تصاویری از ایران روی جلد «تایم»
اولینبار نیست که اثری از یک عکاس ایرانی روی جلد نشریهای خارجی قرار میگیرد؛ بااینحال در یکی، دو روز گذشته انتشار عکسی از نیوشا توکلیان روی جلد مجله تایم، بازتابهای مختلفی را در پی داشت.
عکسی با موضوع یک دختر جوان ایرانی در کنار دریاچه پارک چیتگر که نخی از بادکنک در دستهایش قرار دارد، روی جلد جدیدترین مجله تایم بههمراه تیتر: «ایران ٢٠٢٥ چطور در یک دهه آینده دنیا را تغییر خواهد داد؟» منتشر شده است.
نویسنده این گزارش کارل ویک است که در تهران حضور داشته که همراه با گزارش او، ٢٠ عکس از نیوشا توکلیان انتشار یافته است. در توضیح عکس اصلی در صفحات داخلی گفته شده است: «نخی که به دست این دختر ایرانی بسته شده، از بادبادکی در هوا حکایت دارد که بیانگر امید به اوجگرفتن و بالارفتن است».در مطلب دیگری نیز با تیتر «درون ایران بعد از توافق»، نویسنده نگاهی به وضعیت جامعه ایران، نگاه مردم به توافق هستهای و آینده روابط ایران و جهان پس از برجام دارد اما از مضمون گزارش که بگذریم، آنچه در یکی، دو روز اخیر برای ایرانیان و بهخصوص رسانههای کشورمان جالب بوده، انتشار عکسی از یک دختر ایرانی است که اتفاقا عکاس آنهم یک عکاس زن، بوده. سایت «تابناک» با تیتر «تصویر دختر ایرانی روی مجله تایم» چنین نوشت: «تایم بهجای ارائه تصویر سیاه از ایران، تلاش کرده تصویری خاکستری از ایران به نمایش بگذارد و از نشانههای مدرنیسم در ایران نظیر مترو تا حفظ برخی سنتها و البته کنار هم قرارگرفتن فضای متفاوت ذهنی و پوشش چند نسل مختلف ایران که کنار هم قرار گرفتهاند، نمونههایی بیاورد. نویسنده تایم نیز به این نکته اشاره کرده که فضای ایران برخلاف تصور بسیاری از غربیهاست و با جامعهای نیمهمدرن مواجه هستیم که بخشی از فضای سالهای ابتدایی انقلاب در کنار نگاههای تازه نسل جدید در آن مشهود است و از تصویر کلی که ایران امروز به او میدهد و دورنمایی که او تصور کرده و از آن با عنوان «ایران ٢٠٢٥» یاد کرده، هیجانزده شده است. انتخاب تصویری با پسزمینه ساختمانهای مدرن و دختری با لباسهایی نزدیک به طیف وسیعی از دهه ٧٠ در راستای همین هیجانات است». هرچند برخی از نظرات خوانندگان این رسانه سمتوسویی دیگر دارد و برخی از آنها اظهار کردهاند، این تصویرها فضایی تاریک از ایران امروز ارائه میکند اما آنچه در این خبر آمده، ذکر این موضوع بوده است که برای اولینبار اثری از یک عکاس ایرانی روی جلد این مجله قرار گرفته: «اینکه یک عکس از عکاسی ایرانی روی جلد این مجله منتشر شود، واقعهای بیسابقه بود و تاکنون هیچ تصویر ثبتشدهای توسط عکاسان حرفهای ایران نتوانسته صفحه نخست این رسانه را تسخیر کند؛ اما امروز بالاخره این اتفاق به نام یک ایرانی ثبت شد».با اینکه بسیاری از عکاسان ایرانی تاکنون عکسهایشان در این مجله و بسیاری دیگر از رسانههای معتبر منتشر شده اما نباید از این واقعیت گذشت که استفاده از واژه «اولین» یکی از ارزشهای خبری است که اهمیت خبر را معمولا در میان مخاطبان بیشتر میکند و این اتفاق در مورد این خبر نیز روی داد. برخی از کاربران در فضای مجازی با استناد به اینکه برای اولینبار اثری از یک عکاس ایرانی روی جلد تایم قرار گرفت، به انتشار صفحه اول این مجله هفتگی پرداختند. مجید سعیدی، دیگر عکاس ایرانی که جوایز زیادی در رویدادهای خارجی گرفته و آثار او هم در نشریاتی همچون تایم منتشر شده، در مورد صحبت واژه «اولین» برای این خبر به «شرق» گفت: «همین دوماه قبل عکسی از حسن روحانی متعلق به یک عکاس ایرانی روی جلد مجله تایم قرار گرفت. پیش از این هم بارها عکسهای ایرانیان روی جلد منتشر شده است بهعنوانمثال دوبار عکسهای عطا طاهرکناره، سه، چهاربار هم عکسهای رضا دقتی و آلفرد یعقوبزاده و چندبار هم عکسهایی از جواد مقیمی، بهروز مهری و محمد فرنود روی جلد مجله انتشار یافتهاند. در زمان جنگ ایران و عراق نیز عکسهای دقتی، کاوه کاظمی یا در زمان زلزله عکسهایی از عطا طاهرکناره چاپ شده بود حتی دوبار عکسی از رضا دقتی و آلفرد یعقوبزاده با موضوعهایی غیر از ایران مانند جنگ لبنان روی جلد این نشریه منتشر شده است». او افزود: «مجله تایم هم مثل بقیه مجلات دنیاست اما به دلیل اینکه در زمان جنگ ایران و عراق نیوزویک و تایمز وارد ایران میشدند، مردم ما علاقه زیادی به آنها دارند و چنین تصوری پیش آمده است که تایم یک مجله خاص است. درحالیکه این هفتهنامه در مناطق مختلفی از دنیا مانند ژاپن، اروپا و آمریکا چاپ میشود که هرکدام عکس و تیتر روی جلد جداگانهای دارند. این شماره تایم نیز که در مورد ایران است متعلق به تایم آمریکاست منتها به نظر میرسد در مورد این مجله در ایران بزرگنمایی شده و رسانهها باید در انتشار خبرها واقعگراتر باشند». سعیدی درباره دلیل استقبال ایرانیان از این شماره تایم گفت: «البته من تمام گزارش مجله تایم در مورد ایران را نخواندم اما در یک نگاه کلی به نظرم آمد که عکسها و گزارش ربطی بههم ندارند. گزارش در مورد آینده ایران است و میشد عکسهای دیگری از خود این عکاس یا عکاسان دیگر برای این گزارش استفاده کرد اما بههرجهت تایم در برههای به ایران پرداخته که بعد از انجام مذاکرات هستهای است و خواهناخواه اقبالی برای دوستداران روابط خوب میان ایران و دیگر کشورها بهشمار میرود. در نتیجه چنین گزارشهایی میتواند مورد توجه قرار گیرد». او ادامه داد: «نیوشا توکلیان از جمله عکاسانی است که با این نشریه کار میکند درحالیکه دسترسی تایم به عکاسان ایرانی محدود است مخصوصا که در همین مدت اخیر بحثهایی در مورد نفوذ آمریکا در ایران به وجود آمده و بههمیندلیل برخی از عکاسان برای جلوگیری از سوءتفاهمهایی که ممکن است پیش بیاید، ترجیح میدهند با نشریات خارجی همکاری نکنند».
سحر آزاد