سخن‌گوی وزارت کشور انگلیس گفته است:
هرکس که با قایق کوچک بخواهد از کانال مانش بگذرد، زندگی خود و فرزندانش را در ریسک و خطری بزرگ قرار داده است
دیروز، نوزدهم ماه می (۲۹ اردیبهشت)، رسانه‌ها خبر دادند بیش از ۵۰ پناهجو که اکثر آن‌ها خودشان را ایرانی معرفی کرده‌اند، در کانال «مانش»، مسیر دریایی پناهجویان از فرانسه به انگلیس، توسط نیروهای مرزی نجات داده شدند.
آن‌ها می‌خواستند با قایق از کانال مانش بگذرند و سرنوشت خود را در انگلیس پی بگیرند.
جزییات این نجات یا بازداشت آن‌ها توسط وزارت کشور بریتانیا اعلام شده است. به گفته سخن‌گوی این وزارت‌خانه، ساعت چهار صبح یکشنبه نیروهای مرزی دریایی قایق کوچکی را که به سمت انگلیس رهسپار بود، متوقف کردند که در آن شش مرد، دو زن و پنج کودک بودند.
ساعت ۹ صبح همان روز گارد ساحلی خبر داد که قایق دیگری با ۱۹ سرنشین متوقف شده است و همگی گفته‌اند که ایرانی و عراقی هستند. یک روز قبل از آن، یعنی شنبه، نیروهای گارد ساحلی خبر داده بودند قایق دیگری حامل ۱۱ مرد را که همگی ایرانی بودند، متوقف کرده‌اند.
از اکتبر ۲۰۱۸ تاکنون، قایق‌های بسیاری از شهر مرزی «کاله» در شمال فرانسه به انگلیس رفته‌اند. به گفته مقام‌های انگلیس، از آن زمان بیش از ۵۰۰ پناهجو از طریق کانال مانش خود را به این کشور رسانده و همگی ملیت خود را ایرانی معرفی کرده‌اند. این در حالی است که ماه دسامبر سال گذشته فرانسه و انگلیس با هدف مبارزه با قاچاق انسان و کاهش تلفات جانی در این مسیر، طرح مشترکی را امضا کردند که طبق آن، شمار گشت‌های دریایی افزایش پیدا کند تا باندهای قاچاق انسان منهدم شوند. با این وجود، شمار پناهجویانی که با در خطر انداختن جان خود به انگلیس می‌رسند، رو به افزایش است.
سخن‌گوی وزارت کشور انگلیس بعد از متوقف شدن قایق‌ها در آخر هفته‌ای که گذشت، بار دیگر گفته است: «هرکس که با قایق کوچک بخواهد از کانال مانش بگذرد، زندگی خود و فرزندانش را در ریسک و خطری بزرگ قرار داده است.»
او همچنین خبر داده است که از ماه ژانویه سال جاری بیش از ۲۵ پناهجو که غیرقانونی با همین روش به انگلیس رسیده بودند، به کشورهای دیگر اروپایی دیپورت شده‌اند.
در میان روایت‌های پناهجویانی که طی هشت ماه گذشته خود را به انگلیس رسانده‌اند، تجربه‌ای مشابه وجود دارد؛ بیش‌تر آن‌ها گفته‌اند که در میان دریا مرگ را به چشم خود دیده‌اند. برخی از آن‌ها با قایق‌های پارویی تن به دریا سپرده‌اند. بعضی توسط نیروهای مرزی فرانسه متوقف و به این کشور بازگردانده شده و گروهی دیگر که خود را به انگلیس رسانده‌اند، با خطر دیپورت مواجه‌اند. البته عده‌ای از این پناهجویان بعد از رسیدن به انگلیس، هنوز برای پناهندگی اقدام نکرده‌اند و غیرقانونی و بدون داشتن مدرک هویتی در این کشور زندگی می‌کنند.
«سهیل» یکی از همین مسافران است که توانسته خود را به انگلیس برساند. او چهار سال در شمال فرانسه، شهر «دانکرک»، نزدیکی کاله در جنگل و میان درختان زندگی می‌کرد. هر هفته چندین بار تلاش کرده بود تا به هر روشی که شده، خود را به انگلیس برساند. درخواست پناهندگی او در فرانسه رد شده بود و حالا می‌خواست شانس خود را در انگلیس امتحان کند. او طی این سال‌ها با قاچاقچیان انسان هم همکاری می‌کرد تا بالاخره با پرداخت هفت هزار یورو، با کامیون خود را به انگلیس رساند. به گفته خودش، راننده کامیون از حضور او باخبر بود؛ روشی که به آن «راننده باخبر» می‌گویند.
سهیل کم‌تر از یک سال است که به انگلیس رسیده اما حاضر نیست برای پناهندگی اقدام کند. چون هم توانسته است که بدون داشتن مدارک هویتی، مشغول به کار شود و هم آپارتمان کوچکی برای خود تهیه کند. می‌گوید: «صبر کرده‌ام به این امید که شاید اثر انگشتم در فرانسه محو شود و پلیس من را دیپورت نکند.»
به گفته خودش، حالا که به انگلیس رسیده، دست از قاچاق انسان کشیده است و می‌خواهد زندگی سالمی را پیش بگیرد.
یکی از مهم‌ترین دلایلی که پناهجویان می‌خواهند خود را به انگلیس برسانند، وجود کارهای سیاه است. یعنی غیرقانونی و بدون داشتن مدرک هویتی می‌توانند به کار مشغول شوند.
زبان انگلیسی یکی دیگر از دلایل است؛ زبانی که ایرانی‌ها حداقلی از آن را می‌دانند.
ارزش بالای پوند دلیل دیگری است که در کنار شایعات، باعث گرایش شدید پناهجویان به انگلیس است؛ شایعاتی مثل این‌که پناهجویان به محض رسیدن به انگلیس، مبالغ چند هزار پوندی دریافت خواهند کرد. برای همین دلایل، آن‌ها جان‌شان را به خطر می‌اندازند تا به این کشور برسند.
البته طبق قوانین انگلیس، پناهجویان حق کار ندارند اما به سیستم بهداشتی دسترسی رایگان خواهند داشت. آن‌ها اختیاری برای انتخاب محل زندگی خود هم ندارند و می‌توانند در سرپناهی که دولت این کشور برایشان تعیین می‌کند، ساکن شوند. آن‌ها ماهیانه برای مایحتاج خود ۱۷۰ یورو دریافت می‌کنند. زنانی که کودکان زیر سه سال دارند یا باردار هستند، ۱۳ یورو اضافه بر این مبلغ دریافت می‌کنند. اما شایعاتی که در دنیای پناهجویی ایرانی‌ها قوت دارد، مبالغی چند هزار یورویی است.
سال گذشته آماری منتشر شد که طبق آن، انگلیس در سال ۲۰۱۷ حدود ۲۶هزار و ۳۵۰ فرم درخواست پناهندگی دریافت کرده است و یک چهارم آن‌ها پاسخ مثبت دریافت کرده‌اند؛ یعنی ۱۴هزار و ۵۱۲ پرونده با پاسخ منفی روبه‌رو شده و تنها پنج هزار و ۹۵۷ پرونده پاسخ مثبت گرفته‌اند. در میان این پناهجویان، ایرانی‌ها جزو بزرگ‌ترین گروه‌های متقاضی پناهندگی در این کشور هستند.
از سوی دیگر، در سال ۲۰۱۸، کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ۳۳۳هزار و ۴۰۰ نفر پناهندگی داده‌اند. این آمار نسبت به سال قبل ۴۰درصد کاهش نشان میدهد. ایرانی‌ها هشتمین ملیتی هستند که در سال گذشته بیشترین پناهندگی را از کشورهای عضو این اتحادیه دریافت کرده‌اند. طبق آمار اتحادیه اروپا، سه درصد از کل این جمعیت ایرانی هستند؛ یعنی بیش از ۱۰هزار نفر.
با وجود این، کشورهای اتحادیه اروپا با هدف مقابله با قاچاق انسان، هر سال قوانین بین‌المللی و ملی خود را تشدید کرده‌اند و حاضر به پذیرفتن پناهجویان نیستند. اگرچه ممکن است بسیاری از این پناهجویان تنها برای «آینده‌ای بهتر» وطن‌شان را ترک کرده باشند اما در میان آن‌ها بسیاری هم هستند که به دلیل به خطر افتادن امنیت جانی خود در کشورشان، قدم در این مسیر پرخطر گذاشته‌اند. اما با تشدید قوانین علیه پناهجویان و روی کار آمدن هرچه بیش‌تر احزاب راست افراطی، خشک و تر با هم می‌سوزند.
حالا چند روز بیش‌تر به انتخابات پارلمان اروپا نمانده است. احزاب مختلف با موضع‌گیری مقابل مهاجران، سعی کرده‌اند آرای بیشتری جذب کنند. این انتخابات در ۲۳ و ۲۶ ماه جاری برگزار خواهد شد. پیش‌بینی‌ها می‌گویند که نیروهای راست‌افراطی قدرت بیشتری خواهند گرفت و این به معنای سخت‌تر شدن شرایط پناهجویان در اروپا و کشورهایی خواهد بود که در مسیر قاچاق انسان هستند. یکی از مهم‌ترین تاکید‌های کشورهای اروپایی در این امر، جدی‌تر گرفتن قوانین دیپورت پناهجویان به کشورهای امن است.
طبق «قانون دوبلین»، پناهجویان باید درخواست پناهندگی خود را به اولین کشور امنی ارایه دهند که قدم در خاک آن گذاشته‌اند. برای همین پناهجویانی که از فرانسه به انگلیس می‌روند، در صورت مشخص شدن مسیر آن‌ها و عبورشان از فرانسه، به این کشور دیپورت خواهند شد.
البته درخواست پناهندگی بسیاری از پناهجویان با وجود داشتن اثر انگشت در کشورهای امن، در دیگر کشورها پذیرفته می‌شود؛ سرنوشتی که به باور آن‌ها بیش از همه‌چیز به «شانس» بستگی دارد و نه قانون.
ایران وایر
ایران وایر
