت در ایران تا حدود زیادی از دست داده‌اند.

در این فراز از مقاله فایننشال تایمز در باب نامزدهای احتمالی برای جانشنی خامنه‌ای به مجتبی پسر 51 ساله وی اشاره رفته وآمده است : «مجتبی درحال حاضر در قم مشغول دادن درس خارج بوده وهمین ویژگی از نگاه برخی از محافل او را از اهلیت علمی حوزوی برای این منصب برخوردار می سازد. به نظر این محافل، ذهنیت سیاسی، نظامی و اقتصادی مجتبی شباهت به پدرش داشته و روابط بسیار صمیمانه‌ای میان او و سپاه، شکل گرفته است.

به نوشته این روزنامه، ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه که در انتخابات ریاست جمهوری 2017 از روحانی شکست خورد نیز نامش برای جانشینی خامنه‌ای بر سرزبان برخی محافل است اما در یک جمع بندی کلی باید توجه داشت، بده بستان‌های گوناگون سیاسی میان ارکان متنوع نظام است که سرنوشت این منصب بعد از خامنه‌ای را مشخص می‌کند.

در آخرین بخش مقاله فایننشال تایمز در توضیح موقعیت و جایگاه قم تاکید شده پس از سپاه نهاد مذهبی متمرکز در قم بیشترین نفوذ و تاثیر را در امر جانشینی خامنه‌ای ایفا خواهد کرد اما سپاه به هیچ روی حاضر نیست تا مرکزیت تصمیم‌گیری درموضوع انتخاب رهبر بعدی از چنگش خارج گردد تا از این طریق برنامه‌های توسعه نفوذ اقلیمی خود را با قدرت و توان هر چه بیشتر دنبال کند.

العربیه