سازمان ملل با ابراز نگرانی از افزایش حملات لفظی و تنشها بین ایران و آمریکا، خواستار حفظ آرامش و دوری کردن از اقداماتی شدهاست که به تنشها دامن میزند.
واکنش سازمان ملل در پی حمله موشکی به منطقه سبز بغداد، اظهارات تازه رئیسجمهوری آمریکا و واکنش مقامهای جمهوری اسلامی ابراز شدهاست.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، روز یکشنبه در توئیتر خود نوشت «اگر ایران درگیری میخواهد، این پایان رسمی ایران خواهد بود. هرگز ایالات متحده را دوباره تهدید نکنید». توئیتی که واکنش وزیر خارجه ایران را در پی داشت که نوشت ترامپ، دولت او و حامیان منطقهای آن «امید دارند به چیزی دست یابند که اسکندر، چنگیز و دیگر متجاوزین در آن ناکام بودهاند».
استفان دویاریچ، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، گفته «ما از افزایش سخنان تند نگران هستیم».
آقای دویاریچ در عین حال با اشاره به موشک کاتیوشای پرتابشده به نزدیکی سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد، این موضوع را نیز «مایه نگرانی» دانستهاست.
شامگاه یکشنبه سرویس امنیتی عراق از انفجار «یک گلوله کاتیوشا» در منطقه سبز بغداد خبر داده بود؛ انفجاری که تلفاتی نداشته است.
در واکنش ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، سنتکام گفته بود «در صورتی که هر حملهای شبیه این توسط گروههای شبهنظامی نیابتی [مورد حمایت ایران] و یا عناصری از این گروهها انجام شود» تهران را مسئول میداند.
هنوز هیچ گروهی مسئولیت حمله را برعهده نگرفتهاست، اما ساعاتی پس از آن شماری از شخصیتها و گروههای شیعی عراق، از جمله گروههای نزدیک به ایران، با تأکید بر مخالفت با وقوع جنگ بین آمریکا و ایران، درباره تبدیل شدن عراق به عرصه چنین جنگی هشدار دادند.
سخنگوی دبیرکل سازمان ملل «از همه طرفها» خواسته است «از حملات لفظی بکاهند و سطح اقدامات خود را نیز کاهش دهند».
در روزهای گذشته تنشها میان ایران و آمریکا بهطور چشمگیری افزایش یافته، بهطوریکه به گمانهزنیها در مورد وقوع درگیری نظامی دامن زدهاست. البته رئیسجمهوری آمریکا گفته «بهدنبال درگیری نیست» و رهبر جمهوری اسلامی نیز میگوید «جنگی رخ نخواهد داد».
با این حال شماری از مقامهای ارشد کشورهای مختلف خواستار خویشتنداری و دوری گزیدن از اظهارات و اقداماتی شدهاند که ممکن است به شعلهور شدن یک درگیری نظامی بیانجامد. بنا بر گزارشها شماری از کشورها نیز برای میانجیگری احتمالی میان دو طرف ابراز آمادگی کردهاند.
روز دوشنبه مجید تخت روانچی، سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل، در نامهای به دبیرکل این نهاد، نوشت «تنها راهحل» تنشهای فعلی «اتخاذ رویکرد برد-برد از طریق مشارکت فعالانه است».
آقای تخت روانچی میگوید، «مسائل امنیتی پیچیده فعلی منطقه فقط از طریق تعامل سازنده و گفتوگو میان کشورهای حوزه خلیج فارس مهار و حلوفصل شدنی است». او از دبیر کل سازمان ملل خواسته «چتر چنین گفتوگوی منطقهای را فراهم سازد».
سازمان ملل هنوز بهطور رسمی واکنشی به نامه سفیر ایران نشان ندادهاست. کشورهای پیرامون خلیج فارس نیز هنوز واکنشی به حضور احتمالی در یک گفتوگوی چندجانبه نشان ندادهاند.
عادل جبیر، وزیر مشاور در امور خارجی عربستان سعودی، ۲۸ اردیبهشت ماه گفته بود ریاض «هر کاری بتواند انجام میدهد تا جلوی جنگ گرفته شود» اما «اگر طرف دیگر جنگ را انتخاب کند، پادشاهی [سعودی] با تمام قوا و عزم راسخ به آن واکنش نشان خواهد داد».
روز گذشته، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، گفت مایل است «هر وقت ایران آماده باشد» وارد مذاکره و گفتوگو شود، هرچند میگوید گزارشها در مورد زمینهچینی آمریکا برای این مذاکرات «غلط است» و افزوده «در این فاصله، فروپاشی اقتصاد آنها ادامه پیدا میکند».
رهبر جمهوری اسلامی گفته مذاکره با دولت فعلی آمریکا «سم» است. از آنجاییکه او تصمیمگیرنده نهایی در مورد مسائل سیاسی کلان جمهوری اسلامیست، هنوز مشخص نیست گفتوگوی احتمالی بین تهران و واشینگتن تا چه حد و چه زمانی شدنی باشد.
ایران و آمریکا روابط دیپلماتیک ندارند و معمولا گفتوگوها بین آنها از طریق کشورهای سوم، مانند عمان، انجام شدهاست. روز دوشنبه وزیر خارجه عمان، بهطور غیرمنتظرهای به ایران سفر کرد. در حال حاضر جزئیاتی از این سفر و دلیل انجام آن منتشر نشدهاست.
رویترز، اسوشیتدپرس، خبرگزاری فرانسه، ایرنا، رادیو فردا/ت/خ