بر اساس آماری که شرکت اطلاعات انرژی و ردیابی نفتکشها، کپلر، روز پنجشنبه، ۱۴ شهریورماه، در اختیار رادیوفردا گذاشت، صادرات نفت ایران در ماه گذشته میلادی، اوت، به ۱۶۰ هزار بشکه در روز سقوط کرده است.
برای مقایسه، این رقم در ماه ژوئیه، ماه قبل از اوت، حدود ۳۶۵ هزار بشکه و در ماه مه سال گذشته، اردیبهشت ۹۷، که آمریکا از برجام خارج شد حدود دو میلیون و ۶۳۰ هزار بشکه بود.
دادههای کپلر حاکی است که ایران در ماه گذشته روزانه حدود ۲۲ هزار بشکه نفت به ترکیه، ۳۳ هزار بشکه به سوریه و ۱۰۵ هزار بشکه به چین صادر کرده است.
یک سال پس از خروج از برجام، آمریکا در اردیبهشتماه سال جاری معافیت به مشتریان نفتی ایران را متوقف کرد.
آمار تازه حاکی از افت چشمگیر در صادرات نفت ایران در حالی منتشر میشود که وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد که دیگر معافیتی برای مشتریان ایران در کار نخواهد بود.
آمارهای گمرک چین نشان میدهد که این کشور از ابتدای ماه مه تا آخر ژوئیه، یعنی سه ماه، به طور متوسط روزانه ۲۳۳ هزار بشکه نفت از ایران وارد کرده است. هنوز آمارهای ماه اوت منتشر نشده است.
مشخص نیست که چین در قبال واردات نفت پولی به ایران پرداخت میکند یا خیر، اما ایران بر اساس قراردادهایی که با دو شرکت چینی «سیانپیسی» و «سینوپک» دارد، در ازای توسعه میادین نفتی خود در سالهای گذشته توسط این شرکتها، به جای پول نقد، نفت به آنها تحویل میدهد. بنا بر گزارشها، نفت ایران نیز به این شرکتها تحویل میشود.
در خصوص سوریه، ایران به رغم این که آمریکا و اتحادیه اروپا صادرات نفت به این کشور را تحریم کردهاند، تنها کشوری است که هنوز نفت مورد نیاز سوریه را تامین میکند.
نفتکش آدریان دریا ۱ که حدود دو ماه پیش در جبلالطارق توقیف و بعد از ۴۵ روز آزاد شد، بعد از چندین بار تغییر مسیر به آبهای سوریه رفته است، اما معلوم نیست آیا میخواهد محموله ۲.۱ میلیون بشکهای خود را تحویل دولت بشار اسد دهد یا نه.
گزارشهای دیگر از شرکتهای ردیابی نفتکشها، از جمله «رفینیتو» و «تانکر ترکرز» نشان میدهد که هم اکنون سه نفتکش سوئزمکس (سوئزگذر) ایران با سه میلیون بشکه محموله نفتی در نزدیکی سواحل سوریه هستند.
کپلر میگوید ترکیه نیز در ماه اوت روزانه ۲۲ هزار بشکه (کلا حدود ۶۸۰ هزار بشکه) نفت از ایران دریافت کرده است. آخرین آمار رسمی ترکیه نشان میدهد که این کشور در ماه ژوئن نفتی از ایران نخریده است، اما آمارهای کپلر نشان میدهد ترکیه در ماههای ژوئیه و اوت دستکم مقداری نفت از ایران وارد کرده است.
آمارهای کپلر نشان میدهد کل صادرات اعضای اوپک در ماه اوت به ۲۲ میلیون و ۹۴۹ هزار بشکه رسیده و به رغم افت ۲۰۵ هزار بشکهای صادرات نفت ایران، کل صادرات اوپک نسبت به ماه ژوئیه ۱۷۷ هزار بشکه افزایش یافته است.
عربستان بیش از ۲۰۵ هزار بشکه و نیجریه ۱۶۲ هزار بشکه به صادرات خود افزودهاند.
اخیرا خبرگزاری رویترز گزارش داد که کل تولید نفت اوپک در ماه اوت نسبت به ژوئیه ۸۰ هزار بشکه افزایش یافته و به ۲۹ میلیون و ۶۱۰ هزار بشکه رسید.
این گزارش اشارهای به صادرات اعضای اوپک نکرده است.
بر اساس گزارش رویترز،تولید روزانه نفت ایران در ماه اوت به دو میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه کاهش یافت که کمترین میزان طی ۳۳ سال اخیر است.
این رقم نسبت به ژوئیه، ۵۰ هزار بشکه کمتر است و نسبت به دوران پیش از بازگشت تحریمهای نفتی آمریکا علیه جمهوری اسلامی نیز حدود ۱.۷ میلیون بشکه افت کرده است.
منابع: کپلر، خبرگزاری رویترز، رادیوفردا/ ف. ق./ ف. دو.