اعتصاب غذای نامحدود یولیا تیموشنکو
دویجه وله: تا ویکتور یانکوویچ، رئیس جمهوری اوکراین، را به امضای توافقنامهی تجارت آزاد با اتحادیه اروپا وادار کند. او این نکته را در نامهای متذکر شده که وکیل او در کییف پایتخت اوکراین، در برابر حدود هزار نفر از هوادارانش قرائت کرد.
خانم تیموشنکو در نامهی خود گفته است که در اعتراض به تصمیم رئیس جمهور از خوردن و نوشیدن خودداری میکند و اگر رئیس جمهور نخواهد پیشنویس توافقنامهی نزدیکی به "اتحادیه اروپا" را امضا کند، باید "به طور صلحآمیز و مطابق قانون اساسی" از مقام خود کنار برود. رهبر ۵۲ سالهی مخالفان، از هواداران خود خواسته است که به مبارزه با دولت ادامه دهند.
قرارداد توافق با "اتحادیه اروپا" قرار بود روزهای پنجشنبه و جمعهی گذشته (۲۱ و ۲۲ نوامبر) در اجلاس سران شرکای شرقی "اتحادیه اروپا" در ویلنیوس در لیتوانی به امضا برسد. اما در آستانهی اجلاس، نمایندگان حزب حاکم اوکراین در پارلمان مانع تصویب طرحی شدند که قرار بود راه را برای تجارت آزاد با اتحادیه اروپا و همچنین آزادی یولیا تیموشنکو باز کند.
توافقنامهی یادشده میتواند زمینهای برای همکاریهای گسترده اتحادیه اروپا با اوکراین در عرصههای گوناگون باشد و راه را برای الحاق اوکراین به این اتحادیه هموار کند.
اتحادیه اروپا یکی از شرطهای امضای توافقنامهی تجاری با اوکراین که مقدمه پیوستن این کشور به این"اتحادیه" است، را آزادی نخست وزیر پیشین، یولیا تیموشنکو، از زندان و سفر او به آلمان برای معالجه تعیین کرده بود. به نظر پزشکان معالج، خانم تیموشنکو به درمان اساسی نیازمند است. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان از نخست وزیر پیشین برای آمدن به آلمان دعوت کرده، اما پارلمان اوکراین تا کنون با مسافرت او موافقت نکرده است.
نخست وزیر پیشین اوکراین دو سال پیش به اتهام سوءاستفاده از مقام و قدرت دولتی به ۷ سال زندان محکوم شد و هماکنون در بخش بیماران زندان خارکوف بستری است. به نظر آگاهان، محاکمهی خانم تیموشنکو و محکومیت او تنها با انگیزههای سیاسیصورت گرفته است.
انتقاد از داخل و خارج
تصمیم دولت اوکراین با اعتراضات گسترده مخالفان روبرو شد. در این هفته دهها هزار نفر به خیابان رفتند و از دولت و پارلمان اوکراین خواستند که به روند نزدیکی به اروپا برگردد. این اعتراضات به برخوردهایی نیز منجر شد. تظاهرکنندگان شعار میدادند: "اوکراین به اروپا تعلق دارد!"
روز دوشنبه (۲۵ نوامبر) نیز حدود هزار تن از مخالفان، در برابر مقر حکومتی گرد آمدند و تلاش کردند برای ابراز اعتراض وارد ساختمان شوند، اما به گزارش خبرگزاری فرانسه، مأموران امنیتی آنها را عقب راندند. در حوالی شامگاه شمار معترضان در مرکز پایتخت کییف به حدود ۲۵۰۰ نفر رسید. در این میان ویتالی کلیچکو، مشتزن حرفهای و رهبر حزب "اودار" (ضربه) نیز به آنها پیوست.
از سایر شهرهای اوکراین نیز اعتراضاتی گزارش شده است. در لویو، در غرب کشور حدود ۱۵۰۰ نفر و در ایوانو حدود ۱۲ هزار نفر در خیابان اجتماع کردند.
بنا به نظرسنجیها بیشتر مردم اوکراین خواهان پیوستن به اتحادیه اروپا هستند، اما دولت نگران آن است که نزدیکی به اتحادیه اروپا، واکنش خشمآلود ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه، را برانگیزد.
دعوت به آرامش
یانکوویچ، رئیس جمهوری اوکراین، در پیامی هموطنان خود را به صلح و آرامش دعوت کرد. او گفت که تا کنون به اتخاذ "تصمیمات دشواری" مجبور شده است، اما افزود که هرگز علیه منافع کشور و مردم اوکراین اقدامی نخواهد کرد. او در نطقی تلویزیونی هدف کشور خود را رسیدن به "استانداردهای اروپایی" خواند.
مقامات اتحادیه اروپا از دولت اوکراین خواستند که در تصمیم خود تجدیدنظر کند. هرمان فان رومپوی، رئیس شورای اتحادیه اروپا و ژوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون این اتحادیه اطلاع دادند که راه برای بازگشت اوکراین همچنان باز است. آنها در عین حال از دولت روسیه برای اعمال فشار بر اوکراین انتقاد کردند.
اوکراین که پیش از این جزو سرزمین "اتحاد جماهیر شوروی" محسوب میشد، امروزه کشوری مستقل است اما همچنان زیر نفوذ همسایه نیرومند خود قرار دارد. به نظر کارشناسان خودداری از امضای توافقنامهی تجارت آزاد با اتحادیه اروپا زیر فشار روسیه صورت گرفته که از نزدیک شدن اوکراین به اروپا نگران است.
دولت آلمان به طور رسمی اعلام کرد که همچنان برای تصویب توافقنامهی همکاری با اوکراین آماده است.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز جمعه (۲۲ نوامبر) تصمیم پارلمان اوکراین را نومیدکننده خواند و ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه بریتانیا گفت که کییف با این تصمیم فرصت مهمی را از دست داد.