پزشکی
بحران چاقي در دنياي امروز غوغا مي‌كند
از اثرات منفي چاقي نيز زياد شنيده‌ايم. يكي از همين اثرات منفي «سندرم متابوليك» است كه طبق تعريف
IDF
International Diabetes Federation فشارخون بالا (سيستوليك> 130ميليمتر جيوه و دياستوليك> 85 ميليمتر جيوه)عدم تحمل گلوكز/مقاومت به انسولين (گلوكز پلاسما در حالت ناشتا، 100 ميليگرم در دسيليتر)
افزايش چربي بدن (تريگليسريد> 150 ميليگرم در دسيليتر) كلسترول LDL بالا (و كاهش كلسترول HDL به كمتر از 40 ميليگرم در دسيليتر)
آيا اضافه‌وزن داريد؟ آيا چاق هستيد؟ آيا به چاقي يا اضافه‌وزن فقط به عنوان چيزي نگاه مي‌كنيد كه باعث مي‌شود از زيبايي و تناسب اندام‌تان كاسته شود و نتوانيد هر لباسي را بپوشيد يا به اثرات زيان‌آور آن روي بدن هم فكر كرده‌ايد؟ مي‌توانيد با رفتن به سايت
www.nhlbisupport.com/bmiشاخص توده بدن خود را حساب كنيد و بفهميد كه آيا واقعا چاق هستيد يا اضافه وزن داريد؟بحران چاقي در دنياي امروز غوغا مي‌كند. گمان نمي‌كنم كسي وجود داشته باشد كه از منابع گوناگون اطلاع‌رساني مثل راديو، تلويزيون، روزنامه‌ها، وب يا سيستم اطلاع‌رساني سينه به سينه، از مضرات چاقي نشنيده باشد. شيوه زندگي در عصر تكنولوژي و سرعت ما را وادار مي‌كند كه همه كارهاي فيزيكي را كه نياكان‌مان انجام مي‌دادند و به واسطه همان فعاليت‌هاي بدني سالم مي‌ماندند، كنار بگذاريم و آنها را به دستگاه‌ها واگذار كنيم. سندرم متابوليك كه با نام‌هاي ديگري مثل سندرم متابوليك X، سندرم كارديومتابوليك، سندرم X، سندرم مقاومت به انسولين و سندرم Reaven (برگرفته از نام Reaven Gerald) نيز ناميده مي‌شود، مجموعه‌اي از چندين اختلال است كه با چاقي هم مرتبطند و همراه با هم، باعث افزايش ريسك ابتلا به بيماري‌هاي قلبي-عروقي و ديابت مي‌شوند.
البته بيماران لزوما همه علايم گفتهشده را ندارند، اما زماني‌كه دو علامت يا بيشتر همراه با هم در شخصي وجود داشته باشد، مجموعه اين مشكلات با هم سندرم متابوليك گفته مي‌شود. تشخيص سندرم متابوليك به دليل اينكه خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي-عروقي، سكته، ديابت نوع دو، بيماري‌هاي كليوي و غيره را بالا مي‌برد، داراي اهميت است. هدف اصلي درمان اين سندرم هم كاهش ريسك بيماري قلبي و ديابت است.
افرادي كه به سندرم متابوليك مبتلا هستند، نسبت به افراد غيرمبتلا دو برابر به بيماري‌هاي قلبي و پنج برابر به ديابت مبتلا مي‌شوند. اما بسياري از مردم هنوز با اين واژه نسبتا جديد، آشنا نيستند. تاريخچه اصطلاح «سندرم متابوليك» به اواخر دهه 1950 باز مي‌گردد اما كاربرد عمومي آن از اواخر دهه 1970 به دنبال يافتن ريسكفاكتورهاي مرتبط با ديابت گسترش يافت. فاكتورهاي مهم تاثيرگذار در بروز اين بيماري كه اكثرا هديه دنياي مدرن امروزي هستند، شامل استرس، وزن بالا و چاقي، افزايش سن، كمتحركي، ژنتيك و اختلالات اندوكرين (مثلا سندرم تخمدان پليكيستيك در زنان در سن باروري) هستند.
OECD مقايسه‌اي را از سال 1996 تا سال 2003 ميان جمعيت‌هاي با شاخص توده بدن يا BMI بالاي 30 انجام داد. نتایج این مقایسه نشان داد كه در ميان كشورها، آمريكاييان بيشترين تعداد افراد با شاخص توده بدني بالاي 30 و ژاپني‌ها كمترين تعداد افراد را دارند. به همين دليل از هر پنج آمريكايي يك نفر به سندرم متابوليك مبتلاست و شيوع آن با افزايش سن نيز بيشتر مي‌شود. كمترين مبتلايان به اين سندرم نيز در كشور ژاپن وجود دارند. (گفتني است ماموريت OECD ارتقاي سياست‌هايي است كه سلامتي اقتصادي و اجتماعي مردم سرتاسر دنيا را بهبود بخشند.)
به هرحال اولين روش درماني براي اين بيماري تغيير سبك زندگي است. مثلا تغيير رژيم غذايي و بيشتر كردن تحرك. با اين وجود، اگر سه تا شش‌ماه تلاش براي اصلاح ريسكفاكتورها براي بهبود كافي نبود، معمولا درمان دارويي تجويز مي‌شود. معمولا اختلالاتي كه مجموعا سندرم متابوليك را ايجاد كرده‌اند، به صورت جداگانه درمان مي‌شوند. (مثلا داروهاي مدر و مهاركنندگان ACE براي درمان فشارخون، داروهاي كلسترول براي كم كردن سطح كلسترول LDL و تريگليسريدها، داروهايي براي كاهش مقاومت به انسولين مثل متفورمين)، البته سازمان غذا و داروي آمريكا، اين نوع درمان را تاييد نكرده است. اخيرا مركز جراحي متابوليك و كاهش وزن اعلام كرده است كه انجام جراحي براي كاهش وزن (مثلا جراحي ميانبر زدن روده) در برطرف‌سازي ديابت بيماراني كه شاخص توده بدني 35 و بيشتر دارند، بسيار موثر است: در اين مركز مشاهده شده كه ديابت بيش از 80 درصد بيماراني كه جراحي بايپس روده را انجام داده‌اند، به سمت بهبودي پيش رفته است. اثر اين جراحي‌ها بر ديابت طي چند روز مشاهده مي‌شود و به كاهش وزن بستگي ندارد. اگرچه هنوز مكانيسم زمينه‌اي چنين اثري كاملا مشخص نشده است اما تصور مي‌شود كه انجام عمل روي اين بيماران تاثير شگرفي بر مشكلات متابوليكي آنها دارد. اعتقاد بر اين است كه هورمون‌هاي روده نقشي اساسي در اين روند دارند و هر تغيير در اين محيط، سبب نتايجي مي‌شود كه به لحاظ باليني مشاهده‌پذير است.
با توجه به اين بررسي‌ها، اين مركز اكنون در حال تحقيق روي اثر جراحي كاهش وزن در ميان بيماراني با شاخص توده بدن بين 30 تا 35 است. دانشمندان اين مركز اميدوارند با انجام جراحي متابوليك، اين اثرات منفي را كاهش دهند تا كيفيت زندگي بيماران بهبود يابد و مشكلات طولاني مدت بيماران كاهش يابد. از آنجا كه هنوز اثرات طولاني‌مدت جراحي بر بيماران با وزن بدني كمتر مشخص نشده است، اين تحقيقات با احتياط كامل انجام مي‌شوند.
