محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران در دیدار با اعضای شورای شهر تهران بهترین شیوه حکومت مردمی را "حکومت به روش فدرالی" دانست. خاتمی اما گفت از نظر قانون اساسی ایران نمی‌تواند فدراتیو باشد.
محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران روز شنبه ۲۱ ارديبهشت (یازدهم مه)در دیدار با نمایندگان شورای شهر تهران اظهار داشت: «شاید در حال حاضر از نظر سیاسی مناسب نباشد، اما مطلوب‌ترین شیوه حکومت مردمی، اداره فدرالی است که آن زمان (دوران ریاست جمهوری خاتمی) در وزارت کشور ۱۰ منطقه هم مشخص کردیم، اما از نظر قانون اساسی نمی‌توانیم فدارتیو باشیم.»
رئیس دولت اصلاحات در این نشست شوراها را دستاورد دولت خود دانست و به اعضای شورای شهر توصیه کرد گزارش عملکرد خود را مرتب به اطلاع مردم برسانند و پاسخ پرسش‌ها و انتقادها را بدهند و در مواردی که انتقاد وارد است، بپذیرند و با مردم گفتوگو کنند.
خاتمی در ملاقات با اعضای شورای شهر تهران راه‌اندازی شوراها را به عنوان "سمبل جامعه مدنی" توصیف کرد که مورد استقبال فراوان جامعه قرار گرفت. به گفته خاتمی استقبال از شوراها "نشان‌دهنده سیر جامعه به سوی مردم‌سالاری" بود.
او در ادامه صحبت‌های خود یادآور شد که در آن زمان انتظار این بود که دولت و مجلس و شورا با هم تفاهم کنند و قانون محکمی درباره شوراها و شرح وظایف، جایگاه و اختیارات و مسئولیت‌های آن تدوین شود اما این قانون به گفته خاتمی به نتیجه نرسیده است.
دیدار کنونی خاتمی با شورای شهر تهران به دلیل وزن و جایگاه پایتخت و تاثیر آن بر تصمیم‌گیری‌های کلان کشور از اهمیت خاصی هم برخوردار است. برای مثال دور دوم شورای شهر تهران فرصتی بود برای محمود احمدی‌نژاد تا به جایگاه شهردار دست یابد و دو سال بعد به مقام ریاست جمهوری ایران برسد.
شوراهای شهر و روستا اگر چه به گفته خاتمی "سیر جامعه ما به سوی مردم‌سالاری" است، اما ظرف ۴۰ سال گذشته هنوز به یک ارگان دموکراتیک و مردمی تبدیل نشده و جایگاه واقعی خود در جامعه را نیافته‌اند. مطرح شدن اداره فدرالی کشور به عنوان مطلوب‌ترین شیوه حکومتی آن هم از طرف رئیس جمهور پیشین ایران نوعی "تابوشکنی" است.
بحث برقراری نظام فدارلی و استقرار یک نظام غیرمتمرکز در ایران سالهاست که مطرح شده اما این نخستین بار است که این موضوع از طرف رئیس جمهور سابق ایران با این صراحت بیان میشود.
دویچه وله فارسی
